Michael Moore in TrumpLand (2016)
Regie: Michael Moore | 73 minuten | documentaire | Met: Michael Moore, Hillary Clinton, Donald Trump
Wie documentairemaker Michael Moore (onder andere ‘Bowling for Columbine’) een beetje kent, weet dat hij flink tekeer kan gaan tegen het establishment. Het wekt dan ook geen verbazing dat Moore zich, zij het op het allerlaatste moment, in de Amerikaanse verkiezingsstrijd mengt. Met een goed geregisseerde stand up-show in ‘Trumptown’ Wilmington, Ohio, waarbij zowel televisiecamera’s, Trump-aanhangers, Clinton-stemmers als Mexicanen welkom zijn – het laatste een grap van de goedaardige volksmenner om de Trumpisten op zijn hand te krijgen.
Dat blijkt een grote troef van Moores verteltechniek in de eerste helft van ‘Michael Moore in TrumpLand’. Moore is zelf anti-establishment, heeft naar eigen zeggen nog nooit op een Clinton gestemd, en herkent zich wel in de Trump-adepten, volgens hem ‘real americans’ die om vijf uur opstaan om zich te pletter te werken voor een hongerloon. Dat Moore de zaal op zijn hand krijgt, ongeacht het gemengde karakter van het publiek, is een staaltje demagogie van de bovenste plank en tegelijkertijd ontroerend, al wordt er soms een ongepast harde grap tussendoor gegooid.
Moore schiet zijn doel af en toe voorbij door de Hillary-haters teveel te willen behagen, maar slaat uiteindelijk toe met een letterlijk tot tranen roerend betoog over de noodzaak van collectieve gezondheidszorg, een vlammend epistel dat hij succesvol aan Hillary weet te verbinden. En net wanneer zijn publiek wil gaan twijfelen aan zijn onafhankelijkheid, geeft Moore het laatste zetje: ‘Beste kiezer, haat Hillary Clinton zoveel u wilt, maar stem op verkiezingsdag voor uw land’, is de boodschap. Retorisch talent valt Michael Moore niet te ontzeggen. Wie weet schuilt in hem zelfs een presidentskandidaat.
Jan-Kees Verschuure