Midnight in Paris (2011)

Regie: Woody Allen | 94 minuten | komedie, romantiek | Acteurs: Owen Wilson, Rachel McAdams, Marion Cotillard, Adrien Brody, Michael Sheen, Kathy Bates, Carla Bruni-Sarkozy, Tom Hiddleston, Alison Pill, Léa Seydoux, Corey Stoll, Kurt Fuller, Gad Elmaleh, Mimi Kennedy

Gil Pender, uit Pasadena, mag dan succesvol scenarist in Hollywood zijn, hij heeft niettemin zijn roeping gemist. De broodschrijver torst het kruis van literaire ambitie met zich mee. Maar wat een geluk dat Gil dat mag doen in een wereld geschapen door Woody Allen. Zo is hij verloofd met knappe, blonde Inez (Rachel McAdams) en kun je z’n aanstaande schoonouders gerust welgesteld noemen. Vlak voor het huwelijk spenderen de vier op kosten van schoonvader een weekje in Parijs. In de wereld van Woody Allen lig je dan niet wakker in een gehorig motelletje aan de rondweg, maar overnacht je in een opgedoft marmerparadijs – zo’n hotel waarvan de gemiddelde toerist enkel foto’s neemt. In ‘Midnight in Paris’ is dat alles niettemin slechts het startpunt van het leven door de ogen van Gil Pender. Zelfs de Lichtstad blijkt de werkelijkheid dan nog te kunnen overstijgen.

Hij mag een banale naam hebben, Gil is een romanticus van het zuiverste bloed. Trekken boven Parijs donkere wolken samen, dan grijpt Gil onmiddellijk de kans om in de regen over Pont Royal te slenteren. Terwijl Inez en schoonmama een paraplu openklappen. Als kind van Woody Allen vallen zijn jasjes net iets te ruim en draagt hij bij voorkeur beige bandplooibroeken. Kleren die verkondigen dat hij met uiterlijk niet zo bezig is. Bij Gil gebeurt het allemaal daarbinnen, in dat hoofd van hem. Dit is anders bij zijn Inez – die in Parijs plichtbewust de culturele hoogtepunten afwerkt, maar gretiger de flaghip stores van beroemde modehuizen afwerkt. Zij zouden wasserettes en TL-verlichting zien, daar waar Gil de geesten ontwaart uit ‘A Moveable Feast’, Hemingways ode aan zijn journalistieke jongensjaren in Parijs.

Gil Pender is een kolfje naar de hand van Owen Wilson. Samen met dat kenmerkende tuitmondje van ‘m verraden zijn verdwaasde ogen een permanente, nostalgische verwondering. Alsof hij iets ziet, dat wij niet zien. Dwars door het huidige Parijs schemeren al die andere versies; dat van de revolutie en de Bastille, van Baron de Hausmann en zijn stervormig stratenplan, van het Fin de Siècle en vooral van de jaren twintig. Toen je geen café binnen kon lopen zonder er te stuiten op Dalí, Picasso of Joyce, met een bord zuurkool achter de kiezen, of een glas absint. “Je bent verliefd op een fantasie,” verklaart Inez. “Ik ben verliefd op jou,” bezweert hij haar nadrukkelijk.

Wat helpt om meegesleept te worden in Gils belevingswereld is, naast het aanlokkelijke uiterlijk van de film, de cast om hem heen. Zie hoe Rachel McAdams blanke nuchterheid botst met zwoele nachtvlinder Marion Cotillard. Hoe hij overdag de degens kruist met zijn Republikeinse schoonvader (Kurt Fuller) en puur uit irritatie ingaat tegen de claims van onuitstaanbare betweter Paul (Michael Sheen). De blaag waagt het zelfs in te gaan tegen Carla Bruni. Misschien is het omdat zijn vrouw Carol (Nina Arianda) net één keer te vaak heeft geluisterd naar ‘Stand by your man’. Nog beter wordt het als de nacht zich aankondigt en Gil in Maxim’s restaurant ditjes en datjes mag uitwisselen met Henri de Tolouse-Lautrec of zijn literaire aspiraties in handen mag drukken van Gertrude Stein – moederkloek Kathy Bates kan niet anders dan haar reïncarnatie zijn. Met die constellatie wordt ‘Midnight in Paris’ een vurrukkulluk schouwspel: vroeger wás alles beter!

Toch gaat het in deze film om meer dan het plaatje bij die stelling. Woody Allen gebruikt de kracht van het oh zo menselijke verlangen naar vroeger niet alleen als muskusgeurtje. Hij staat ook stil bij het feit zelf. ‘Midnight in Paris’ is zo als een betoverende stoelendans van roemruchte tijdperken. Als kijker vraag je je misschien angstig af wanneer de muziek stopt. Desondanks is het best lekker om dat, anno nu, nog mee te kunnen maken.

Martijn Laman

Waardering: 4

Bioscooprelease: 15 september 2011
DVD- en blu-ray-release: 16 februari 2012