Mitra (2021)

Recensie Mitra CinemagazineRegie: Kaweh Modiri | 107 minuten | drama | Acteurs: Jasmin Tabatabai, Mohsen Namjoo, Shabnam Toloui, Avin Manshadi, Sallie Harmsen, Dina Zarif, Aram Ghasemy, Hamid Djavadan, Ash Goldeh, Ariane Gray, Payam Madjlessi, Sam Mahinnejad, Dic van Duin, Coen van Vlijmen, Bert Hana

Met ‘Mitra’ (2021) verfilmt de Nederlandse filmmaker Kaweh Modiri (1982) zijn eigen, gelijknamige, boek (2020). Als je weet dat het boek geïnspireerd is door een gebeurtenis in zijn eigen familie, is het goed te begrijpen dat hij controle over de verfilming wilde houden. Mitra is een Iraanse jonge vrouw, die we eigenlijk niet goed leren kennen. Ze is de dochter van de daadwerkelijke hoofdpersoon van de film, Haleh. Modiri zelf heeft de echte Mitra ook niet gekend. Ze stierf toen zijn moeder zwanger was van hem.

‘Mitra’ speelt zich afwisselend af in de Iraanse hoofdstad Teheran van de jaren 80 en het huidige Nederlandse Arnhem, circa vier decennia later. Mitra is in het politiek giftige Iran geëxecuteerd. Na deze traumatische gebeurtenis is Haleh naar Nederland gevlucht. Ze heeft zich in haar carrière vastgebeten. Als academica heeft ze zich inmiddels bewezen, maar de vrouw is het verraad jegens haar dochter natuurlijk nooit vergeten. We leren haar kennen als een ietwat eigengereide, niet bepaald hartelijke vrouw. Dat er immense pijn achter haar zakelijke masker schuilgaat, en dat die pijn daar mogelijk zelfs de oorzaak van is, moet de kijker later uit het verhaal halen.

Over het hoe en waarom van de executie van het titelpersonage komen we nauwelijks iets te weten. Dat is jammer, en daardoor voelen de scènes die zich in de jaren tachtig afspelen overbodig. Wel belangrijk is dat deze politieke moord voorkomen had kunnen worden, als één vrouw haar mond niet voorbij had gepraat. En laat nu net die vrouw na al die jaren opduiken in Arnhem. Na een tip van twee leden van The Organization (een verzetsbeweging tegen de Iraanse autoriteiten, waarbij Mitra betrokken was) raakt Haleh geobsedeerd door deze vrouw én misschien nog wel meer door haar tienerdochter Nilu. Ze haalt haar naar Duitsland geëmigreerde broer Mohsen er bij. Ze wil er zeker van te zijn dat het dezelfde vrouw betreft. Hoe kun je iemand die je eigenlijk alleen maar gehóord hebt, immers na veertig jaar herkennen?

Die twijfel van Haleh en vooral van Mohsen houdt de spanning er in. De gevoelens van wraak zijn volkomen herkenbaar. Maar hoe graag je ook wraak wil, breng je iemand op het schavot als je niet zeker weet dat diegene verantwoordelijk is voor jouw verdriet? Die tweestrijd is begrijpelijk, toch gaat Haleh een stap te ver. Mohsen is haar moreel kompas. De sympathie van de kijker ligt dan ook meer bij hem. Door het gebrek aan emotionele diepgang en achtergrondinformatie heeft ‘Mitra’ niet de impact die de filmmaker waarschijnlijk heeft bedoeld. Toch zet de film je aan het denken over onverwerkt en/of onzichtbaar verdriet. Dit kan ook na decennia nog van invloed zijn op het doen en laten van mensen.

Monica Meijer

Waardering: 3

Bioscooprelease: 5 augustus 2021