Moving Stills – Kadir van Lohuizen (2013)
Regie: Tinus Kramer | 60 minuten | documentaire
‘Moving Stills – Kadir van Lohuizen’ begint met een beeld van een auto rijdend door een spierwit Alaska, op de klanken van de Red Hot Chili Peppers’ ‘Californication’. Helemaal op zijn plaats is dit nummer niet in de sneeuwvlakte, ontheemd zelfs. Het moet een bewuste keuze zijn. Alaska is de eindbestemming van een tocht van de Nederlandse fotograaf Kadir van Lohuizen over de Pan-American Highway, die begint op het Argentijnse Vuurland. Van Lohuizen portretteert onderweg migranten, en wordt daarin gevolgd door documentairemaker Tinus Kramer. In het Amerikaanse Alaska is migratie bijna een gegeven; elders komt het thema minder goed uit de verf.
De sociaal bewogen Van Lohuizen ondervraagt zijn onderwerpen als een schrijvend journalist en registreert vervolgens hun doen en laten op zijn fotocamera. Dat is de ene keer een vrachtwagenchauffeur poserend naast zijn truck, of betreft Amerikaanse pensionado’s in Nicaragua; dan weer zien wij een tedere momentopname van een vermoeide Chileense in een vol metrostel of een grimmig beeld van gevangenen in El Salvador. Het is aandoenlijk de hoekige, maar ook aaibare Van Lohuizen, die eerder indruk maakte met een reportage van de burgeroorlog in Mozambique, zijn werk te zien doen. Met zichtbare tegenzin ruimt hij praktische bezwaren en wetten uit de weg die zijn werk hinderen.
‘Binnenkomen in een gevangenis, het mag maar alleen op eigen risico’, gromt hij bijvoorbeeld. Van Lohuizens sacherijnige blik in een Latijns-Amerikaans strandhutje zegt alles: je voelt als kijker dat hij het (schijnbare) paradijs opzoekt om er onvolkomenheden bloot te leggen. Hier zit geen mysterieuze kunstenaar of praatgrage vakman, maar een ontheemde, oer-Hollandse perfectionist die communiceert via zijn werk. Documentairemaker Kramer paste dan ook beter nog meer het beproefde ‘show don’t tell’ toe wat zijn hoofdonderwerp betreft, hoewel de persoon Van Lohuizen goed wordt getroffen. Daardoor is deze 1-uurlange documentaire ietwat droge kost. Op de locatieshots na, die zijn even geleend als prachtig. Met dank aan de fotograaf, wiens tentoonstelling ‘Via Panam’ tot 12 januari 2014 te zien is in het Nederlands Fotomuseum.
Jan-Kees Verschuure
‘Moving Stills – Kadir van Lohuizen’ wordt zondag 15 december om 18.50 uur uitgezonden op Nederland 2 (in het kader van ‘De magie van de kunst’, een reeks van zes documentaires gemaakt door gerenommeerde filmmakers in samenwerking met even vermaarde kunstenaars.)