Mulholland Drive (2001)
Regie: David Lynch | 145 minuten | horror, thriller | Acteurs: Naomi Watts, Laura Harring, Katherine Towne, Lee Grant, Justin Theroux, Robert Forster, Ann Miller, Dan Hedaya, Brent Briscoe, Scott Coffey, Billy Ray Cyrus, Chad Everett, Rita Taggart, James Karen, Lori Heuring, Angelo Badalamenti, Michael Des Barres, Marcus Graham, Missy Crider, Robert Katims, Jeanne Bates, Dan Birnbaum, Scott Wulff, Maya Bond, Patrick Fischler, Michael Cooke, Bonnie Aarons, Michael J. Anderson
Wie is wie en is er wel een ‘wie’? Dat is de vraag die je als kijker bezighoudt in ‘Mulholland Drive’, het pretentieuze mysteriespel van David Lynch. De regisseur legt zijn publiek een labyrinthisch zwart sprookje voor waarin zelfs getrainde Lynch-adepten kunnen verdwalen. Het zou niet werken als zijn bevreemdend sfeergevoel – in de bioscoop beter tot zijn recht komend dan op de buis – en zijn filmische talenten niet zo feilloos zouden werken.
Het decor is Los Angeles. De villawijken met hun angstaanjagende duisternis bij nacht, de steriele wolkenkrabbers en het smoezelige autolandschap met haar cafetaria’s. Hier wonen serveersters, burgertrutjes, opgedirkte oma’s, trendy regisseurs, filmsterren en mafiosi – een doorsnee van de Amerikaanse samenleving en interessant voer voor de psychedelische gehaktmolen van Lynch; hij laat ze allen dansen rond de totempaal van Hollywood, met de veelzijdige Naomi Watts als middelpunt.
‘Mulholland Drive’ kent een hyperbolische spanningsboog. De film is als een vuurpijl die heel langzaam stijgt om vervolgens in onverwacht veel kleuren uiteen te spatten. Wie de trage anderhalf uur voor het lijk uit de kast (sic!) komt overleeft krijgt daar iets voor terug. En zo stoelkluisterend hoort film ook te zijn. Lynch laat dat in ‘Mulholland Drive’ opnieuw zien.
Toch blijf je na afloop met een onbestemd gevoel achter. Met zoveel entertainend vermogen, verrassende morbide wendingen en Houdini-acts blijf je het idee houden naar een truc te zitten kijken. ‘Mulholland Drive’ is het net niet voor de kijker die graag van zijn stoel valt van bewondering, maar liefst heeft dat de puzzelstukjes passend zijn, met als het kan een innerlijke traan.
De emoties hangen in de lucht, maar regenen doet het niet. Lynch lijkt met ‘Mulholland Drive’ een schijnwereld te willen vatten in zijn eigen schijnwereld. Voor wie niet naar antwoorden zoekt kan dat een volmaakte avond betekenen; wie dat wel doet vindt een regisseur die een verontrustend beeld schetst: dat van de totale inwisselbaarheid van mensen in het Hollywood van hun dromen. Op de aftiteling draagt Lynch de film op aan Jennifer Syme, een voormalige assistente, tevens figurerend in ‘Lost Highway’. Zij werd in 2001 door een auto-ongeluk gedood.
Jan-Kees Verschuure
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 21 februari 2002
Bioscooprelease: 29 november 2018 (re-release)
Bioscooprelease: 22 december 2022 (re-release, 4K-restauratie)