Naar de klote! (1996)

Regie: Ian Kerkhof | 104 minuten | actie, drama, misdaad | Acteurs: Fem van der Elzen, Tygo Gernandt, Thom Hoffman, Hugo Metsers, Jorinde Moll, Afke Reijenga, Wally Tax, Mike Libanon, Johanneke Benink, Raymond Contein, Skip Goeree, Cees IJlstra, Franz Kubin, Rick Nicolet, Vincent Smit

‘De ervaring van de jaren 90′, luidt de tagline van ‘Naar de Klote!’. Na een reeks experimentele, ‘warholeske’ films richtte regisseur Ian Kerkhof (tegenwoordig door het leven gaand als Aryan Kaganof) zich halverwege de jaren negentig met deze film op een breder publiek, namelijk de Nederlandse housescene – en dan met name het segment dat zich van een portie pillen bediend om het uitgaansplezier te verhogen.

De regisseur was overtuigd van een succes, maar er is een grotere groep mensen voor nodig om een kaskraker te creëren. Bovendien is het voor pillenslikkend Nederland niet interessant om een film te kijken die anderhalf uur lang nabootst hoe het is om een drugstrip te hebben. Kerkhof beeldt dit uit door een felle zuurstokkleurige filter over scènes te plakken, waardoor er bij tijd en wijlen een zonnebril aan te pas komt om je ogen op het scherm te kunnen houden. ‘Naar de klote!’ is naar verluidt de eerste Nederlandse film die geheel digitaal is geschoten en de filmmaker leefde zich flink uit met de effecten die hij hiermee tot zijn beschikking had.

Uit deze kleurenmassa valt ergens een verhaal te destilleren, zij het een flinterdunne. Jongen (Tygo Gernandt) en meisje (Fem van der Elzen) verhuizen van de provincie naar Amsterdam. Terwijl hij zich prima vermaakt met jointjes en bier, raakt zij door toedoen van een gluiperige dealer (Hugo Metsers) steeds meer verzeild in de wereld van de harddrugs.

Tussendoor volgen we het wel en wee van een fictieve superster in de housescene, Dj Cowboy, gespeeld door Thom Hoffman. De acteur speelt zijn rol met een knipoog en komt daar goed mee weg. Ook Gernandt haalt het beste uit zijn rol, terwijl Van der Elzen in haar spel wel erg de nadruk legt op de kinderlijke naïviteit van een provinciaal die in de grote stad belandt.

Ook voor tv-babe Jorinde Moll is een rolletje weggelegd, als arrogant feestbeest die het samen met een vriendin in de muziekbusiness wil maken, en zelfs de Party Animals komen nog even voorbij. Wat dat betreft is ‘Naar de klote’ nu vooral leuk om bekende gezichten in hun jongere jaren te spotten. De film is beslist niet een naslagwerk van de Nederlandse housescene van jaren negentig geworden. Daarvoor is teveel de nadruk op de drugscultuur gelegd, dat ook nog eens flink is aangedikt om wat meer spanning in het verhaal te creëren. Bovendien is de soundtrack niet door een housefanaat uitgekozen, want de meest geestdodende tracks passeren de revue. Er waren destijds betere opties voor handen.

De vreemde mix van repetitieve houseklanken in combinatie met een overdosis aan felle kleuren en effecten passen bij Kerkhofs eerdere, vervreemdende videokunst, maar is zware kost voor het alledaagse bioscooppubliek. Vernieuwend willen zijn is één ding; een goede film afleveren een tweede. Enthousiaste uitlatingen van de filmmaker over de parallellen tussen digitale film en elektronische muziek waren op papier interessanter dan in de praktijk.

In 2006 verrichte Kerkhof opnieuw pionierswerk door de eerste speelfilm met mobiele telefoons op te nemen. Experimenteren met nieuwe technologieën is duidelijk een interessegebied van de filmmaker. Hij vergat in dit geval alleen tussen het experimenteren door een goede productie af te leveren. De ongebruikelijke aftiteling van ‘Naar de klote’ – zijwaarts in plaats van verticaal – weerspiegelt de rest van de film: tuurlijk, het is eens wat anders. Maar dat betekent nog niet dat het goed is.

Wouter Westerhof

Waardering: 2

Bioscooprelease: 14 november 1996