Navalny (2022)

Recensie Navalny CinemagazineRegie: Daniel Roher | 98 minuten | documentaire | Met: Alexei Navalny, Yulia Navalnaya, Daria Navalnaya, Zakhar Navalny, Maria Pevchikh, Christo Grozev, Leonid Volkov, Kira Yarmysh, Georgy Alburov, Anna Biryukova, Fidelius Schmid, Tim Lister, Clarissa Ward

Het leven van de Russische oppositieleider Alexei Navalny lijkt veel op dat van een fictieve, heldhaftige politicus uit een Hollywood-thriller. In de introductie van de documentaire vraagt Navalny dan ook of de film een thriller kan worden als hij nog in leven is tijdens de montage. Hij is namelijk niet alleen maar een vrijheidsstrijder met een grote mond. De gelijknamige documentaire laat ook een kant van hem zien die we niet eerder in de internationale media zijn tegengekomen. We leren Navalny kennen als een man met humor die onder kritieke omstandigheden erg kalm blijft. De documentaire van regisseur Daniel Roher geeft een uniek kijkje achter de schermen van een van de meest besproken personen van de afgelopen jaren.

De weken na de vergiftiging van Navalny zijn vrij absurd. Tijdens een vlucht van het Russische Tomsk naar Moskou wordt Navalny plotseling onwel en moet hij vechten voor zijn leven. Al snel blijkt dat hij is vergiftigd, maar door wie is niet zeker. Op internationale redacties gaan de alarmbellen al snel rinkelen, want het zou niemand verbazen als blijkt dat het Kremlin achter deze moordaanslag zit. Gelukkig zijn er veel beelden gemaakt van bijvoorbeeld hoeveel moeite het kost voor Navalny’s vrouw Yulia om haar man te zien wanneer hij op de Intensive Care ligt. De strenge bewaking in het Russische ziekenhuis en de gefabriceerde berichtgeving rondom zijn vergiftiging zijn een van de vele voorbeelden van hoe corrupt de Russische staat onder leiding van Poetin is. Nadat hij wordt overgevlogen naar Duitsland voor zijn behandeling, zet Navalny de tegenaanval in. Deze korte campagne wordt vastgelegd door Roher en hierdoor leren we de echte Navalny ook kennen. Een speelse, sportieve man die met behulp van social media zijn netwerk alsmaar probeert te vergroten. En met succes, want de filmpjes die hij publiceert rondom het onderzoek naar zijn vergiftiging worden miljoenen keren bekeken en leiden tot protesten tegen het regime in Moskou.

De documentaire wordt niet alleen maar gemaakt om de Russische anticorruptie-activist in een goed daglicht te zetten. De discutabele kant van Navalny’s verleden met extreemrechtse partijen komt ook kort aan bod. Hij heeft er een verklaring voor die niet heel duidelijk is, maar hij wuift het in ieder geval niet weg. Dat geldt ook voor onderzoeksbureau Bellingcat, dat Navalny helpt met het ontmaskeren van de mensen die hem wilden omleggen. Interessant is hoe transparant Bellingcat is in het verificatieproces van hun bronnen. Er is veel aandacht voor de manier waarop het onderzoek naar Navalny’s moordaanslag wordt uitgevoerd. In tegenstelling tot de Russische geheime dienst zijn er weinig geheimen binnen Bellingcat. Ze laten zelfs zien hoe ze achter verborgen data van handlangers van Poetin komen. Op een humoristische manier tonen Navalny en zijn team aan dat de aanpak van het Kremlin erg amateuristisch is. Poetin zal zeker niet blij zijn met deze documentaire, want zijn spionnen en organisatie worden aardig voor schut gezet door een klein team van activisten onder leiding van Navalny.

‘Navalny’ is een documentaire die niet alleen maar de formele zaken rondom een van Poetins grootste vijanden laat zien, maar presenteert ook op een spannende en soms grappige manier het verblijf van Navalny in Duitsland. Zijn gezin is nauw betrokken bij het maken van zijn filmpjes voor social media en samen hebben ze veel lol met elkaar, ondanks dat Navalny’s veiligheid een groot probleem is. We maken kennis met de charismatische kant van een dappere man die nergens bang voor is en nog steeds Poetin zal laten zweten.

Job Vijftigschild

Waardering: 4

Bioscooprelease: 5 mei 2022
VOD-release: 26 mei 2022 (HBO Max)