Naya: der Wald hat tausend Augen (2020)

Regie: Sebastian Mulder | 25 minuten | documentaire

2018 was het jaar waarin de wolf, na een afwezigheid van meer dan honderd jaar, terugkeerde in België. De met een zenderhalsband uitgeruste wolvin Naya maakte een reis van ruim twaalfhonderd kilometer vanuit Noord-Duitsland, om uiteindelijk uit te komen op een militair oefenterrein in Leopoldsburg. Niemand heeft het roofdier op die lange reis waargenomen. De eerste beelden van Naya in België zijn gemaakt met wildcamera’s. In Belgisch-Limburg ontmoette de wolvin ook August, de mannelijke soortgenoot die Naya uiteindelijk drachtig maakte. In het najaar van 2019 verdween Naya echter van de radar. Hoogstwaarschijnlijk is de wolvin doodgeschoten door jagers.

De korte docu ‘Naya: der Wald hat tausend Augen’ (een uitspraak uit het Duitse jagersjargon dat aangeeft dat als jij naar het bos kijkt er duizend dierenogen naar jou terugkijken) is een filmisch verslag van Naya’s reis dat helemaal is opgebouwd uit beelden die met wildcams en beveiligingscamera’s zijn geschoten. Vergeet dus de kraakheldere hd-beelden die je kent van de dure BBC-natuurfilms: in deze korte film moet je het vooral doen met korrelige beelden in zwart-wit.

Die aanpak geeft ‘Naya: der Wald hat tausend Augen’ wel een authentieke uitstraling. Bovendien is het mooi om te zien dat wolven zich niet alleen op hun plek voelen in uitgestrekte wildernissen. De beveiligingscamera’s tonen dat Naya op haar queeste richting het Belgische land ook gewoon het cultuurlandschap heeft doorkruist en zelfs langs stadsranden en door dorpen is getrokken zonder ooit door een mensenoog gezien te zijn. Beelden die tonen hoe Naya en August een schaapskudde belagen, laten zien waarom veel vee- en hobbydierhouders niet staan te trappelen om de wolf te verwelkomen. De beelden worden aangevuld met audiofragmenten uit nieuwsberichten en interviews met wolvenexperts.

Heel diep gaat deze enigszins fragmentarische beeldcollage niet, maar ‘Naya: der Wald hat tausend Augen’ laat wel op een compacte en inzichtelijke manier zien welke afstanden een zwervende wolf in korte tijd kan afleggen en welke maatschappelijke reacties zijn terugkeer oproept in een land dat niet meer gewend is aan de aanwezigheid van een van Europa’s toproofdieren.

Frank Heinen

Waardering: 3.5

VOD-release: 29 november 2020 (NPO Start, na de uitzending op NPO 3)