Nightmare Castle – Amanti d’oltretomba (1965)

Regie: Mario Caiano | 80 minuten | horror | Acteurs: Barbara Steele, Paul Muller, Helga Liné, Laurence Clift, Giuseppe Addobbati, Rik Battaglia

Deze ‘Nightmare Castle’ uit 1965 is van de hand van regisseur Mario Caiano. Voor deze film heeft hij zich verzekerd van de medewerking van Barbara Steele, een horrorveterane die in meerdere Italiaanse genrefilms schittert. Veelbelovende vooruitzichten dus. En al gauw valt op dat stijl en sfeer een grote plaats innemen in deze productie. Caiano gebruikt de nodige ingrediënten om dit te bereiken: een oud en afgelegen kasteel, lange en donkere gangen, een kil laboratorium, gotische decors, grafkelders, kerkers, kandelaren… deze en andere attributen laat Caiano zijn hele film langskomen en het zorgt ervoor dat er over een gepaste sfeervolle achtergrond waartegen de gebeurtenissen zich afspelen in elk geval niet veel te klagen valt.

Temeer daar diverse personages zich met niet al te frisse bedoelingen door het verhaal bewegen. Dr. Arrowsmith betrapt zijn overspelige vrouw en wanneer hij zijn martelpraktijken op haar en haar geliefde botviert zorgt dat voor de nodige beklemmende taferelen. Vergezeld van de nodige speciale effecten; niet al te expliciet of indringend naar hedendaagse maatstaven, maar toch heel aardig in beeld gebracht. Ook uit zijn overig handelen blijken zijn boze bedoelingen. Hij probeert zijn nieuwe vrouw tot waanzin te drijven, smeedt plannen om het beheer over haar erfenis te krijgen en voert bizarre en bloederige medische experimenten uit. Niet al te opwekkend allemaal en in combinatie met de onverklaarbare gebeurtenissen die zich steeds vaker voordoen zorgt het voor een geslaagde duistere sfeer en een ingehouden voelbare dreiging die goed wordt opgeroepen, uitgebouwd en gedurende de gehele speelduur wordt vastgehouden. Dit mede ook door een effectief gebruik van de camera, achtergrondmuziek van Ennio Morricone en door de zwart-wit beelden waarin deze productie is opgenomen.

Tot zover keurig werk dus. Alleen jammer dat Caiano teveel kanten op wil met zijn verhaal en er naarmate de ontwikkelingen vorderen er een nogal warrig gebeuren van maakt. Ook door er zaken aan toe te voegen die niet veel met elkaar te maken lijken te hebben. Er is een subplot waarin Arrowsmith de nodige amoureuze perikelen beleeft met zijn huishoudster Solange, zij wordt jong gehouden door een onduidelijk verjongingsmiddel van Arrowsmith waarbij ook het bloed van Jenny benodigd blijkt, er komen wat niet uit de verf komende bezetenheidscènes langs, er vindt wat vaag gerommel plaats met de harten van de vermoordde Muriel en haar minnaar en de elektriciteitsexperimenten van Arrowsmith komen nogal wazig over en dienen vooral om de martelingen die hij uitvoert mogelijk te maken en meerdere moorden te plegen. Het zijn ontwikkelingen die vooral in het leven geroepen lijken om het een en ander aan het niet veel om het lijf hebbende verhaal toe te voegen maar het komt nogal overdadig over, wil ook wel eens afleiden en het is niet altijd even logisch of ter zake doend. Ook zijn diverse dialogen nogal eens voor verbetering vatbaar, evenals de Engelstalige dubbing waaronder deze ‘Amanti d’oltretomba’ onder zijn Engelstalige titel is uitgebracht.

Verder raakt, na de maar al te geslaagde openingsscènes, de vaart wat uit het verhaal en spelen de gebeurtenissen zich in het middenstuk herhaaldelijk langzaam af. En wordt er in dit deel veel gepraat. Niet dat het ten koste gaat van de duistere achtergrondsfeer maar een wat sneller tempo, minder dialogen en wat meer ter zake doende gebeurtenissen hadden het horrorgehalte van Caiano’s film aanzienlijk op kunnen schroeven. Niettemin wordt er gestaag toegewerkt naar de ontknoping met de nodige expliciete taferelen die enigszins afwijken van de relatief ingehouden aanpak die in het middenstuk van de film aanwezig is. Ook een ontknoping die duidelijk maakt dat aan het hechten aan de geloofwaardigheid van de gebeurtenissen niet teveel waarde moet worden gehecht. Wel geeft het opnieuw ruimte voor wat beelden die de horrorfan zal weten te waarderen en die de naam van het kasteel alle eer aandoen.

Barbara Steele treedt op in een dubbelrol als de door haar echtgenoot vermoorde Muriel en diens zuster Jenny. Een dubbelrol die doet denken aan haar optreden in ‘La Maschera del Demonio’, een andere Italiaanse horrorfilm waardoor regisseur Caiano zich blijkbaar heeft laten inspireren. Steele geeft beide personages naar behoren gestalte, hoewel haar talenten beter tot zijn recht komen in de rol van de van een lichtelijk kwaadaardige inslag voorziene Muriel dan in die van de ietwat kleurloze en naïeve Jenny. Vooral goed werk ook van Paul Muller als de sadistische, berekenende en moordzuchtige Arrowsmith. Ook Helga Liné als zijn medeplichtige huishoudster Solange is aardig op dreef. Nadeel is wel dat geen van de voorbijkomende personages bijzonder sympathiek zijn of reden tot medeleven geven, Caiano had er goed aan gedaan wat identificatiemogelijkheden met deze en gene in te bouwen. Het meest sympathiek komt nog Laurence Clift over in zijn rol als de met het lot van Jenny begane Dr. Joyce, hoewel zijn mogelijkheden beperkt blijven door zijn relatief late verschijning in het verhaal en de mate waarin zijn personage door de gebeurtenissen ondergesneeuwd raakt.

Het resulteert in een aardige Italiaanse gotische bovennatuurlijke horrorfilm waaraan de inhoud ondergeschikt wordt gemaakt aan de stijl en sfeer die voorop staan en die ook daadwerkelijk prominent aanwezig zijn. Weliswaar niet de beste in zijn soort ooit gemaakt en ondanks dat het op meerdere onderdelen duidelijk voor verbetering vatbaar is, heeft het voor de liefhebbers van sfeervolle Italiaanse gotische horrorfilms genoeg te bieden om het een kans te geven.

Frans Buitendijk