Of Horses and Men – Hross í oss (2013)

Regie: Benedikt Erlingsson | 81 minuten | komedie, drama, romantiek | Acteurs: Ingvar Eggert Sigurðsson, Charlotte Bøving, Steinn Ármann Magnússon, Helgi Björnsson, Kristbjörg Kjeld, Sigríður María Egilsdóttir, Juan Camillo Roman Estrada, Kjartan Ragnarsson, Atli Rafn Sigurðsson, Halldóra Geirharðsdóttir, Erlingur Gíslason, Maria Ellingsen, Kash Erden Baater

In ‘Of Horses and Men’ staan de verschillen tussen mens en paard centraal. Of beter gezegd zijn het juist de overeenkomsten tussen de twee die in de spotlichten staan. Beide diersoorten (want dat zijn het) staan nader tot elkaar dan dikwijls gedacht wordt, zo illustreert de IJslandse film. Door toedoen van de prachtige camerabeelden levert dat een aardige film op. Daartegenover staan de gebreken in het scenario.

Aanvankelijk worden de bewoners van een klein valleidorp neergezet als trotse paardenbezitters. Ze nemen een hiërarchisch dominante positie in die ze op een vorstelijke manier uitdragen. De paarden worden letterlijk als lastdieren gebruikt.  Of ze worden ingezet als paradeobject, om voor eigen gewin harten te stelen. Maar uiteindelijk zijn de bewoners niet veel beter dan hun stoïcijnse huisdieren.  Mensen zijn rancuneuze zuiplappen, vol noodlottige koppigheid en zwaktes die voortkomt uit hun meest elementaire driften. Jaloezie, geilheid, leugenachtige superioriteit. Niets is ze vreemd.

An sich heeft ‘Of Horses and Men’ daar een leuk punt, ware het niet dat dit basisthema keer op keer herhaald moet worden. Dat de mens en het paard meer met elkaar gemeen hebben, wordt al snel duidelijk. Maar de tot allegorie verheven metafoor van dierlijke samenhang wordt bijkans tot vervelens toe uitgebuit. Doordat de film een vrij traag tempo heeft, kan dat al snel uitmonden in een gevoelsmatige lange zit. Terwijl ‘Of Horses and Men’ op zijn momenten nog vrij geestig uitpakt. Die tragikomische en bij tijden ook wrange humor komt voort uit de vrij absurde situaties waarin de personages verzeild raken. Toch neemt het drama de overhand. Een meer luchtige aanpak was aangenaam geweest. Dat mensen ook beesten zijn, is nu wel algemeen bekend.

Dat herhalende moraal hoeft geen onoverkomelijk probleem te vormen als de personages er wat mee doen. Maar de dorpsbewoners blijven steken in hun oude gedrag. Dat gebrek aan groei staat hun betrokkenheid in de weg. Mede door het grote aantal personages, worden ze geen echte karakters. Er rest hun geen keuze om op deze manier met hun dieren om te gaan, lijkt er gesuggereerd te worden. In het barre, winderige landschap heeft de mens die eenzijdigheid nodig om te kunnen overleven. Toch zou er dan verwacht mogen worden dat mens en paard in harmonie leren samen te leven. Maar de mens is blijkbaar niet tot een dergelijke symbiotische inslag in staat.

Dat eerder genoemde landschap, met een immer laagstaande zon, wordt schitterend in beeld gebracht. Ook het acteerwerk, zowel van de menselijke personages als van de paarden, is dik in orde. De folky muziekscore tokkelt lekker weg op de achtergrond. Het maakt dat ‘Of Horses and Men’ nooit helemaal vervelen gaat. Een scherper scenario had de film echter een meer memorabel gestalte kunnen geven.

Wouter Los

Waardering: 3

Bioscooprelease: 1 januari 2015
DVD-release: 2 juli 2015