On-Gaku: Our Sound – Ongaku (2019)

Recensie On-gaku: Our Sound CinemagazineRegie: Kenji Iwaisawa | 71 minuten | animatie, drama | Originele stemmencast: Shintarô Sakamoto, Ren Komai, Tomoya Maeno, Tateto Serizawa, Kami Hiraiwa, Naoto Takenaka, Yasuyuki Okamura

Hoewel al zo kaal als een biljartbal gaat de Japanse Kenji naar de middelbare school. Na schooltijd hangt hij steevast rond met twee vrienden en speelt dan tot vervelens toe videospelletjes. Af en toe vecht het vriendengroepje een robbertje uit op straat. Dan komt Kenji bij toeval in aanraking met een elektrisch gitaar. Hij trommelt zijn vrienden op en mompelt wat over muziek en bandjes (Kenji drukt zich überhaupt niet uit in meer dan drie lettergrepen per zin). Wat doe je eigenlijk met een gitaar? Een bandje met je beste vrienden starten natuurlijk. Echter, muzikaal weten ze van toeten noch blazen. En toch proberen ze het. Immers, waarom ook niet? Misschien is het om indruk te maken op meisjes? Nee, niet per se. Misschien om uit straatgevechten te blijven? Wellicht. Of om verveling tegen te gaan? Ja, ook… of zoiets. Dus, vooruit met die geit! Punk heeft namelijk nog nooit op iemand gewacht. Maar wacht iemand wel op hun geluid?

‘On-Gaku’ is heerlijk recht voor zijn raap. Bovendien heeft de film een nogal specifieke vorm van humor. Laten we stellen van het droge soort. Misschien is dit niet voor iedereen weggelegd. Toch voelt het verfrissend aan. En ook al heeft het verhaal weinig om het lijf, beklijft het net genoeg. Vooral hoe de makers de loomheid en het spontane avontuur van de tienerjaren afbeeldt, overtuigt. De algehele toon kan je nog het best vergelijken met die van Jim Jarmusch-ilms, zoals ‘Stranger Than Paradise’ (1984) en ‘Mystery Train’ (1989): minimalistisch met een scheutje absurdisme. Evenals in Jarmusch films doe je in de wereld van ‘On-Gaku’ vaak hetzelfde, maar dat tijddoden doe je in ieder geval met je beste maten. Echter, daar brengt die gitaar dus verandering in. Meteen wil Kenji ook een muziekfestival organiseren. Deze mate van ambitie komt dan weer niet bepaald overeen met Jarmusch personages.

Hiernaast valt de animatiestijl van ‘On-Gaku’ erg op, zeker voor een tijd waarin Pixar en Disney de wereld van animatie domineren. Het wijkt niet alleen behoorlijk af van westerse animatie maar ook van dichter bij huis, zoals Studio Ghibli. De tekenstijl van ‘On-Gaku’ bestaat louter uit potloodstreepjes, heel dun en vlakjes. Soms valt de film bijna uit elkaar en lijkt het te verdwijnen in één groot beige vlak. Echter, wanneer er punk of andere muziek uit de luidsprekers schalt dan ziet de animeerstijl er hard en vuig uit. Dan komt alles bruisend tot leven. Daarnaast bewegen grotendeels alleen de personages. Hun achtergrond is vaak even statisch als die in Yasijro Ozu-films. Verder is ‘On-Gaku’ qua kleurenpalet vaal en dus lang niet zo zoet als die van vele animatiefilms. Niettemin boeit de minimale aanpak. Wellicht is de kracht van deze aanpak dat het vooral niet de aandacht op zichzelf vestigt. Daardoor ontstaat er meer ruimte voor de zeer specifieke humor. Bovendien hebben de makers de minimale stijl zo consequent doorgevoerd dat wanneer er daarin iets verandert, het echt iets toevoegt aan de emotionele resonantie. Dit maakt ‘On-Gaku’ bijna uniek in zijn soort: bevat zowel de simpele als complexe emoties van onze adolescentie. Kurkdroog, maar ook zeker een melancholisch traantje waard.

Roy van Landschoot

Waardering: 4

‘On-Gaku’ is te zien tijdens Kaboom Film Festival 2021 (31 maart t/m 4 april)