Onder de blote hemel (2023)

Regie: Lilian Sijbesma | 92 minuten | drama | Acteurs: Ylse Ringeling, Rifka Lodeizen, Johan Leysen, Djayklin Lima, Joy Wielkens, Renée Fokker, Johanna ter Steege, Ludwig Bindervoet, Alix Adams, Marcelle Arriëns, Mohammed Azaay, Astrid van Eck, Susannah Elmecky, John Serkei, Pim Veth, Pieter Baartman, Eline Havenaar, Hans Doodkorte, Alejandra Theus, Margje Wittermans

Er komt een moment in het leven van een kind dat het zich gaat schamen voor zijn of haar ouder(s). Vaak is het de generatiekloof die parten gaat spelen, maar soms is er meer aan de hand. In ‘Onder de blote hemel’ is dat gevoel van schaamte het startpunt voor een verwijdering tussen moeder en dochter.

Elvie (een glansrijk debuut van Ylse Ringeling) woont met haar moeder Emma (Rifka Lodeizen) op de boscamping van haar opa (Emma’s vader) (de laatste rol van Johan Leysen, 1950 – 2023). In de krappe caravan lopen de ergernissen van de tienjarige Elvie al gauw op als haar moeder een nieuw vriendje krijgt. “Hoe ging je dansje?” vraagt Emma aan haar dochter en even lijkt het nog op ‘normale’ interesse van een ouder voor het kind, maar als ze tot afgrijzen van Elvie het dansje samen voor wil doen voor de nieuwe vriend, wordt duidelijk dat Emma een verstandelijke beperking heeft.

Dat zij hierdoor niet bepaald geschikt is als moeder, weet ook opa en Elvie krijgt dit langzamerhand mee. Natuurlijk zet het meisje haar vraagtekens: bij haar bestaan, bij haar leefsituatie. Ze komt op een leeftijd dat ze geen oogkleppen meer op heeft en bijvoorbeeld bij de campinggasten ziet hoe andere gezinssituaties er uit zien. Dat moeders en vaders voor kinderen zorgen, in plaats van andersom. De groeiende vriendschap tussen Elvie met vakantiegangers Luiz (Djayklin Lima) en zijn zusje Rosa (Eleonora Schrickx) zorgt ervoor dat de verhouding tussen Emma en Elvie op scherp komt te staan.


Dat is echter niet de enige oorzaak. De zomer in ‘Onder de blote hemel’ is zwanger van onheil: opa lijkt een abonnement op het ziekenhuis te hebben, de vriend van Emma is niet te vertrouwen en Elvie loopt regelmatig verwondingen op. Toch is dit speelfilmdebuut van Lilian Sijbesma niet loodzwaar. De film is doordrenkt met hoop. Kleine momenten geven aan dat er hulp in het verschiet ligt: een gesprekje dat de moeder van Luiz met Elvie voert (echt zo’n gesprek dat eigenlijk door Emma gevoerd had moeten worden), de betrokkenheid van de overige campinggasten, de terloopse opmerkingen van Elvie waarmee ze laat merken dat ze erg intelligent is voor haar leeftijd (en waardoor je beseft dat ze heus wel de juiste keuze zal maken als haar kans komt).

Met een hoofdrolspeelster waarvan de camera begrijpt dat het moeilijk is je ogen van haar af te wenden, is ‘Onder de blote hemel’ een mooie, kleine film over het opgroeien in buitengewone omstandigheden. Terecht focust Lilian Sijbesma niet op moeders kant van het verhaal, maar op dat van Elvie. Laten we zowel haar naam als die van Ylse Ringeling goed onthouden, we gaan hopelijk meer van ze horen.

Monica Meijer

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 21 september 2023