Ook muizen gaan naar de hemel – I mysi patrí do nebe (2021)

Regie: Jan Bubenicek, Denisa Grimmová | 85 minuten | animatie, familie | Nederlandse stemmencast: Leonoor Koster, Martijn Claes, Hein van Beem, Marlies Bosmans, Joost Claes, Enzo Coenen, Alkan Çöklü, Jonathan Demoor

“Papa, mama, wat gebeurt er met je als je dood gaat?” Er komt een moment dat een ouder of verzorger met deze vraag geconfronteerd wordt. En wat je opvatting hierover ook is, of je gelooft in het hiernamaals, reïncarnatie of dat er niets is, het levert voor de meeste mensen geen makkelijk gesprek op met je kind. De Tsjechische stopmotion animatiefilm ‘Ook muizen gaan naar de hemel’ biedt in ieder geval een handvat om het gesprek te voeren.

Whizzy is een jong muizenmeisje, dat opgroeit zonder vader, maar met broers en een moeder. Haar vader heeft ze verloren toen hij heel heldhaftig de confrontatie aanging met het gevaarlijkste dier van het bos: de kwaadaardige vos. Helaas overleefde papa muis het niet, maar alsnog wordt hij door alle bosbewoners gezien als een held. Whizzy heeft moeite met het in de schaduw staan van haar vader; hij heeft haar vóór zijn dood op het hart gedrukt dat ze altijd dapper moet zijn, maar dat valt nog niet mee als je eigenlijk altijd bang bent. Wanneer er tijdens de geschiedenisles op school aandacht wordt besteed aan deze tragische gebeurtenis, en Whizzy uitgelachen wordt vanwege haar bangigheid (ook muizenkinderen zijn wreed!), knapt er iets bij haar. Ze zal iedereen eens laten zien dat ze net zo onbevreesd is als haar vader: ze gaat een pluk haar bij een vos uittrekken!

En zo komt Whizzy in de dierenhemel. Maar dat heeft een andere oorzaak dan je zou denken. En ook de dierenhemel waar Whizzy in terechtkomt is anders dan je normaal gesproken de hemel verbeeld ziet. Om te beginnen moeten alle dieren in bad. Hier raken ze hun natuurlijke instincten én klauwen en gebit kwijt, zodat ze elkaar niet meer willen en kunnen opeten. Zo worden alle dieren gelijk. Dat betekent echter niet dat de hemel zonder gevaren is. Gaandeweg de reis door de hemel komt Whizzy erachter dat ze vooruit moet kijken en zichzelf moet accepteren zoals ze is. Ook thema’s als vooroordelen en vriendschap spelen een belangrijke rol in het verhaal.

Jan Bubeníček en Denisa Grimmová, de regisseurs en respectievelijk technisch ontwerper en art director van deze film, hebben werkelijk een wonderschone wereld gecreëerd. De sets (het zijn er bijna tachtig!) zijn zeer fantasierijk en er spreekt een enorme toewijding en liefde voor het verhaal uit. De karaktertjes – het zijn er héél veel, sommigen zijn slechts even in beeld, maar elk heeft een duidelijke en geen overbodige functie – hebben een uniek uiterlijk. Er is geen knieval naar het jonge publiek gemaakt om ze er schattig uit te laten zien. Toch wil je deze personages graag in je hart sluiten.

Dat dat dan niet direct lukt, ligt vooral aan het scenario. De koppige Whizzy is soms bloedirritant, omdat ze haar voormalige vijand, Whitebelly de vos, gewoon niet wíl begrijpen. De sympathie van de kijker ligt daarom veel meer bij de vos. Het is wel een mooie metafoor voor het racisme dat in onze maatschappij nog altijd aan de orde van de dag is, maar de antipathie voor Whizzy zorgt er wel voor dat je emotioneel minder betrokken raakt.

‘Ook muizen gaan naar de hemel’ behandelt dus pittige thema’s, maar verpakt dit in een redelijk uitgebalanceerd spannend en soms grappig avontuur met net zoveel lagen als je er in wilt zien. De vergelijking met ‘Soul’ ligt op de loer, maar dit is toch een hele andere film. Alle lof naar de gedetailleerde decors en de karaktertjes, wát een werk is dit geweest en wat een resultaat!

Monica Meijer

Waardering: 3.5

Speciale vertoning: Cinekid 2021
VOD-release: 22 december 2021 (Picl en Vitamine Cineville)
DVD-release: 8 april 2022