Paradox of the Andes (2006)

Regie: Alison Ballance | 52 minuten | documentaire

Deze documentaire neemt de kijker mee naar Zuid-Amerika, naar de onherbergzame en ongerepte Ecuadoriaanse Andes om precies te zijn. Dit is, om meer dan een reden, een apart natuurgebied. Zo kent het klimaat er geen seizoenen, waardoor er bijvoorbeeld geen seizoensgebonden vogeltrek of grootscheepse migratie van zoogdieren optreedt. De titel ‘Paradox of the Andes’ verwijst vooral naar de grote landschappelijke en klimatologische verschillen tussen de kale, onherbergzame bergtoppen en het door een grote bomen- en plantendichtheid gekenmerkte, lager gelegen nevelwoud.

De hoge bergtoppen van de Andes zijn alleen bewoonbaar voor speciaal aan de aldaar heersende omstandigheden aangepaste planten- en diersoorten. Een mooi voorbeeld van een dier dat zich perfect heeft aangepast aan de extreme kou en de ijle lucht die kenmerkend is voor dit biotoop, is de vicuña of berglama. Hun dikke vacht biedt ook bescherming tegen de meest extreme kou. Extra rode bloedlichaampjes, dun bloed en een goede doorstroming zorgen ervoor dat de berglama in staat is om ook te gedijen in een gebied waar de lucht ijl en relatief zuurstofarm is. De bergtoppen zijn ook het domein van de condor, de grootste moderne roofvogel (die in feite echter vooral een aaseter is) die vooral bekend staat om zijn imposante zweefvluchten.

Het nevelwoud wordt, in tegenstelling tot de onherbergzame toppen, gekenmerkt door een weelderige plantengroei en herbergt verschillende, wat betreft vorm en afmetingen zeer uiteenlopende diersoorten. De reuzen van het woud zijn de brilbeer en de bergtapir, een dier dat zich overigens ook wel eens laat zien in de meer hooggelegen gebieden. Beide diersoorten bestaan al enige tijd en hebben de laatste ijstijd nog meegemaakt. Het nevelwoud is echter ook het thuis van de uiterst actieve kolibries, de kleinste vogels ter wereld (vergelijking condor- kolibrie is nog een ‘Paradox of the Andes’). Deze vlijtige vogeltjes hebben dagelijks een flinke portie nectar nodig om hun hyperactieve levenswijze vol te kunnen houden. Het vreemdste dier van het woud is waarschijnlijk echter de vismuis. Dit kleine zoogdier verschilt uiterlijk niet zo gek veel van muizen zoals wij die kennen, maar opereert voornamelijk in het nachtelijk duister en heeft vooral vis op het menu staan.

‘Paradox of the Andes’ zal iedereen die geïnteresseerd is in natuur en dieren ongetwijfeld aanspreken en laat ons kennis maken met een fraai en ongerept natuurgebied waar klimatologische extremen de boventoon voeren.

Frank Heinen