Payback (1999)

Regie: Brian Helgeland | 100 minuten | drama, misdaad, thriller | Acteurs: Mel Gibson, Gregg Henry, Maria Bello, David Paymer, Bill Duke, Deborah Kara Unger, Lucy Liu, William Devane, John Glover, Kris Kristofferson, Jack Conley, James Coburn, Mark Alfa, Kwame Amoaku, Justin Ashforth, Len Bajenski

‘Payback’ is min of meer een moderne remake van de film ‘Point Blank’ uit 1967, al dragen de karakters in deze film wel andere namen. De film kan vooral omschreven worden als een keiharde actiefilm die rijkelijk overgoten is met een humoristisch en nogal zwartgallig sausje. Het verhaal draait om Porter, een gehaaide kruimeldief. Samen met zijn partner Val Resnick en zijn vrouw Lynn slaagt hij erin om een Chinese gangsterbende 140 miljoen dollar te ontfutselen. Val, die het geld nodig heeft om lid te kunnen worden van het misdaadsyndicaat “The Outfit”, en de niet bepaald trouwe echtgenote van Porter zijn hun kompaan liever kwijt dan rijk. Porter wordt dan ook neergeschoten en voor dood achtergelaten.

Als de bikkelharde Porter miraculeus herstelt, staat wraak met hoofdletters in zijn ogen geschreven. Bovendien wil hij zijn deel van de buit (70,000 dollar) terug en gaat hij de confrontatie met The Outfit niet uit de weg om zijn doel te bereiken. Het verhaal dat in ‘Payback’ wordt verteld, heeft op het eerste gezicht wellicht iets weg van een modern heldenepos waarin een rechtschapen krijger het opneemt tegen de duistere en corrumperende krachten van de georganiseerde misdaad. Dit is echter slechts gedeeltelijk waar. Porter is namelijk niet bepaald een aimabel personage dat de deugden van de klassieke held al te hoog in het vaandel heeft staan. Hij draait zijn hand niet om voor een gewapende overval meer of minder, is in staat om zonder al te veel scrupules iemand een kopje kleiner te maken en draagt bovendien geen belastingcenten af. Toch krijg je als kijker gedurende de film enige sympathie voor Porter en hoop je dat hij uiteindelijk als winnaar uit de strijd komt. Dit heeft vooral te maken met het morele universum waarbinnen deze film zich afspeelt. De tegenstanders van Porter zijn namelijk nog onsympathieker. De arrogante en achterbakse Val Resnick, de overspelige en buitensporig veel drugs consumerende Lynn Porter, De glibberige Arthur Stegman, de keurig in pak gestoken topcriminelen van The Outfit, de corrupte smerissen of de perverse meesteres Pearl (aardige rol van Lucy Liu), het zijn stuk voor stuk moreel verwerpelijke figuren.

Het enige sympathieke personage is de vriendelijke prostituee Rosie. Het onsympathieke karakter van de personages en de zwartgallige, cynische en sarcastische ondertoon die constant te bespeuren valt, zorgen ervoor dat de talrijke brute afrekeningen eerder een voorzichtige glimlach op het gezicht van de kijker zullen toveren en niet zozeer een schokeffect teweeg zullen brengen. Het karakter van de hoofdpersoon en de film, de duistere sfeer en de contrastrijke belichting en manier van filmen, maken van ‘Payback’ een rolprent die sterk doet denken aan een moderne film noir. De gebreken die deze film zeker ook heeft (de afwezigheid van een ingenieus verhaal met veel diepgang en een gebrek aan echt uitgediepte karakters), worden aardig weggepoetst door de overdaad aan sterke en keiharde actiescènes, fraaie, uiterst cynische oneliners en aardig acteerwerk van de meeste hoofdrolspelers.

Geen film voor al te tere zieltjes, maar prima amusement voor liefhebbers van stevige actie, kleurrijke personages en harde humor.

Frank Heinen

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 4 maart 1999