Peacock (2010)

Regie: Michael Lander | 90 minuten | drama, thriller | Acteurs: Cillian Murphy, Elliot Page, Susan Sarandon, Josh Lucas, Bill Pullman, Graham Beckel, Keith Carradine, Eden Bodnar, Chris Carlson, Flynn Milligan, Virginia Newcomb, Jaimi Paige, Nathan Christopher, Richard Latch, Tate Hustedt, Tory Shaefer, Craig Michael, Scott Schulte, Peter Gregory Thompson, Paul Cram, Michael Rosner, Erin Stover, Bethany Larson, Emily Dooley, John Paul Gamoke, Bridget de Vos Vaudt, Mark Burk, Harrison Pike, Brian Foyster

Cillian Murphy timmert al jaren lekker aan de weg. Hij wisselt rollen in blockbusters als ‘Batman Begins’ (2005), ‘The Dark Knight’ (2008) en ‘Inception’ (2010) af met arthousefilms als ‘Breakfast on Pluto’ (2005) en ‘The Wind That Shakes the Barley’ (2006) en verdiende op die manier zijn plekje in de filmwereld. Voor de producenten van ‘Peacock’ (2010) was Murphy de enige acteur die ze geschikt achtten voor de veeleisende hoofdrol, ook al waren naar verluidt tal van andere bekende acteurs geïnteresseerd in de rol. Met zijn helblauwe ogen, geprononceerde jukbeenderen en androgyne oogopslag lijkt de Ierse acteur bij uitstek geschikt voor de rol van John Skillpa, een man die een groot geheim met zich meedraagt: hij heeft een gespleten persoonlijkheid en leeft de helft van de dag als vrouw. Als Emma zorgt hij dat het eten klaar staat, de was gedaan wordt en er boodschappenlijstjes klaarliggen. John en Emma weten van elkaar niet wat ze doen of zeggen, wat het extra intrigerend maakt.

In het slaapstadje Peacock kent iedereen John, de ietwat nerveuze bankmedewerker die een teruggetrokken leven leidt in het huisje waar de gordijnen altijd dicht zijn. Van het bestaan van Emma hebben ze geen weet. Totdat op een vroege ochtend een treinwagon ontspoort en in Johns tuin belandt. Buurtbewoners en de plaatselijke pers zijn er als de kippen bij en treffen een vrouw aan in de tuin, tussen het wasgoed. Men gaat er eigenlijk direct al van uit dat deze vrouw de echtgenote is van John, wat natuurlijk een beetje vreemd is in een stadje waar iedereen alles van elkaar lijkt te weten en iedereen lijkt te kennen. Maar John is een beetje vreemd, dus zou het best aannemelijk kunnen zijn dat hij al een jaar getrouwd is maar zijn vrouw nog nooit aan de buitenwereld heeft getoond. Zodra Johns geheim op straat ligt, is het gedaan met de rust. Ineens wil iedereen wat van hem (en van zijn vrouw). Zijn zorgvuldig gestructureerde leventje lijkt verleden tijd, tot zijn grote frustratie. Erger nog is het dat Emma, zijn alter ego, steeds meer de controle over lijkt te nemen. Zo ontstaat een innerlijke strijd, waarin beide kanten van zijn persoonlijkheid vechten om de macht over één lichaam.

Het is fascinerend om te zien hoe Murphy ermee wegkomt om zowel een man als een vrouw te spelen, zonder dat zijn voortdurende verkleedpartij ‘camp’ wordt. Hoewel je kunt zien dat het om een en dezelfde persoon cq. acteur gaat, weet hij beide rollen wel degelijk een eigen ‘gezicht’ te geven. Murphy zet hier een acteerprestatie van jewelste neer die hem eigenlijk wel wat prijzen op zou mogen leveren. Het fenomeen ‘gespleten persoonlijkheid’ is al even fascinerend en wordt hier heel aardig neergezet. Wel is het jammer dat regisseur Michael Lander de complexe relatie tussen John en zijn moeder – naar wie Emma gemodelleerd is en die een cruciale rol speelde in de vorming tot wie hij nu is – niet beter in de verf zet. Er worden hints gegeven dat er heel wat aan de hand moet zijn geweest, maar het blijft allemaal te vaag en te veel op de achtergrond om daadwerkelijk hout te snijden.

In plaats daarvan richt Lander zich op allerlei nauwelijks interessante bijpersonages, die weliswaar door sterke acteurs neergezet worden, maar in feite alleen maar afleiden van de boeiende interne strijd van Skillpa. Elliot Page als jonge prostitué, Susan Sarandon als echtgenote van een toonaangevende politicus, Josh Lucas als plaatselijke sheriff en Bill Pullman als John baas bij de bank – geen van allen doen er echt toe. Het lijkt erop alsof Lander, die tevens het scenario schreef (samen met Ryan O’Roy), wel wist welk verhaal hij wilde vertellen maar geen idee had in welke vorm hij het moest gieten en er dus maar allerlei nutteloze en oninteressante verhaallijntjes bij verzon. Het gaat ten koste van een verder intrigerend portret van een gekwelde jongeman, die vecht tegen zijn innerlijke demonen. Aan Cillian Murphy ligt het in elk geval niet; hij schittert als nooit tevoren en toont aan een van de betere acteurs van zijn generatie te zijn. Dat de plaatselijke bevolking niet doorheeft dat John en Emma een en dezelfde persoon zijn dan mag ongeloofwaardig overkomen, wie beseft dat het verhaal zich in de conservatieve jaren vijftig afspeelt snapt dat het in die tijd niet in mensen op zou komen om te denken dat een man wel eens in vrouwenkleding rond zou kunnen lopen. Beetje inlevingsvermogen vereist dus.

Jammer dat Michael Lander het nodig vond zijn verhaal te larderen met tal van oninteressante subplotjes en saaie en nutteloze nevenpersonages. Zonde van het talent dat ermee gemoeid is; mensen als Susan Sarandon en Elliot Page verdienen beter. Gelukkig maar Cillian Murphy een hoop goed met zijn ijzersterke dubbelrol. Een afgebakend script, waarin overbodige zijpaadjes waren geschrapt en het fenomeen ‘gespleten persoonlijkheid’ – en de persoonlijke geschiedenis van John Skillpa – beter tot uitdrukking waren gekomen, had absoluut beter uitgepakt. Een thema als dit vereist meer focus en minder chaos. Dat ‘Peacock’ toch overeind blijft, komt volledig op het conto van de geweldige Cillian Murphy.

Patricia Smagge

Waardering: 3