Pelikaan Man – Pelikaanimies (2004)

Regie: Liisa Helminen | 90 minuten | familie, avontuur, fantasie | Acteurs: Kari Ketonen, Roni Haarakangas, Inka Nuorgam, Jonna Järnefelt, Liisa Kuoppamäki, Tommi Raitolehto, Anu Viheriäranta, Ismo Kallio, Heikki Kinnunen, Jussi Lampi, Kristiina Elstelä, Seppo Pääkkönen, Antti Pääkkönen, Anu Komsi, Björn Andresen

Noord-Europa staat bekend als hofleverancier van goede kinderfilms. De meeste Scandinavische jeugdcinema wordt gekenmerkt door een hoog tempo en het feit dat de films vol zitten met grappige details in alledaagse gebeurtenissen. Hartverwarmend en diep menselijk. ‘Pelikaan Man’ is daar zeker geen uitzondering op. Het verhaal is gebaseerd op het Finse sprookje ‘Ihmisen Vaatteissa’ (wat zoiets betekent als ‘Verkleed als Mens’) van schrijfster Leena Krohn. Vooral dankzij het hartverwarmende spel van Kari Ketonen in de titelrol gooide ‘Pelikaan Man’ hoge ogen op diverse (kinder-) filmfestivals.

‘Pelikaan Man’ is een sprankelende avonturenfilm met tijdloze, universele thema’s die zowel kinderen als volwassenen aanspreken. De film vertelt het verhaal van twee eenzame personages, een pelikaan en een jongetje van tien jaar, die vrienden worden. Het gaat echter ook over het achterlaten van je vertrouwde wereldje en je aanpassen aan een nieuwe omgeving, over de botsing tussen natuur en beschaving. Over teleurstelling en vreugde in het leven en over volwassen en zelfstandig worden. Ook kinderen krijgen hier, op een steeds jongere leeftijd, mee te maken. Denk maar eens aan de vele kinderen uit gebroken gezinnen. Zij moeten al jong op eigen benen kunnen staan.

De pelikaan, in feite een immigrant uit een andere cultuur, strijkt neer in de grote stad en besluit een leven als mens aan te nemen. Dat doet hij zo goed dat zijn omgeving aanvankelijk totaal niet doorheeft dat hij eigenlijk een vogel is. Natuurlijk gaat zijn aanpassing gepaard met komische misverstanden en onbeholpen gestuntel. Gelukkig voor de pelikaan krijgt hij bij zijn transformatie tot mens hulp van de tienjarige Emil. Ook hij voelt zich, na de scheiding van zijn ouders en de daamee gepaard gaande verhuizing van het platteland naar de grote stad, eenzaam in een vreemde wereld. De twee vinden elkaar en samen koesteren ze hun kleine geheimpje. Emil heeft namelijk, anders dan de buitenwereld, wél door dat hij met een vogel te maken heeft. Samen met vriendinnetje Elsa probeert hij tevergeefs te voorkomen dat anderen achter hun geheim komen. De pelikaanman ontdekt bovendien dat het leven als mens ook niet alles is.

In de film worden traditionele en moderne technieken met elkaar gecombineerd. Alleen op die manier wordt subtiel de suggestie gewekt dat we hier te maken hebben met een vogel die langzaam in een man verandert. Kleine maar onmiskenbare details, zoals losse veertjes en de specifieke vorm van een pelikanensnavel, zijn alleen te zien via reflecties, schaduwen en silhouetten. Bovendien is acteur Kari Ketonen gezegend met het vermogen om in zijn mimiek en lichaamstaal de suggestie te wekken dat hij een vogel is, zonder hierin te overdrijven. Zijn vertolking van de titelrol is, samen met het ontwapenende spel van de kindacteurs, de grote kracht van deze mooie kinderfilm.

Regisseuse Liisa Helminen neemt haar jonge publiek serieus en dat uit zich in de verschillende niveaus waarop ze hen benadert. Aan de ene kant zijn er de hilarische momenten waarop de pelikaan zich probeert aan te passen aan het bestaan als mens, aan de andere kant zijn er de zwaardere thema’s als eenzaamheid en volwassen worden. Helminen vlecht deze niveaus harmonieus door elkaar tot een hartverwarmende film die bij vlagen doet denken aan Steven Spielbergs klassieker ‘ET – The Extra Terrestrial’. Een aanrader om samen met de kinderen te gaan bekijken!

Patricia Smagge

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 15 december 2005