Persécution (2009)

Regie: Patrice Chéreau | 100 minuten | drama | Acteurs: Romain Duris, Charlotte Gainsbourg, Jean-Hugues Anglade, Gilles Cohen, Alex Descas, Michel Duchaussoy, Tsilla Chelton, Mika Tard, Yannick Soulier, Hiam Abbass, Fabio Zenoni

‘Persécution’ begint met een fenomenale openingsscène en ook bij de aftiteling – als de filmbeelden bijna zijn afgelopen – is het einde memorabel. Anthony (and the Johnsons), vermaard om zijn falsetstem, zingt dan schitterend het lied ‘Mysteries of Love’. De titel van dit lied geeft de inhoud van de film meer dan volledig weer. Kunt u een zoetsappige romantische film verwachten? Geenszins, ‘Persécution’ is een stevig stuk psychologisch drama, met veel dialogen (zoals dat nu eenmaal in de Franse cinema gebruikelijk is) en met sterk en overtuigend acteren. De camera zit de acteurs dicht op de huid en de emoties spatten soms van het scherm af. De verhaallijn zelf is wat minder toegankelijk en weerbarstig, maar de impact ervan is overtuigend en intens. Hoe moeilijk en pijnlijk kan de liefde zijn?

In de metro van Parijs valt een bedelaar passagiers lastig. Een wat vadsig meisje krijgt onwillekeurig oogcontact, deze kennelijke provocatie zorgt ervoor dat zij van hem een klap in het gezicht krijgt. Daniël (Romain Duris) is getuige, maar treedt (net als alle anderen in het treinstel) niet op. Sterker nog: als het meisje bij de volgende halte uitstapt, achtervolgt hij haar en werpt haar voor de voeten dat het allemaal haar eigen schuld is. Het personage van Daniël is meteen neergezet: een lastig type op het onaangename af met niet al te fijnzinnige karaktertrekjes. Nog in de metro ontmoet Daniël een man (Jean-Hugues Anglade) die een belangrijke rol in zijn nabije toekomst zal gaan spelen. Deze man gaat hem indringend achtervolgen, lastig vallen en hem zijn onvoorwaardelijke liefde opdringen.

Daniël is een soort klusjesman en heeft diverse karweitjes en verbouwingen onder handen, één daarvan dient als zijn eigen verblijf. Zijn leven is niet alleen een emotioneel rommeltje, zijn ‘appartement’ is één grote rotzooi. Daniël heeft een soort knipperlichtrelatie met Sonia (Charlotte Gainsbourg). Sonia is zeer gedisciplineerd, werkt hard, is succesvol en is een totaal ander type dan Daniel. Sonia heeft Daniël bewust gekozen omdat zij daarvoor enige relaties had gehad, waarin de mannen in die relatie eisen stelden waaraan zij niet wilde voldoen. Daniël is onbekend met het gegeven dat hij ‘gekozen’ is. Zij delen niet heel erg veel, hun ontmoetingen zijn zeldzaam, Sonia is veel voor haar werk op pad en hun contacten zijn vaak via de telefoon of via ontmoetingen met vrienden in de kroeg.

In de film ontwikkelt zich een verhaal waaruit stukje bij beetje meer inzicht in het leven van Daniel ontstaat en zijn vele onvolkomenheden. Zijn persoon straalt weinig sympathie uit. In het verhaal vrijen en vechten zij hun ruzies uit en bespreken wat zij van elkaar eigenlijk verwachten of juist niet. Zijn zij eigenlijk wel in staat van elkaar te houden of zitten hun karakters en persoonlijkheden elkaar te veel in de weg? Daniël verandert gaandeweg steeds meer en gedraagt zich steeds afstandelijker, maar op sommige momenten weer als een jaloerse minnaar. De rol van de geheimzinnige buitenstaander die zich steeds weer aan hem opdringt en ook zijn woning indringt is in dit verhaal een bijzondere en diens invloed wordt steeds groter. Aan de ene kant is deze gek wellicht gevaarlijk, aan de andere kant houdt hij Daniel steeds meer een spiegel voor met betrekking tot zijn persoonlijke onvolkomenheden.

Romain Duris zet de rol van Daniël overtuigend en sterk neer, Jean-Hugues Anglade speelt de rol van de ‘gekke eenzame man’ bijna geniaal, Charlotte Gainsbourg is het soort actrice dat geknipt is voor dit soort rollen.

Door de vele dialogen en het indringende camerawerk is het geen film waar je ontspannen en heerlijk relaxed naar kunt zitten kijken. In sommige caféscènes zou daarbij wel iets gekort mogen zijn, maar daar staat tegenover dat het emotionele en psychologische gedachtegoed dat de film weet over te brengen je als het ware opzuigt. Het cliché dat liefde pijn doet en problematisch kan zijn gaat in ‘Persécution’ weer volledig en geloofwaardig op. Een indringend stukje cinema.

Rob Veerman

Waardering: 4

Bioscooprelease: 29 juli 2010