Peterloo (2018)

Recensie Peterloo Cinemagazine

Regie: Mike Leigh | 154 minuten | drama, geschiedenis | Acteurs: Rory Kinnear, Maxine Peake, Pearce Quigley, David Moorst, Rachel Finnegan, Tom Meredith, Simona Bitmate, Robert Wilfort, Karl Johnson, Sam Troughton, Roger Sloman, Kenneth Hadley, Tom Edward-Kane, Lizzy McInnerny, Alastair Mackenzie, Neil Bell, Lisa Millett, Philip Jackson, John-Paul Hurley

Mike Leigh staat bekend om zijn sociale inslag; laten we hem maar gewoon socialistisch noemen. Sociaal drama is het altijd, ook wanneer hij historische figuren of gebeurtenissen beschrijft. Zoals ‘Mr. Turner’, dat meer over het gefnuikte leven van een kunstschilder gaat dan over diens werk. In ‘Peterloo’ wordt een met geweld neergeslagen demonstratie in Manchester uit 1819 voorbereid en nagespeeld. Groots geënsceneerd, met een toneelmatige aanpak. Wat heet, in elke scène wordt geacteerd als in het Britse parlement.

Het visuele referentiepunt is ‘Blackadder’. Typisch Leigh is dat er eerder Baldricks door het beeld schieten dan hoge heren, en wanneer wel worden deze in hun hemd gezet. Tegelijkertijd is de toon zo vol van engagement dat je je snel verveelt; niet omdat de gebeurtenis oninteressant is, maar omdat de herhaling van hetzelfde scèneverloop er aanleiding toe geeft. Dramatisch is ‘Peterloo’ in de twee uur voordat het bloedbad aanbreekt niet te noemen, eerder een theatrale praatfilm.

De Peterloo-demonstratie, wat is deze? Knippen en plakken van de Wiki maar, al hebben wij volgens overlevering enkele universitaire vakken Geschiedenis in de pocket. De demonstratie was georganiseerd door de Manchester Patriotic Union Society. Het voornaamste doel was hervorming van het Britse kiesstelsel. Door een snelle groei van de industriesteden bleken deze bij ongewijzigde indeling van de kiesdistricten ondervertegenwoordigd in het Lagerhuis.

De demonstratie, die zo’n tachtigduizend mensen trok, verliep grotendeels rustig. Lokale magistraten werden echter bang dat de betoging uit de hand zou lopen. Besloten werd de leiders te arresteren. Toen vervolgens enkele demonstranten probeerden de cavalerie tegen te houden, liep de charge uit op een bloedbad. In totaal kwamen elf mensen om, en raakten vierhonderd mensen gewond.

Valt mee, zegt de cynische nieuwsvolger. Maar Leigh verwijst ongetwijfeld naar de actualiteit. De bevoorrechten haten het klootjesvolk dat op hen stemt en andersom, terwijl de middenklasse de schouders ophaalt, dan wel twijfelt. Is het ooit anders geweest? Nee, en in Engeland houden ze niet van verandering. Waar Leigh voor en tegen vecht moge duidelijk zijn in het degelijke ‘Peterloo’, de inspiratie moet ook bij hem uit het verleden komen.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 3

Bioscooprelease: 28 februari 2019