Philips Radio (1931)
Regie: Joris Ivens | 31 minuten | korte film, documentaire
En alweer is er een correlatie tussen het werk van Joris Ivens en Bert Haanstra. Want zevenentwintig jaar voordat deze laatste vele prijzen zou binnenhalen voor zijn korte kunstzinnige documentaire ‘Glas’, ging Joris Ivens hem al voor in het uitgebreid in beeld brengen, en met muziek begeleiden van glasblazers en glasproductie in ‘Philips Radio’. En hoewel het resultaat minder prikkelend en harmonisch is dan ‘Glas’, laat de film een interessant beeld zien van de machines, productieprocessen, en het algemen reilen en zeilen in de Philips fabrieken.
‘Philips Radio’ is in eerste instantie een informatieve documentaire, bedoeld om een overzicht te geven van de werkzaamheden in de fabrieken. Dus er zijn veel mensen aan lopende banden te zien, close-ups van machines, buizen, en de tussen- en eindproducten zelf natuurlijk, van radio’s tot gloeilampen. De montage is soms ritmisch en soms contemplatief, met muziek en geluiden die later zijn toegevoegd. De muziek is wat minder goed gekozen dan in het geval van Haanstra’s film, in wiens ‘Glas’ het blazersensemble perfect samenging met de beelden, zorgend voor een nog altijd fris en ritmisch geheel. In dit geval zorgt de licht jazzy muziek soms voor een wat passief en tam aandoend geheel. Verder is de film met een speelduur van ruim een half uur enigszins aan de lange kant. Vooral de laatste circa tien minuten lijken maar voort te duren door hun trage tempo met het steeds langs komen van dezelfde voorwerpen.
Maar dan moeten de spullen in dozen worden gepakt en worden verscheept en schakelt Ivens over naar een hogere versnelling. Dozen worden op vrachtwagens en op karretjes gesmeten, getoond vanuit verschillende camerastandpunten en met een snelle opeenvolging van shots. Erg boeiend. Iets meer van dit soort prikkelingen in de film als geheel had ‘Philips Radio’ tot een hoger plan kunnen tillen.
Bart Rietvink