Pietà (2012)
Regie: Kim Ki-duk | 103 minuten | drama | Acteurs: Cho Min-soo, Lee Jung-jin, Woo Gi-hong, Kang Eun-jin, Jo Jae-ryong
Je hebt feelgoodfilms en je hebt not-so-feelgoodfilms. ‘Pietà’ van regisseur Kim Ki-duk mag je zonder twijfel scharen onder de laatste categorie, het is bijna dé anti-feelgoodfilm. De Koreaanse regisseur heeft een – zeker in het begin – moeilijk kijkbaar portret gemaakt van Gang-Do, een man van rond de dertig, die een niet zo’n benijdenswaardig beroep uitoefent. In opdracht van zijn baas haalt hij het geld bij arme mensen op die dat om wat voor reden dan ook geleend hebben. De rente is zo hoog dat geen van hen de exorbitante geldsom (vaak tien keer het geleende bedrag) terug kan betalen. Om toch aan het bedrag te komen zorgt Gang-Do ervoor dat de schuldenaars ernstig gewond of zelfs verminkt raken. Met het verzekeringsgeld kan zo de schuld afgelost worden. Zonder scrupules of mededogen handelt Gang-Do zo talloze zaken per week af. De mensen zien zijn komst met angst en beven tegemoet, maar niets lijkt hem te deren. Alles draait om geld. Tot er op een dag een mysterieuze, oudere, knappe dame in zijn leven verschijnt. Ze achtervolgt hem, helpt hem zelfs mee (al raakt het geweld haar duidelijk wel). Als Gang-Do haar ruw wegstuurt, blijft ze toch terugkomen. Het duurt niet lang of ze openbaart wie ze is. En dat zet het leven van Gang-Do volledig op zijn kop.
Met ‘Pietà’ heeft Kim Ki-duk een film afgeleverd, zijn achttiende alweer, die extreme reacties in zijn publiek zal ontlokken. Gedurende het eerste deel van de film zul je sterk geneigd zijn de pauzeknop te willen hanteren, om even op adem te komen, of op zijn minst wegkijken bij de gruwelijkheden die de hoofdrolspeler veroorzaakt. In feite is hij nog erger dan een huurmoordenaar; hij laat zijn slachtoffers een leven lang lijden. Toch blijven de meeste geweldplegingen buiten beeld, maar de sfeer die de cineast heeft gecreëerd zorgt ervoor dat alleen al het geluid van een lichaam dat op de harde grond neerploft kippenvel veroorzaakt. Maar naarmate de film vordert en het verhaal meer vorm krijgt, wordt ‘Pietà’ en de hoofdpersoon iets barmhartiger, menselijker en dan houdt de film je in zijn greep. Toch is de wanhoop nooit ver weg en een happy end zit er dan ook niet in.
‘Pietà’ is bij vlagen grotesk, gewelddadig, verontrustend en ongemakkelijk. Is het niet vanwege de excessieve wreedheden, dan zorgen enkele kille, huiveringwekkende seksscènes wel voor een knoop in je maag. Kim Ki-duk laat niet na de symboliek er stevig in te rammen, en neemt daarvoor ruim de tijd. Dat zal zijn publiek hoogstwaarschijnlijk in twee kampen verdelen en daardoor zal de emotionele impact bij lang niet iedereen even groot, of zelfs aanwezig, zijn. Maar niemand kan ontkennen dat de setting schitterend is: de schijnbaar verlaten smalle straatjes, waar kromgetrokken rolluiken voor kleine werkplaatsen de schamele bezittingen van de bewoners moeten beschermen geven een gevoel van uitzichtloosheid. Het acteerwerk is uitmuntend, wat door het intieme en sobere camerawerk extra geaccentueerd wordt. Door de sterke vertolkingen van Cho Min-soo en Lee Jung-jin en de spanning die zij in hun groeiende relatie weten te leggen is ‘Pietà’ een film die je bij blijft. De film won op het filmfestival in Venetië de Gouden Leeuw.
Monica Meijer
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 21 maart 2013
DVD-release: 19 november 2013