Pity (2018)
Regie: Babis Makridis | 97 minuten | komedie, drama | Acteurs: Yannis Drakopoulos, Evi Saoulidou, Nota Tserniafski, Evdoxia Androulidaki, Georgina Chryskioti, Makis Papadimitriou
De gestileerde kilte van ‘Pity’ doet in niets denken aan warmbloedige Grieken. Terwijl deze film door Grieken gemaakt is met Griekse acteurs en zich in Griekenland afspeelt. Zakelijkheid en moderne interieurs, je zou het eerder Duits noemen. OK dan, ‘Pity’ is een Grieks-Poolse coproductie. Een functie heeft dit wel degelijk. Zonneschijn en palmbomen gaan immers niet een-op-een samen met levensvreugd, dat weet iedereen en zeker de moderne Griek. Niet dat ‘Pity’ over de eurocrisis gaat, ze hebben wel meer in hun mars daar. Griekse drama’s als ‘Dogtooth’ en ‘Attenberg’ zijn soms een speels mimespel, dan weer toneelmatig zwaar.
Deze film van Babis Makridis, een regisseur uit de generatie Lanthimos, vooral het laatste. De naamloze hoofdrolspeler is advocaat en volgens de synopsis ‘alleen gelukkig als hij ongelukkig is’. Wat wij zien is een soort Mr. Bean zonder de humor. Het schuurt zonder verlichting, en het kille, scherpe decor doet vermoeden dat Makridis dit erin wil wrijven. Klassieke cantate’s, dat werk.
Geeft niet, wij zijn wel wat gewend. Grieks absurdisme is waarschijnlijk langzaam en treurig als het leven zelf. Soms denken wij zelfs naar een slomo-versie van ‘Toren C’ te kijken. Maar waar blijft de katharsis? Katharsis is een plechtig woord voor ‘een bak Ben & Jerry’s na een lange werkdag’, en zoals u weet noemt een filmrecensent een film hard werken wanneer hij zich verveelt.
Trigger van de plot is de comateuze echtgenote van de advocaat. Schrijnend is de scène waarin de man schijnbaar emotieloos door het raam van de verpleegkamer naar zijn vrouw kijkt, terwijl hij afgeleid wordt door een huilende jonge vrouw in de wachtkamer. Nu weten we het: het is de bedoeling dat wij pijn en ongemak voelen, zoals de advocaat die niet kan uiten. In de volgende scène ontvangt de advocaat een huishoudster op zijn kantoor, en lijkt het alsof hij zijn gevoelens met haar deelt, hoewel het slechts een praktische conversatie betreft. Inhoudelijk sterk, maar weinig opbeurend. Ook daar kunnen wij wel tegen, maar onze vraag is nog steeds niet beantwoord.
Wat deze film nodig heeft is emoties, iemand een klap geven of een goede beurt. Samen dingen doen. Zo gaan mannen immers om met gevoelens, al dan niet gedrenkt in alcohol. Maar Makridis blijft bij zijn plan, met zijn clownesk rouwende hoofdrolspeler wiens kaartclubje gewoon doorgaat. Niet genoeg zeggen wij, de klap moet volgen, toch? ‘Huilen is moeilijk te veinzen’, zegt de advocaat tegen zijn kaartvrienden. Op de rand van zijn bed huilt hij wel. Mannen veinzen nooit te huilen. Soms verschijnen dergelijke teksten in beeld. Simpele vertalingen van emoties, die verwarren door de kaalheid van de setting. Maar zo is het leven soms. Dat gaat door, ook in ‘Pity’. De klap komt trouwens wel, de katharsis niet; pijn is immers een toestand – geen gebeurtenis.
Jan-Kees Verschuure
Waardering: 3
Bioscooprelease: 20 september 2018