Power and the Land (1940)

Regie: Joris Ivens | 37 minuten | korte film

‘Power and the Land’ is in feite niets meer dan een lang uitgerekt reclame-filmpje. Waarschijnlijk doeltreffend voor de doelgroep maar natuurlijk zeer retorisch en niet bepaald subtiel. Filmisch of inhoudelijk is de film niet bijster interessant maar als commerciële uiting ter voorlichting van de boeren doet hij wat hij moet doen.

Heel idyllisch wordt het boerengezin gepresenteerd en de voice-over laat geen moment onbenut om de kijker ervan te vergewissen dat het hier om topburgers gaat. Hardwerkende Amerikanen die het respect van ons allen verdienen. Ze hebben het zwaar doordat ze al het werk met de hand moeten doen, maar klagen niet. ’s Avonds, na een dag hard werken, komt het gezin gezellig bijeen om de tafel, om het diner te nuttigen. En ze hebben het verdiend.

Het is een uitgekiende manier om de boeren duidelijk te maken dat de makers/regering ze daadwerkelijk waardeert en hun voorstellen echt uit menslievendheid en loyaliteit doet. Want: deze mensen die zo hun best doen en altijd hebben gedaan om Amerika op te bouwen, die verdienen toch net als de stedelingen electriciteit. Zij hebben net zo goed recht op gas, water, licht, en de gemakken die dit oplevert.

Door gebruik te maken van de fictieve boerenfamilie Parkinson wordt weerstand bij de doelgroep weggenomen. Wanneer de mogelijkheid tot elektriciteit wordt aangeboden, vindt er een discussie plaats met verschillende boeren, waarbij een van hen aangeeft er niet meteen achter te staan, maar wel bereid is zich te laten overtuigen als er goede argumenten zijn. Oftewel, de positie van de gemiddelde boer wordt verwoord, en wanneer in het filmpje vervolgens alle voordelen worden opgenoemd en er getoond wordt hoe goed het uiteindelijk werkt, is niet alleen de aanvankelijke twijfelaar overtuigd: de meeste kijkende boeren zullen dit zonnige beeld waarschijnlijk niet kunnen weerstaan en samen met de familie Parkinson tot aanschaf van elektriciteit overgaan.

Het is een effectieve aanpak en wellicht aardig lesmateriaal voor reclamemakers, maar voor de gemiddelde kijker zal de prent toch wat te eenzijdig zijn en de voice-over te opdringerig overkomen.

Bart Rietvink