Prometheus (2012)

Regie: Ridley Scott | 126 minuten | actie, horror, science fiction | Acteurs: Noomi Rapace, Michael Fassbender, Charlize Theron, Idris Elba, Guy Pearce, Logan Marshall-Green, Sean Harris, Rafe Spall, Emun Elliot, Benedict Wong, Kate Dickie, Patrick Wilson, Lucy Hutchinson

“There is nothing in the desert. No man needs nothing.” Aan het woord is niet prins Feisal, maar de androïde David (Michael Fassbender), die tijdens de meer dan tweejarige reis van het ruimteschip Prometheus – terwijl de rest van de crew zich in cryoslaap bevond – de tijd heeft gedood onder andere met het kijken van ‘Lawrence of Arabia’. Een film die de robotman duidelijk fascineert, daar hij Peter O’Toole naspeelt tijdens zijn omzwervingen aan dek. ‘There is nothing’ komt tegen het einde van de film nog een keer terug, maar dan in een volstrekt andere context. Wel weer in een dialoog met David, van wie op dat moment duidelijk wordt dat hij feitelijk de spil is waar ‘Prometheus’ om draait.

Ridley Scott heeft het zichzelf niet makkelijk gemaakt. Gesitueerd in het universum van zijn eigen klassieker ‘Alien’ uit 1979 heeft hij een verhaal willen vertellen dat een antwoord geeft op de vraag: waar komen wij vandaan? De mens die op zoek gaat naar zijn maker. Het is het wetenschapperspaar Elizabeth Shaw (Noomi Rapace) en Charlie Holloway (Logan Marshall-Green) dat in 2089 aan de hand van een serie identieke grottekeningen van over de hele wereld een antwoord denkt te hebben op die vraag. Hun argumentatie is blijkbaar dusdanig overtuigend dat de bejaarde miljardair Peter Weyland (een mooi opgemaakte Guy Pearce) een ruimteschip laat uitrusten – de Prometheus – om op expeditie te gaan naar de plek waar onze makers zich zouden moeten ophouden.

De Prometheus (vernoemd naar de Griekse mythologische figuur die het vuur stal van de goden en aan de mensen gaf, waardoor een technische beschaving kon worden ontwikkeld) arriveert met een crew van zeventien personen op een soortgelijke planeet als waar het verhaal van ‘Alien’ zich enkele decennia later zal afspelen. De spanning zit hem deels in het feit dat van vrijwel niemand duidelijk is waarom hij/zij met de missie is meegekomen. Namens opdrachtgever Weyland Industries is het aan de afstandelijke en vijandige Meredith Vickers (Charlize Theron) om de groep in het gareel te houden. Haar hulpje is de androïde David, maar die blijkt al gauw van iemand anders bevelen op te volgen.

Waar Scott had kunnen kiezen voor een intelligent kat-en-muis-spel tussen verschillende belanghebbenden, focust hij vooral op David. Hoewel pas heel geleidelijk duidelijk wordt wat zijn plannen zijn, is al wel snel evident dat hij degene is met de gevaarlijkste missie. Gevaarlijk voor de mensheid. De vraag is gaandeweg de film niet wie het overleeft, maar waarom David doet wat hij doet. De crew raakt ondergeschikt in het verhaal, waardoor het nauwelijks een emotionele impact heeft als de een na de ander het loodje legt. En hoe luguber sommige scènes ook zijn, nergens wordt de sfeer zo beklemmend als bij ‘Alien’.

Dat heeft ook te maken met de heldere, oogverblindende presentatie van de film. Scott schuwt de duisternis en geeft in plaats daarvan zijn wereld tot in het kleinste detail weer. Het productieontwerp is werkelijk verbluffend. Sinds ‘Avatar’ is er geen film geweest die er zo mooi uitzag in 3D. Maar mooie plaatjes alleen maken geen goede film. Scott laat uiteindelijk te weinig te raden en te griezelen over en vervalt in simplisme. De personages en het verhaal ontbreekt het aan intelligentie, diepgang en vooral verwondering. Het maakt de film zielloos. Net als David.

Wouter de Boer

Waardering: 3

Bioscooprelease: 31 mei 2012
DVD- en blu-ray-release: 3 oktober 2012