Psycho III (1986)
Regie: Anthony Perkins | 87 minuten | misdaad, horror, thriller | Acteurs: Anthony Perkins, Diana Scarwid, Jeff Fahey, Roberta Maxwell, Hugh Gillan, Lee Carlington, Robert Alan Browne, Gary Bayer, Patience Cleveland, Juliette Cummins, Steve Guevara, Kay Heberle, Donovan Scott
Aan het slot van ‘Psycho II’ werd duidelijk dat Norman Bates weer krankzinnig was geworden. Dat hij waanzinniger is dan ooit blijkt wanneer hij aanvankelijk denkt dat een van zijn motelgasten, Maureen Coyle geheten, een uit de dood teruggekeerd slachtoffer van hem is. En aldus maakt hij zich op om haar op bloederige wijze naar de andere wereld te helpen. Vervolgens redt hij echter haar leven wanneer ze probeert zelfmoord te plegen. En dit valt samen met een opmerkelijke verandering in Normans’ denken wanneer zelfs hij gaat beseffen dat de situatie waarin hij verkeert niet normaal is. En zoals in ‘Psycho II’ Normans strijd tegen de opkomende waanzin centraal stond, komt dit verhaal in het teken te staan van zijn gevecht om zich aan zijn krankzinnigheid te ontworstelen.
De omstandigheden zitten Norman echter weer niet mee…de gelijkenis van Maureen met een van zijn vroegere slachtoffers…de journaliste die hem lastig valt…zijn ingehuurde hulp bij wie ook wat steekjes los zitten en die tot chantage overgaat…diverse potentiële slachtoffers die steeds weer zijn pad kruisen……. Al met al ontwikkelingen die zijn toch al zo zieke geest niet bepaald goed doen en hem daarnaast herhaaldelijk terugwerpen in zijn oude moorddadig gedrag. Net als in de voorgaande film is Perkins hierbij weer prima in vorm en weet uit de meer dan ooit nerveus bekketrekkende Norman op geslaagde wijze zowel verwarring als dreiging uit te laten gaan. Ook in deze film ligt, ondanks de door hem gepleegde moorden, de sympathie en het medeleven van de kijker bij Norman en wel omdat hijzelf wederom in meerdere opzichten een slachtoffer is. Slachtoffer van zijn eigen waanzin, slachtoffer van zijn verleden dat hem blijft achtervolgen, en slachtoffer van omstandigheden die door anderen met al dan niet kwade bedoelingen in het leven worden geroepen. Het medeleven met Norman wordt daardoor dan ook des te meer vergroot wanneer ondanks alles er niet alleen kans lijkt op genezing, maar ook omdat er eindelijk wat levensgeluk aan de horizon lijkt te gloren….
Naast Norman gaat ook Maureen gebukt onder gevoelens van onvrede over haar huidig bestaan. Haar mislukte zelfmoordpoging en de trieste aanleiding daartoe maken duidelijk dat ze geestelijk aan het eind van haar latijn is. Door de amoureuze ontwikkelingen tussen Norman en Maureen kan deze film tevens opgevat worden als een tragische liefdesgeschiedenis waarin twee gekwelde zielen de oplossing voor elkaars troosteloos bestaan hadden kunnen betekenen…of als een bittere satire daarop. In elk geval zijn de nodige hoopgevende maar ook desastreuze ontwikkelingen wat dat betreft voor Normans verwarde geest voldoende om zich wederom in de kleding van zijn moeder te hullen met alle onheilspellende vooruitzichten van dien…
Naast de psychologische horror aangaande Normans mentaal gevecht komt de nodige aanvullende horror tot stand door diverse gepleegde moorden die bloederiger dan ooit in beeld worden gebracht. Het huis op de heuvel en het daarnaast gelegen motel zijn wederom onmisbare locaties waarbij met name het huis bijna een karakter op zich is geworden. Niet alleen door de bijna fysieke dreiging die er inmiddels van uitgaat maar ook doordat het meer dan ooit een symbolische gevangenis lijkt voor de waanzin waaruit Norman maar niet lijkt te kunnen ontsnappen. Wat in deze film ook meer dan voorheen naar voren komt is de nodige humor. Met name Normans opmerkingen zijn veelzeggend. Zijn commentaar na Maureens mislukte bloederige zelfmoordpoging: ‘…I’ve seen it worse…I can’t have that sort of thing going on in my motel, it gives the place a bad name…’. Zijn antwoord wanneer zijn ingehuurde hulp te kennen geeft dat deze niet lang zal blijven: ‘…no one ever does…’. Ook in diverse andere uitspraken en situaties is de nodige humor, hoewel vrij zwartgallig, overduidelijk aanwezig. Enerzijds wordt de tragiek van Normans situatie door verscheidene van zijn uitspraken vergroot doordat er zijn eigen besef van zijn uitzichtloos en van doden vervuld bestaan uit blijkt, maar anderzijds zal de dubbele betekenis achter zijn woorden ook menig kijker op de lachspieren werken…
Dit is een film die op meerdere fronten goed uitgewerkt is. De nieuwsgierigheid bij de kijker wordt erin gehouden door de vraag of Norman zich aan zijn krankzinnigheid zal kunnen ontworstelen en of hij en Maureen elkaar uiteindelijk zullen vinden. De horror is zowel van psychologische als van meer fysieke aard, waarbij Norman wederom zowel sympathie oproept als dreiging uitstraalt. Wederom een geslaagde en tevens de meest humoristische film in de Psycho-reeks.
Frans Buitendijk
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 20 november 1986