Queer (2024)
Regie: Luca Guadagnino | 135 minuten | biografie, drama | Acteurs: Daniel Craig, Daan de Wit, Jason Schwartzman, Henrique Zaga, Colin Bates, Drew Starkey, Simon Rizzoni, Drew Droege, Ariel Schulman, Andra Ursuta, La Bruja De Texcoco, Omar Apollo, Silverio Castro, David Lowery, Amir Antonio Samande Chavez, Andrea Montserrat Rios Hernandez, Claudio Cardenas, Gilberto Barraza, Jean Carlos Gonzalez Flores, Michael Kent, Lorenzo Pozzan, Ronia Ava, Juan Domingo Sandoval Puga, Michael Borremans, Andrés Duprat, Lesley Manville, Lisandro Alonso
Als je wel eens de nacht nagejaagd hebt, beneveld door brandend verlangen, dan zal je de onmogelijkheid van complete vervulling en tegelijk grote openheid van mogelijkheden in ‘Queer’ van Luca Guadagnino en William S. Burroughs misschien herkennen. Het zwerven door de nacht voelt echt maar ook net niet. Ruw ontwaak je bij dageraad en zou je jezelf het liefst verstoppen voor het daglicht, wachtend op de volgende kans om de nacht voort te zetten. Ondertussen kan je je vergapen in de filmzaal aan een trip naar de andere kant van de spiegel, een dromerige reis die ergens tussen ‘Querelle’ (Rainer Werner Fassbinder, 1982) en ‘Naked Lunch’ (David Cronenberg, 1991) heen en weer wiegt.
In de jaren vijftig woont de Amerikaanse expat en schrijver William Lee (Daniel Craig) in Mexico stad. ’s Avonds is hij meestal te vinden in lokaal bekende homobars op zoek naar een verzetje. Zo trekt hij vele nachten laveloos onder invloed van drank en drugs door met onder meer de bevriende journalist, Joe Guidry (Jason Schwartzman). Soms eindigt de schrijver in bed met een jongeman in een achteraf motelletje waar geen vragen worden gesteld. De verslaafde Lee heeft zijn zieltogende tocht verheven tot druiligere kunst.
Uit het niets verschijnt Eugene Allerton (Drew Starkey) in Lee’s vaste standplaats. Lee is niet de enige die onder de indruk is van Allertons koele schoonheid. In zijn nachtelijke obsessies schrijft hij de twintiger al naar zich toe. Eerst houdt Allerton de boot af, maar beetje bij beetje schuifelen de twee naar elkaar toe. En hoewel Lee vooral praat waar Allerton zwijgt, ontlopen ze elkaar weinig in de wanhopige zoektocht naar het met drank en drugs benevelde nieuwe. Echter of de kaars even hard brandt aan beide kanten, is voor beiden zeer de vraag.
Voor ‘Queer’ vindt Daniel Craig een nieuw register. In de film flaneert hij met zichtbaar plezier, verleidt hij erop los, gaat hij genadeloos op zo zijn bek en haast aan zijn verlangens naar de ander ten onder. Iedere keer herrijst hij weer. Craig is ook eindelijk James Bond af en je merkt dat hij het er gulzig van neemt. Zijn filmprojecten waaien gelukkigerwijs weer allerlei kanten op. Het is als in het begin van zijn loopbaan. Bij elk project breekt hij scherp dan weer zacht door dat stalen uiterlijk van hem heen. Ooit stond hij in de schoenen van Drew Starkey, als de jonge geliefde, George Dyer, van Francis Bacon in ‘Love Is the Devil: Study for a Portrait of Francis Bacon’ (John Maybury, 1998). Na al die mijlen in zijn carrière staat hij inmiddels dichterbij Derek Jacobi, die Bacon als getormenteerde ziel laat schitteren in al zijn zaligheid en zieligheid, dan bij Starkey. Het hartstochtelijke avontuur in ‘Queer’ lijdt allesbehalve onder het ouder worden, het wordt er juist mysterieuzer en rauwer door.
Een film over romantische kannibalen, eentje over een triootje tennis of over behekste dansers. Regisseur Guadagnino is een kameleon en geeft elk uiteenlopend onderwerp weer een andere fabuleuze wending. Toch spot je zijn hand telkens, nauwgezet en vol met sensuele toespelingen naar iets aards en ongrijpbaars in de mens. Ook drijft hij de spot met genres, legt ze naast zich neer waar nodig of laat ze als alchemist in hybride vormen oplossen. Hij snuift cinema op als een drug en spuwt het met de filmcrew op ‘Queer’ weer uit in teder hallucinerende beelden en geluiden. Ook hebben hij en scenarioschrijver Justin Kuritzkes de onafgemaakte novelle van Burroughs, die Guadagnino koesterde sinds zijn tienerjaren, verder gedroomd. Het is een groot genoegen om mee te deinen op hun vurige verbeelding.
Roy van Landschoot
Waardering: 4
Bioscooprelease: 23 januari 2025