R U There (2010)

Regie: David Verbeek | 90 minuten | drama | Acteurs: Stijn Koomen, Huan-Ru Ke, Tom De Hoog, Phi Nguyen, Pavio Bilak, David Eugene Callegari, David Davis, Robert Samudion

Een hip gegeven, van deze tijd en eentje dat de landsgrenzen ver overschrijdt. Zo zien we het graag. Want op de een of andere manier boeit wat binnen Nederland blijft meestal minder. Misschien komt het wel te dichtbij, of is het gewoon niet exotisch genoeg. Film moet je toch meenemen naar een ‘andere wereld’. Nu gaat ‘R U There’ wel over een Nederlander, maar de makers nemen ons via zijn ‘beroep’ slim mee naar het exotische, maar ook vooral grootstedelijke Azië en natuurlijk naar de virtuele wereld van games en Second Life. Hoe anders wil je het hebben? ‘Beroep’ staat overigens tussen aanhalingstekens, omdat het voor de meeste mensen niet bekend is dat er steeds meer professionele gamers zijn, waarvan een aantal Nederlanders tot de wereldtop behoort.

‘R U There’ biedt in het begin wat inzicht in hun gamersleven, waarin ze opgaan als een voetballer met zijn voetbal. In Azië genieten deze gamers overigens behoorlijk wat aanzien. Ze verdienen grote sommen geld op events waar de fans en masse op af komen om hun helden live te zien gamen, op megagrote schermen, als een soort vertoning van een geïmproviseerde bioscoopfilm. Toch wil regisseur Verbeek ons in het eerste, wat trage halfuur, doen geloven dat het leven van een gamer niet over rozen gaat.

De meeste spellen zijn behoorlijk gewelddadig en zien er steeds realistischer uit. Daarover bestaan natuurlijk al lang heftige discussies: heeft dit invloed op de gamer, al dat gemoord en zonder consequenties? Als de Wii, de XBox of Playstation uit gaat, begint het echte leven weer en neemt de gamer zijn (gebrek) aan moraal uit het spel mee de buitenwereld in. Of is hij prima in staat werkelijkheid en virtuele fantasie van elkaar te scheiden? Het lijkt er vooral op dat we er apathisch van worden. Hier speelt regisseur Verbeek mooi op in. Hij laat de virtuele wereld en de echte moeiteloos in elkaar overvloeien, zoals ook wij dat steeds vaker doen, bijvoorbeeld met persoonlijke communicatie (Hyves, Twitter, internet dating, et cetera).

Het levert een film op die als gegeven goed aansluit bij de hedendaagse realiteit, waarin we ons steeds meer verstoppen in de virtuele en daarbuiten onze emoties lijken te vervagen. Maar ja, een film heeft wel emotie nodig en die is, net als op de gezichtsuitdrukking van de personages in Second Life, soms ook wat moeilijk te vinden.  Onze levens zijn zo met het digitale verbonden. Wie kan er bijvoorbeeld nog zonder computer functioneren (en dan hebben we het niet alleen over pc’s)? Met die lijn en de bijbehorende vormgeving lijkt Verbeek op een jonger publiek te mikken, maar het tempo en de uitwerking doen een volwassener doelgroep vermoeden, die niet alles voorgekauwd hoeft te hebben. We krijgen bijvoorbeeld weinig letterlijke informatie over gevoelens en motieven van de hoofdpersonages.

Die ‘informatie’ zit veel meer verstopt in de beelden en de sfeer, de sterke kanten. Verbeek is een Nederlandse filmmaker om in de gaten te houden. Zijn film bestaat voor een groot deel uit in game materiaal, wat best gewaagd is. Eigenzinnigheid kan hem dan ook niet ontzegd worden, vooral dus waar het vorm en sfeer betreft. Met zijn eerdere film ‘Shanghai Trance’ (ook al in Azië, dit keer China), bevestigde hij dit ook al, hoewel die film geen overmaat aan waardering ontving.

‘R U There’ werd in Cannes geselecteerd voor het Un Certain Regard programma, waar hij niet als winnaar uit naar voren kwam. Wellicht door grote concurrentie of gewoon omdat men het niet helemaal begrepen heeft. Toch zit er meer in voor hen die iets verder kijken. Want voor de goede verstaander doen sfeer en beelden weer hun werk, hoewel ze tegelijkertijd ook en vooral een fascinatie voor Azië en China/Taiwan in het bijzonder verraden. Verder proeven we soms iets van Wong Kar Wai, of van Sophia Coppola’s ‘Lost in Translation’, maar dat is maar heel even. Eigenlijk proeven we vooral David Verbeek, die nog niet zijn grootste meesterwerk aflevert, maar in ieder geval zijn eigen stijl trouw blijft.

Arjen Dijkstra

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 17 juni 2010