Rafiki (2018)

Regie: Wanuri Kahiu | 83 minuten | drama, romantiek | Acteurs: Samantha Mugatsia, Sheila Munyiva, Jimmy Gathu, Nini Wacera, Neville Misati, Nice Githinji, Charlie Karumi, Muthoni Gathecha, Vitalis Waweru, Mellen Aura, Leila Weema, Githae Njogu, Dennis Musyoka, Patricia Amira

In het conservatieve Kenia verliefd worden op iemand van hetzelfde geslacht is vragen om moeilijkheden. Maar de liefde laat zich niet sturen en dus nemen de vlinders de overhand in ‘Rafiki’, de (voor dat land, of liever voor het hele continent) gewaagde tweede speelfilm van Wanuri Kahiu. ‘Rafiki’ speelt zich af in Nairobi, waar Kena (Samantha Mugatsia) haar tijd verdeelt tussen school, het werken in haar vaders kruidenierswinkel (die zich daarnaast verkiesbaar heeft gesteld in de komende verkiezingen voor de MCA), skateboarden en het voetballen met haar vrienden. Haar beste vriend is Blacksta, die nog geen haast heeft met het vragen om Kena’s hand, omdat hij veronderstelling is dat ze toch wel zullen trouwen. Maar wanneer Kena de prachtige Ziki (Sheila Munyiva) ontmoet, kan ze aan niemand anders meer denken.

Ziki is – geheel volgens de Romeo & Julia-traditie – dochter van een rivaliserende politicus. Het tweetal komt voor het eerst met elkaar in aanraking als Kena Ziki en haar vriendinnen betrapt op het vernietigen van de campagneposters van Kena’s vader. Ondanks dit obstakel spreken de twee jonge vrouwen af en kunnen ze het goed met elkaar vinden. Je hoeft je niet lang af te vragen hoe de omgeving op hun opbloeiende liefde reageert: van de roddeltante die maar al te graag elk detail over alle omwonenden deelt tot de homofobe opmerkingen van Kena’s vriendenclubje: je weet dat Kena en Ziki dik in de problemen komen.

Toch valt dat rauw op je dak, als het eenmaal zo ver is. De mate van de vijandelijkheid en het geweld is zo mensonterend en onredelijk, dat je hart samenknijpt van medeleven voor deze twee jonge geliefden. Het scheelt dat Wanuri Kahiu ons dan al helemaal heeft ingepakt dankzij haar twee fantastische hoofdrolspeelsters. De aantrekkingskracht tussen Mugatsia en Muyiva spettert van het doek en hoewel de emoties er af en toe te dik bovenop liggen, is de film subtiel in het tonen van ‘de eerste keer’. Visueel is ‘Rafiki’ sprankelend en kleurrijk.

‘Rafiki’ vertelt beslist geen origineel verhaal, maar de film is wél uniek als je de omstandigheden waarin het gemaakt is in ogenschouw neemt. Voor een Keniaanse productie is dit baanbrekend en belangrijk. Niet zo vreemd dus dat de film – als eerste uit het land – geselecteerd werd voor de Un Certain Regard sectie in Cannes in 2018. Dat de film in eerste instantie verboden werd in Kenia zelf, is niet verwonderlijk; dat de film na veel protest tóch een week mocht draaien voelt als een kleine overwinning.

Monica Meijer

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 23 mei 2019
DVD-release: 5 september 2019