Raising Arizona (1987)
Regie: Joel Coen, Ethan Coen | 94 minuten | actie, komedie, misdaad | Acteurs: Nicolas Cage, Holly Hunter, Trey Wilson, John Goodman, William Forsythe, Sam McMurray, Frances McDormand, Randall ‘Tex’ Cobb, TJ Kuhn, Lynne Dumin Kitei, Peter Benedek, Charles ‘Lew’ Smith, Warren Keith, Henry Kendrick, Sidney Dawson, Richard Blake, Troy Nabors, Mary Seibel, John O’Donnal, Warren Forsythe, Richard Alexander, Rusty Lee, James Yeater, Bill Andres, Carver Barns, Bill Dobbins, Ralph Norton, Frank Outlaw, M. Emmet Walsh
Wist je dat Nicolas Cage eigenlijk heel anders heet? De acteur werd op 7 januari 1964 geboren als Nicholas Kim Coppola. Al jong wist de kleine Nick dat hij acteur wilde worden; zijn grote inspiratiebron was de film ‘East of Eden’ (1954) met James Dean. Maar hij wilde top dan wel op eigen kracht bereiken en niet meeliften op het succes van zijn illustere oom Francis Ford, die in de jaren zeventig de naam Coppola tot een begrip had gemaakt met de klassiekers ‘The Godfather’ (1972), ‘The Godfather: Part II’ (1974) en ‘Apocalypse Now’ (1979). Onder de naam Cage, ontleend aan het stripfiguur Luke Cage, zette de acteur zijn eerste schreden in de filmwereld. Van zijn oom kreeg hij nog een duwtje in de rug; Francis Ford gaf hem een belangrijke rol in ‘Rumble Fish’ (1983), waarmee een definitieve doorbraak een kwestie van tijd zou zijn. Vooral 1987 zou een topjaar blijken voor Cage, die in twee kaskrakers speelde. Behalve ‘Moonstruck’ – waarin hij de love interest van de veel oudere Cher speelde – was er ook de bizarre komedie ‘Raising Arizona’ van de Coen Brothers.
Nicolas Cage speelt H.I. (roepnaam Hi) McDonnough, een wereldvreemde kleine crimineel die nachtwinkeltjes overvalt maar steeds weer door de politie wordt opgepakt. Niet dat Hi dat erg vindt, want op het bureau ziet hij Ed (Holly Hunter), de knappe agente die zijn mug shots neemt. En het onmogelijke gebeurt: zodra Hi uit de bak is worden ze verliefd en trouwen ze. Om hun geluk compleet te maken willen ze graag een baby. Wanneer blijkt dat Ed onvruchtbaar is en ze vanwege Hi’s strafblad niet in aanmerking komen voor adoptie, zit er maar één ding voor ze op: ze stelen een baby. En laten de steenrijke plaatselijke meubelmagnaat Nathan Arizona (Trey Wilson) en zijn vrouw nou net een vijfling hebben gekregen. Zij zullen die ene baby toch echt niet missen, meent Ed. Ze stuurt Hi erop uit om de baby te halen. Wonder boven wonder lukt het hem om een van de kinderen – Nathan Jr. nog wel! – te stelen. Maar eenmaal thuis blijkt dat een baby verzorgen niet zo makkelijk is als het lijkt. Wanneer Gale en Evelle Snoats (John Goodman en William Forsythe), twee oude bajesmaatjes van Hi, na hun ontsnapping ineens voor de deur staan, beginnen de problemen echt uit de hand te lopen. Bovendien zijn Hi en Ed prooi van de mysterieuze premiejager Leonard Smalls (Randall ‘Tex’ Cobb), een door Arizona ingehuurde, vervaarlijk uitziende premiejager op een motor die op alles schiet wat los en vast zit…
Na hun veelgeprezen debuut ‘Blood Simple’ (1984) duurde het enige tijd voordat Ethan en Joel Coen met een nieuwe film kwamen. ‘Raising Arizona’ bleek een grote verrassing, want het contrast met zijn zwartgallige voorganger had niet groter kunnen zijn. Deze hysterische, hilarische en bombastische misdaadkomedie komt op sommigen wellicht wat schreeuwerig over. Luidruchtig is deze prent absoluut. Maar zoals het een echte Coen-film betaamt zit deze uitvergrote klucht toch bijzonder vernuftig in elkaar. Zo zijn de boertige plotwendingen nog niks vergeleken bij de knotsgekke, dichterlijke teksten waarmee de Coens in de voice-over hun onfortuinlijke en ondanks zijn hoogdravende taalgebruik niet al te snuggere held Hi bedelen. Hun film zwemt soeverein in de ordinaire overdrijvingen die het voorstellingsvermogen van iemand als Preston Sturges (‘The Great McGinty’, 1940) nog te boven gaan. Hier en daar dreigt het spectaculaire camerawerk van Barry Sonnenfeld wel de aandacht af te leiden van de geestige dialogen, maar over het algemeen houden de Coens het hysterische sfeertje met veel vakmanschap overeind, niet in het minst door de uiterst karikaturale maar perfect getroffen personages.
Nicolas Cage is bijzonder effectief als de antiheld Hi McDonnough, die zich continu lijkt af te vragen waar hij nu weer beland is. Des te verrassender zijn de quasipoëtische teksten waar hij mee op de proppen komt (‘Biology and the prejudices of others conspired to keep us childless’). Hij krijgt prima weerwerk van Holly Hunter als Ed, een al even kleurrijk figuur als Hi. Ze is slechts drie turven hoog maar staat haar mannetje. De Coen-brothers schreven de rol speciaal voor Hunter, met wie ze een aantal jaren een huis deelden. In de bijrollen is een keur aan bekende acteurs te zien, waaronder Coen-regulars als Frances McDormand, John Goodman en M. Emmet Walsh. Ook de vertrouwde componist van de broers, Carter Burwell, is weer van de partij om de film van de juiste score te voorzien. Voor de fanatieke filmfreaks is het bovendien altijd een feest om de talloze verwijzingen naar andere films te ontdekken. Ook ‘Raising Arizona’ zit er weer vol mee (onder meer naar het werk van vriend en collega Sam Raimi en naar de klassieker ‘The Night of the Hunter’ uit 1955). Bovendien zijn er vooruitwijzingen te bespeuren naar latere Coen-films (onder meer ‘O Brother Where Art Thou’ uit 2000 en ‘The Hudsucker Proxy’ uit 1994).
‘Raising Arizona’ vliegt als een wervelwind aan je voorbij. Hysterisch, luidruchtig en soms ook wel een beetje vermoeiend. Daar staat echter tegenover dat de film bijzonder grappig en inventief is, zeker in het genre dat bol staat van de platgetreden paden; de komedie. Voor een avondje onbezorgd lachen, gieren en brullen om de fratsen van een stel idioten is ‘Raising Arizona’ de ultieme film. Al is het goed dat de film maar 94 minuten duurt. Anders zou je het nog aan je hart kunnen krijgen van al die hysterie…
Patricia Smagge
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 12 november 1987