Razzia – La rafle. (2009)
Regie: Roselyne Bosch | 124 minuten | drama, oorlog, geschiedenis | Acteurs: Jean Reno, Mélanie Laurent, Gad Elmaleh, Raphaëlle Agogué, Hugo Leverdez, Oliver Cywie, Mathieu Di Concerto, Romain Di Concerto, Rebecca Marder, Anne Brochet, Isabelle Gélinas, Thierry Frémont, Catherine Allégret, Sylvie Testud
In de Franse bioscopen trok ‘Razzia’ (‘La rafle.’) meer dan twee miljoen bezoekers. Dat lijkt niet zo bijzonder voor een productie met een budget van € 20 miljoen, maar het onderwerp maakt deze film toch speciaal: de massale arrestaties in het Parijs van 1942, waarbij duizenden joden werden opgepakt en opgesloten in het Vélodrome d’Hiver-stadion, vormen namelijk één van de zwartste bladzijdes in de Franse geschiedenis. Tot deze razzia werd besloten door de Franse autoriteiten, dus niet door de Duitse bezetter, en de uitvoering werd gedaan door Parijse politieagenten. Het voorval is decennia lang een doofpotaffaire geweest, waar niemand op school over leerde en niemand op straat over praatte.
‘Alle voorvallen in deze film, zelfs de schokkende, zijn waar gebeurd.’ Met deze mededeling begint ‘Razzia’, een verhaal gebaseerd op de herinneringen van de inmiddels 80-jarige joodse Joseph Weisman en de protestantse verpleegster Annette Monod. Het benadrukken van de schokkende voorvallen zet gelijk de toon: regisseuse Roselyne Bosch kiest duidelijk voor de melodramatische aanpak. Verfilmingen van zoiets gruwelijks als de holocaust geven bijna altijd problemen. Hoe verbeeld je immers zo’n onvoorstelbare, onmenselijke gebeurtenis waarbij slechts 811 van de 13.152 arrestanten zijn teruggekeerd uit de kampen? Is het ethisch gezien wel verantwoord om over zo’n onderwerp een commerciële film te maken? En is het echt nodig om een dergelijke genocide nog verder te dramatiseren door middel van treurige muziek?
‘Razzia’ probeert het midden te houden tussen een integere Franse kwaliteitsfilm en een meeslepende Hollywood-productie, maar lijkt daar ergens tussen te stranden. Hoewel de personages over het algemeen geloofwaardig zijn en hun verhalen intrigerend in beeld worden gebracht, zitten er een aantal simplistische aspecten in de film, die de kracht van het geheel afzwakken. Zo blijkt een ontsnapping uit het wielerstadion voor een enkeling een fluitje van een cent te zijn, wanneer een loodgieter deze onder valse voorwendselen naar buiten weet te smokkelen. Hierbij wordt volledig voorbij gegaan aan de strijd om te overleven, die door de andere gevangenen wordt gevoerd.
In het begin volg je vooral de jonge Jo en zijn familie, maar op een gegeven moment lijkt de focus te verschuiven naar de broertjes Noé en Simon, de joodse arts Sheinbaum (Jean Reno) en de verpleegster Monod (Mélanie Laurent). Dit is al veel, maar ‘Razzia’ wil niet alleen de menselijke kant van het drama laten zien; ook de politieke kant komt aan bod. Daarbij wordt gemeend zelfs Adolf Hitler als personage te moeten introduceren. Dit voegt niet alleen weinig toe aan de plot – Hitlers rol in de holocaust mag bekend verondersteld worden – maar het leidt bovenal af. Hoe goed geacteerd ook, de Führer wordt al gauw een ééndimensionale karikatuur. Over de gehele linie is het acteerwerk in ‘Razzia’ overigens goed te noemen. Hoewel er teveel hoofdpersonages worden opgevoerd, zorgen sterspelers als Jean Reno ervoor dat de kijker geboeid blijft en door het menselijke leed verafschuwd raakt. Zeker bijzonder is het acteerwerk van de allerjongsten; de tweeling Di Concerto, die de zesjarige Noé spelen, komen natuurlijk en ontzettend aandoenlijk over.
‘Razzia’ is niet de Franse ‘Schindler’s List’, daarvoor is het net iets te melodramatisch. De film zal echter niemand onberoerd laten, want de aangrijpende gebeurtenissen worden wel degelijk met passie op het scherm getoond. Ook moeten de makers van de film geprezen worden voor hun lef, want dat is wat het vergt om een dergelijke tragedie in beeld te brengen voor een volk dat dit deel van hun geschiedenis het liefst zou willen vergeten. Wat dat betreft slaagt ‘Razzia’ wonderwel in diens opzet, ook al is de enigszins simplistische manier waarop het geheel wordt gebracht niet voor iedereen weggelegd.
Redactie Cinemagazine
Waardering: 3
Bioscooprelease: 2 september 2010