Read or Die (2001)
Regie: Kouji Masunari | 100 minuten | animatie, avontuur | Originele stemmencast: Kimberly Yates, Amanda Winn Lee, Jason Lee, Crispin Freeman, Daniel Raymont, Dean Haglund, Hal Lublin, Chad Fifer, Ryan Abraham, Raymond Braune, Brooke Cadorette, Sue Cremin, Tricia Dickson, Hozumi Gôda, Adam Harrington, Dave Herbelin, Masami Iwasaki, Scott MacDonell, Jason Miller, Rieko Miura, Michiko Neya, Chikao Ôtsuka, Robert J. Peterson, Michael Ross, Douglas Rye, Junko Takeuchi
Wie altijd heeft gedacht dat een bibliotheek niets meer is dan een stoffige vergaarbak voor halfvergane boeken, heeft het mis. Tenminste, zo leert de anime ‘Read or Die’ ons dat een bibliotheek allerminst een saaie bedoening is. Zo kom je via deze energieke tekenfilm te weten dat ‘The British Library’ een geheim hoofdkwartier is voor superspionnen die wel heel opmerkelijke eigenschappen bezitten. En die zijn wel nodig als blijkt dat onze aardbol wordt bedreigd door beroemde doodgewaande figuren als Gennai Hiraga, Otto Lilienthal, Jean-Henri Fabre en Beethoven. Deze celebs willen de wereld vernietigen. Het is aan de bijzondere kwaliteiten van Yomiko Readman alias ‘The Paper’ en haar team om onze aarde te redden.
Iedereen met maar een beetje humor in zijn/haar donder zal begrijpen dat het bizarre verhaal van ‘Read or Die’ niet al te serieus te nemen is. En dat is ook niet de bedoeling van de makers. Regisseur Kouji Masunari heeft gewoon een luchtige, onderhoudende serie willen maken en daar is hij zeker in geslaagd. In een kleine 100 minuten krijg je de ene na de andere actie- en humorvolle scène op je afgevuurd, waarbij logica en realisme ver te zoeken zijn. Een grotere hoop onzin heb je nooit eerder gezien: vermakelijk en origineel weliswaar, maar onzinnig. Dat heeft Masunari waarschijnlijk ook gedacht en om zijn filmserie niet te laten ontsporen in onbegrijpelijke waanzin, heeft hij gezorgd voor een hele rits aansprekende personages die het verhaal moeten dragen. En dat heeft erg goed uitgepakt. De karakterontwerpen van de hoofdrolspelers zijn van een erg hoog niveau.
De historische personages worden goed gevangen in de vrij gedetailleerde tekenstijl van de serie. Zo kun je de getekende versies van Beethoven en Otto Lilienthal duidelijk herkennen.
Het absolute hoogtepunt van deze anime is het personage Yoriko Readman. Dit grijze muisje, met een voorliefde voor boeken blijkt steeds meer in haar mars te hebben dan je je ooit kunt voorstellen. Als je haar in het begin van de serie ziet, ben je geneigd om te denken dat deze vreemde, vrouwelijke ‘nerd’ niet veel meer kan dan hulpeloos om zich heen kijken. Maar naar mate de film vordert ontpopt ze zich tot een ware heldin die zich moeiteloos door de meest barre situaties heen slaat. En wat er ook met haar gebeurd, ze blijft altijd lief en onschuldig. Dat levert een aantal grappige scènes op.
Naast Yoriko, valt ook de lompe marinier Drake Anderson op. Deze getekende Amerikaan is een duidelijke knipoog naar filmfenomeen ‘Rambo’. Zo is de scène waarin hij deel neemt aan een pottenbak-cursus(!) een komische verwijzing naar de gepensioneerde spierbundel die in het derde deel van de ‘Rambo-trilogie’ uit een klooster geplukt moest worden om opnieuw in actie te komen. De sneer naar Sylvester Stallone is erg onderhoudend uitgewerkt in ‘Read or Die’. Naar goed gebruik zit er ook een femme fatale in deze anime. Deze ‘Miss Deep’ moet er voor zorgen dat de bloeddruk van de (mannelijke) kijker flink opgestuwd wordt. Dus daarom zul je dit personage in de meest strakke, nauwsluitende stoeipakjes voorbij zien komen, waarbij de lading ‘decolleté’ een compleet nieuwe betekenis krijgt. De manier waarop ‘Miss Deep’ beweegt, en haar borstpartij met haar, is expres heel overdreven uitgevoerd en dat maakt haar dan ook weer grappig. Over het algemeen zijn alle personages in deze anime op een bevredigende wijze uitgewerkt. De sfeer is door de luchtige en aparte karakters erg vrolijk, al veranderd deze reeks naar het einde toe in een wat grimmiger verhaal waarin verraad en vriendschap centraal staan. Echt zwaar op de hand wordt de serie echter nooit.
Wat deze serie naast de sterke karakters ook zo bijzonder leuk maakt, is de strakke animatiestijl. De personages en de kleuren zijn erg scherp en zijn voorzien van sfeervolle schaduwtinten. Alle bewegingen zien er vloeiend uit en worden vol detail gepresenteerd. De stijl van tekenen en animatie doet denken aan het eerdere werk van regisseur Kouji Masunari dat hij deed voor de culthit ‘Tenchi Muyô!’: ook een anime. De typische Japanse kenmerken, zoals de grote ogen en culturele invloeden uit de Aziatische cultuur, vind je ook terug in ‘Read or Die’. Wat ook te vinden is in deze reeks, is fantastische muziek. Componist Taku Iwasaki heeft een fusie gemaakt tussen jazz, electronische muziek en rock. Het resultaat is een vreemde, maar tegelijkertijd onweerstaanbaar spannende soundtrack. Al snel nestelt de ‘Read or Die’-theme zich in je geheugen om er vervolgens nooit meer uit te komen.
Alles aan ‘Read or Die’ klopt: van de muziek tot aan de voice-cast. De makers van deze serie hebben een mooi product afgeleverd dat goed is afgewerkt. Het luchtige verhaal biedt voor zowel nieuwe, als ‘geoefende’ kijkers van anime genoeg stof om te blijven boeien. Als je deze film wilt gaan bekijken, zorg er dan voor dat je er zo mijn mogelijk over weet. ‘Read or Die’ moet je onbevangen bekijken, zodat je je kunt laten onderdompelen in een bijzonder fraaie serie met een groot aantal onverwachte momenten en onvergetelijke personages.
Frank v.d. Ven