Retribution (2023)

Regie: Nimród Antal | 91 minuten | actie, thriller | Acteurs: Liam Neeson, Noma Dumezweni, Lilly Aspell, Jack Champion, Arian Moayed, Embeth Davidtz, Matthew Modine, Emily Kusche, Luca Márkus, Bernhard Piesk, Michael S. Ruscheinsky, Antonije Stankovic, Christian Koerner, Gerhard Elfers, Peter Miklusz, Luc Etienne

Ook al is hij de 70 inmiddels gepasseerd, hard werken doet Liam Neeson nog altijd. Elk jaar komt er wel minimaal één nieuwe film met de Noord-Ierse acteur in de hoofdrol in de bioscoopzalen. Tegenwoordig zijn dat vrijwel uitsluitend actie- en misdaadthrillers, waarin Neeson een (anti-) held op zijn retour speelt. Een special agent die bijna met pensioen gaat en nog een laatste klus moet doen bijvoorbeeld. Zijn leeftijd begint hem steeds meer parten te spelen. Sommige scenarioschrijvers gaan daar heel slim mee om, door zijn personage bijvoorbeeld te laten lijden aan geheugenverlies (zoals we zagen in ‘Memory’, 2022). Dat al die actiemoves niet meer zo soepeltjes gaan als je 70-plus bent, daar houdt de Hongaars-Amerikaanse filmmaker Nimród Antal (‘Predators’, 2010) in zijn nieuwste film ‘Retribution’ (2023) ook rekening mee. Want Neeson hoeft in deze actiethriller amper zijn auto uit om de badass te kunnen spelen. ‘Retribution’ is een remake van de Spaanse film ‘El desconocido’ uit 2015; van het verhaal verschenen eerder ook al Duitse en Koreaanse remakes. Het schijnt Neeson niet te deren dat de films waarin hij tegenwoordig speelt niet bepaald overlopen van creativiteit, originaliteit en (vaak ook) kwaliteit. Naar verluidt zou de boomlange Noord-Ier met de zware stem sinds het tragische overlijden van zijn echtgenote, actrice Natasha Richardson, in 2009 alleen nog maar op de automatische piloot te kunnen en willen acteren, omdat hij zijn passie kwijt is geraakt. Desondanks is hij in middelmatige films als ‘Retribution’ wel degene die ervoor zorgt dat je blijft kijken.

Neeson speelt in ‘Retribution’ de rol van Matt Turner, een bobo in de financiële wereld die jaren geleden al met zijn gezin is neergestreken in Berlijn om daar zijn zakken eens goed te vullen. Direct in de eerste scènes ontdekken we al dat Matt zijn vrouw Heather (Embeth Davidtz, die Neeson nog kent van ‘Schindler’s List’ (1994)) en kinderen Zach (Jack Champion) en Emily (Lilly Aspell) de afgelopen jaren behoorlijk heeft verwaarloosd; zijn werk gaat blijkbaar voor alles. Het zal niemand verbazen dat hij in zijn drang om zo veel mogelijk geld te verdienen de nodige slachtoffers heeft gemaakt. Als hij op een ochtend met zijn kinderen in de auto stapt om hen naar school te brengen, wordt Matt gebeld met de mededeling dat er een bom onder de stoel van zijn luxe en gloednieuwe Mercedes SUV verstopt zit, die afgaat als hij uitstapt. Zijn kinderen laten uitstappen zodat zij in elk geval veilig zijn, gaat ook niet. Als het gewicht van de drie passagiers verandert, gaat de bom ook af. Daarnaast kan de beller ook van een afstand de boel opblazen, bijvoorbeeld wanneer Matt het in zijn hoofd haalt om de politie te bellen of weigert zijn instructies op te volgen. Er vielen eerder al slachtoffers, dus er zit niets anders voor hem op om de instructies op te volgen die de mysterieuze beller hem geeft. Maar Matt is niet voor één gat te vangen en stelt steeds meer wedervragen aan zijn telefonische gijzelnemer en wordt steeds ongehoorzamer. Alles om zijn aanvaller maar uit balans te brengen. Maar als de autoriteiten ontdekken dat zijn auto steeds ter plaatse is bij de diverse bomaanslagen die de stad teisteren, wordt Matt van slachtoffer ineens een potentiële dader…

Behalve van het Spaanse origineel kun je een dergelijke plot zoals die van ‘Retribution’ van nog veel meer films kennen. Een klassieker uit dit subgenre is natuurlijk ‘Speed’ (1994). Maar waar je in die film van begin tot einde meegaat in de spanningsopbouw, werpt ‘Retribution’ vooral vragen op. Waarom we in vredesnaam zouden moeten meeleven met die twee onuitstaanbare pubers op de achterbank bijvoorbeeld. Of waarom Matt niet gewoon zegt wat er aan de hand is als hij oog in oog staat met een agente van Interpol (Noma Dumezweni), ook al is de bom onder zijn stoel duidelijk zichtbaar en ligt het mobieltje waarmee hij in contact staat met de echte bommenmaker op de stoel naast hem. Waarom laat men deze film afspelen in het zakencentrum van Berlijn, behalve dan dat de Duitse hoofdstad waarschijnlijk makkelijker haalbaar was als filmlocatie met een budget van zo’n 20 miljoen dollar dan de centra van Londen of New York. Antal laat het niet echt van toegevoegde waarde zijn. Waar ‘Retribution’ ook nog mee te kampen heeft, is dat de geoefende kijker de dader al vlot zal kunnen aanwijzen. Neeson hoeft zich niet bovenmatig in te spannen, zeker niet nu hij zo’n beetje de gehele film in de auto zit. Hij rent niet rond, hoeft geen klappen uit te delen, maar laat door zijn acties en het verheffen van zijn stem weten wanneer hij in badass-modus gaat. Dat we tóch willen weten hoe het zit (of bevestiging zoeken voor hoe we denken dat het zit), blijf je toch kijken en dat is grotendeels Neesons verdienste. Dat tegen het einde ook alle logica losgelaten wordt en alles wel heel toevallig in elkaar valt, nemen we dan maar voor lief.

Patricia Smagge

Waardering: 2

Bioscooprelease: 21 september 2023
DVD- en blu-ray-release: 22 december 2023
4K UHD-release: 6 maart 2024