Riders of Justice – Retfærdighedens ryttere (2020)

Recensie Riders of Justice CinemagazineRegie: Anders Thomas Jensen | 116 minuten | drama | Acteurs: Mads Mikkelsen, Nikolaj Lie Kaas, Andrea Heick Gadeberg, Lars Brygmann, Nicolas Bro, Gustav Lindh, Roland Møller, Albert Rudbeck Lindhardt, Anne Birgitte Lind, Omar Shargawi, Jacob Lohmann, Henrik Noël Olesen, Gustav Dyekjær Giese, Klaus Hjuler, Peder Holm Johansen, Christina Ibsen Meyer, Rikke Louise Andersson, Jesper Ole Feit Andersen

De filmwereld mag sinds het voorjaar van 2020 dan gebukt zijn gegaan onder de coronapandemie, Mads Mikkelsen heeft in die periode in elk geval niet stilgezeten. De Deense steracteur liet Hollywood voor wat het was en ging naar huis om films te maken met zijn oude vrienden. Hij maakte eerder al indruk als met alcohol experimenterende leraar in ‘Druk’ (2020) van Thomas Vinterberg, die er bij de Academy Awards vandoor ging met de Oscar voor Beste Niet-Engelstalige Film en bij de European Film Awards werden zelfs vier prijzen in de wacht gesleept. Ook met schrijver en regisseur Anders Thomas Jensen maakte Mikkelsen in het coronajaar een film: ‘Riders of Justice’ (2020). Jensen en Mikkelsen kennen elkaar al heel lang: sinds hij in 2000 de hoofdrol speelde in Jensens debuutfilm ‘Flickering Lights’ draaft Mikkelsen in al zijn films – ‘The Green Butchers’ uit 2003, ‘Adam’s Apples’ uit 2005 en ‘Men & Chicken’ uit 2015 – weer op. Overigens geldt dat ook voor collega-acteurs Nikolaj Lie Kaas en Nicolas Bro; de Deense filmscene is blijkbaar bijzonder hecht.

‘Riders of Justice’ haalt, naar het uitziet door puur toeval, allerlei thema’s aan die in de coronaperiode zijn komen bovendrijven. In de eerste plaats draait de film om het belang van het samenzijn met de mensen van wie je houdt, maar wat door omstandigheden niet mogelijk is. Mikkelsen speelt Markus, een beroepsmilitair die naar het thuisfront belt om te vertellen dat hij minstens nog drie maanden wegblijft. Maar dan slaat het noodlot genadeloos toe: zijn vrouw Emma (Anne Birgitte Lind) en tienerdochter Mathilde (Andrea Heick Gadeberg) raken zwaargewond bij een ernstig treinongeluk en Emma overlijdt niet veel later aan haar verwondingen. Noodgedwongen keert Markus terug naar huis om voor zijn dochter te zorgen.

Maar dan staat ineens data-analyst Otto (Nikolaj Lie Kaas) voor de deur; ook hij zat in de trein en stond kort voor het ongeluk zijn zitplaats af aan Emma. Hij heeft zijn beste vriend Lennart (Lars Brygmann) meegenomen. De twee zijn gefixeerd door kansberekening en big-data en hebben uitgeknobbeld dat het haast geen toeval meer kan zijn dat de trein, waarin ook een kroongetuige van een groot proces tegen een beruchte motorbende zat, verongelukt is: dat móet wel een aanslag zijn geweest. Voor Markus, wiens enige manier van uiten de manier is die hij in het leger heeft geleerd, werkt die mededeling als een rode lap op een stier en het merkwaardige drietal is vastberaden de dood van Emma te wreken. Ook Mathilde en digitale specialist Emmenthaler (Nicolas Bro) voegen zich bij het gezelschap, dat ten strijde trekt tegen de motorbende die zij verantwoordelijk achten voor de treinramp, waarbij met name Markus er niet voor terugdeinst om grof geweld te gebruiken.

Of de data het nou aan het juiste eind hebben of niet, Markus en de anderen vinden toch een zekere merkwaardige vorm van geborgenheid bij elkaar. En laat dat nou net zijn wat ze op dat moment nodig hebben. Jensens films zijn doorgaans een ratjetoe aan genres: de dramatiek van het treinongeluk en de uiteengespatte familie wordt zonder enige aarzeling afgewisseld met die ongepaste, gitzwarte humor waar Denen patent op lijken te hebben, die nog weer later opzij wordt geschoven voor een overdonderende uitbarsting van achteloos maar spijkerhard geweld. Dat allegaartje wordt dan weer omlijst met een mierzoet kersttafereeltje. Jensen komt ermee weg; hoe uiteenlopend de genres ook zijn, hij weet er toch één absurdistisch geheel van te maken. Met dank aan zijn vaste kliekje aan acteurs, die precies weten wat Jensen van hen verlangt. Mikkelsen als de sociaal gehandicapte militair die met uitgestreken gezicht meegaat in de complotten van Otto en Lennart en zonder aarzeling en heerlijk laconiek met zijn wapens staat te zwaaien omdat geweld de enige taal is die hij kent: voor de liefhebber van de betere zwarte komedies is ‘Riders of Justice’ genieten geblazen!

Patricia Smagge

Waardering: 4

Speciale vertoning: IFFR 2021 (openingsfilm)
Bioscooprelease: 28 oktober 2021
VOD-release: 23 februari 2022
DVD- en blu-ray-release: 13 april 2022