Ringu – Ring (1998)
Regie: Hideo Nakata | 96 minuten | horror, thriller | Acteurs: Nanako Matsushima, Miki Nakatani, Hiroyuki Sanada, Yoko Takeuchi, Hitomi Satô, Yoichi Numata, Yutaka Matsushige, Katsumi Muramatsu, Rikiya Otaka, Masako, Daisuke Ban, Kiyoshi Risho, Yûrei Yanagi, Yôko Ôshima, Kiriko Shimizu
De engste monsters zijn minderjarig. Niets is zo pervers als een kind met een rotte ziel. De Japanse regisseur Hideo Nakata deed dan ook een slimme zet door de glansrol in ‘Ringu’ te reserveren voor een graatmager grietje met ongewassen haren. Veel heeft ze niet te zeggen, de jeugdige Sadako met haar afbrokkelende nagels, maar haar dreiging is de hele film voelbaar, of de teevee nu aan- of uitstaat. Dankzij die benauwende sfeer groeide ‘Ringu’ uit tot de een van de meest succesvolle Japanse horrorfilms aller tijden. Rond de millenniumwisseling zag het in horrorland zwart van de enge kids (denk aan ‘Ju-on’ en ‘Dark Water’) en begon de J-horror aan een wereldwijde revival. De Amerikanen, die niet veel ophebben met overdubben en ondertitels, waren er als de kippen bij om deze opleving een extra impuls te geven met goed- en minder geslaagde remakes als ‘The Ring’ en ‘The Grudge’.
Hoewel de Amerikaanse remake van ‘Ringu’ best aardig uitpakte, kan hij niet tippen aan het origineel. ‘The Ring’ bevat weliswaar een paar mooie shockmomenten en een verhaallijn die aan een popcornpubliek is aangepast, maar hij is minder beklemmend. Hideo Nakata’s film daarentegen is vanwege de cultuurverschillen wat lastiger te vatten voor westerlingen, maar ook vele malen sfeervoller, juist door dat onmiskenbaar Japanse tintje. Aan de ene kant heb je het traditionele Japan met zijn volksverhalen over wraakzuchtige geesten, aan de andere kant vind je de anonieme flats en kantoorgebouwen, bevolkt door harde werkers die nauwelijks tijd hebben voor een sociaal leven. In een geïndividualiseerde samenleving als deze ligt de eenzaamheid op de loer en biedt de televisie een makkelijk alternatief voor menselijk contact. In dat licht bezien is het niet zo vreemd dat de lijntjes tussen de levenden en de doden soms korter zijn dan tussen de levenden onderling.
Niet dat Nakata deze boodschap erin dreunt. Hij is een man van subtiliteiten, niet van het grote gebaar. Waar ‘Ringu’ de verstoorde relatie tussen Reiko en haar jonge zoontje schetst in korte fragmenten, bombardeert de remake hem tot een belangrijke plotlijn, met bijbehorende traantrekkende verwikkelingen. In ‘Ringu’ is de langharige kwelgeest een zwijgende, ongrijpbare verschijning, in ‘The Ring’ een obstinate kletskous met een Addams Family-kapsel. En dan de finale van ‘Ringu’, die de annalen zal ingaan als een van de meest lugubere horrorscènes aller tijden. Die ziet er in de remake uit als om door een ringetje te halen, maar hij is beduidend minder eng. Soms moet je bij het oppoetsen nou eenmaal wat kwaliteit inleveren. Krasjes geven karakter. ‘Ringu’ is geen perfecte film, maar wel enorm effectief. En over krasjes gesproken: ‘Ringu’ is waarschijnlijk een van de weinige films die zich beter later bekijken op een haperende video dan op een krasvrije DVD.
Paula Koopmans