Riso amaro (1949)

Regie: Giuseppe De Santis | 107 minuten | drama | Acteurs: Vittorio Gassman, Doris Dowling, Silvana Mangano, Raf Vallone, Checco Rissone, Nico Pepe, Adriana Sivieri, Lia Corelli, Maria Grazia Francia, Dedi Ristori, Anna Maestri, Mariemma Bardi, Maria Capuzzo, Carlo Mazzarella, Antonio Nediani, Mariano Englen

Al een paar honderd jaar stromen in de maand mei uit alle delen van Italië arme vrouwen naar de Povlakte om daar te helpen bij de rijstoogst en het uitzetten van nieuwe planten. Het is hard werk dat beloond wordt met een zak rijst, soms wat geld en kost en inwoning. Wanneer de grote stroom arbeidsters de klaarstaande trein instapt, dwingt juwelendief Walter zijn vriendin Francesca met de andere vrouwen mee te reizen. Hij is op de vlucht voor de politie, maar Francesca kennen ze niet waardoor ze meer bewegingsvrijheid geniet. Ze kan dan mooi de buit van hun laatste diefstal verbergen en tegelijkertijd wat verdienen.

Francesca sluit een haat liefde vriendschap met de beeldschone Silvana (Silvana Mangano) die aast op het kostbare juweel dat Walter en Francesca hebben gestolen. Ze heeft een sterke drang naar een avontuurlijk en welgesteld leven en kijkt daarom neer op Marco (Raf Vallone), een eenvoudige sergeant die haar het hof maakt. Hij heeft haar slechts liefde en een goed, maar saai bestaan te bieden, iets waar ze weinig voor voelt. Naar Francesca, die ouder is en meer levenswijsheid bezit dan zij en die haar voor Walter waarschuwt, wil ze niet luisteren.

‘Riso amaro’ is een neorealistisch drama waarin de zware werkomstandigheden van de seizoenarbeidsters in de Italiaanse rijstteelt aan de orde worden gesteld. Maar zoals op de Rai Uno een quiz als voorwendsel wordt gebruikt voor het tonen van zoveel mogelijk schaars geklede vrouwen, is dit drama vooral bedoeld voor het tonen van de fraai gewelfde vormen van Silvana Mangano en ander vrouwelijks schoons: blote benen in korte broekjes, krappe blouses, strakke jurken en sexy ronde billen van voorovergebogen dames. Een bombardement aan erotiek en dat in het streng katholieke Italië van 1949…

Naast deze zinderende sensualiteit is ‘Riso Amaro’ een misdaaddrama dat tot op het laatste moment spannend blijft met beeldschone beelden, zoals wanneer de sluizen van de irrigatiekanalen worden opengezet om de rijstvelden onder te laten lopen. De saamhorigheid van de vrouwen die de slaapzalen met elkaar delen en samen de velden bewerken, is ontroerend. Dat ze niet mogen praten tijdens het werk, leidt tot prachtige samenzang en zangsolo’s die in geen enkele opera zouden misstaan.

‘Riso amaro’ heeft het allemaal: spanning, misdaad, erotiek, sociaal onrecht, ontroerende saamhorigheid, fraaie beelden en lekker vet aangezet dramatisch acteerwerk, maar bovenal een sensueel dansende, beeldschone Silvana Mangano.

Diana Tjin-A Cheong