Roald Dahl’s The Witches – The Witches (2020)

Regie: Robert Zemeckis | 105 minuten | avontuur, komedie | Acteurs: Anne Hathaway, Octavia Spencer, Stanley Tucci, Chris Rock, Brian Bovell, Josette Simon, Jonathan Livingstone, Ashanti Prince-Asafo, Lunga Skosana, Miranda Sarfo Peprah, Vivienne Acheampong, Sobowale Antonio Bamgbose, Ken Nwosu, Charles Edwards, Morgana Robinson, Codie-Lei Eastick, Orla O’Rourke, Eurydice El-Etr, Ana-Maria Maskell, Eugenia Caruso

Wie opgroeide in de jaren tachtig en negentig heeft haar ongetwijfeld nog op zijn netvlies staan: Anjelica Hustons angstaanjagende opperheks in Nicolas Roegs verfilming van ‘The Witches’ uit 1990. Haar geniale, maniakale performance zal menig kind in die tijd de nodige nachtmerries hebben bezorgd. Maar ook het vakmanschap van de legendarische poppenspeler Jim Henson droeg bij aan de effectiviteit van de film. Hoewel de film het niet al te best deed aan de box office, kreeg ‘The Witches’ wel degelijk goede kritieken en groeide de cultstatus van de film in de jaren negentig en daarna gestaag. Roald Dahl, de eigenzinnige Brits-Noorse schrijver uit wiens brein het macabere heksenverhaal ooit was ontsproten, distantieerde zich echter van de film. De belangrijkste reden was dat Roeg en scenarioschrijver Allan Scott het einde hadden veranderd. In een poging het bij te leggen, liet Roeg Dahl twee eindes zien – een die trouw was aan het boek, en een die daarvan afweek. Het mag duidelijk zijn waar de voorkeur van de schrijver naar uitging, maar omdat Roeg uiteindelijk toch voor het afwijkende einde koos, eiste een woedende Dahl dat zijn naam van de credits werd gehaald. Hij dreigde bovendien een negatieve publiciteitscampagne rond de film te lanceren, maar zag daar dankzij bemiddeling van Henson toch maar van af.

Dertig jaar na dato is Roald Dahls ‘The Witches’ in een nieuw jasje gestoken. Het verhaal, dat stamt uit 1983, staat nog altijd als een huis en Robert Zemeckis en Guillermo del Toro zijn van mening dat een nieuwe generatie vraagt om een nieuwe verfilming van ‘The Witches’. In tegenstelling tot Roeg blijven zij wél trouw aan Dahls boek, maar op andere vlakken hebben ze wel degelijk aanpassingen gedaan. Zo speelt het verhaal zich af in het Alabama (en dus niet in Groot-Brittannië) van 1968 en zijn de jonge hoofdpersoon (die naamloos blijft en gespeeld wordt door de uitstekende nieuwkomer Jahzir Bruno) en zijn oma (Octavia Spencer) van Afro-Amerikaanse komaf. Nadat de beide ouders van de jongen zijn overleden, neemt oma, die vroeger op heksen joeg, hem onder haar hoede en leert hem dat er heksen zijn die kinderen proberen te lokken om hen in dieren te veranderen. Nadat de jongen bijna slachtoffer wordt van zo’n heks, neemt oma hem mee naar een hotel, waar ze hopen dat het veiliger is. Maar daar blijkt een conferentie aan de gang van een grote groep heksen onder leiding van de opperheks (Anne Hathaway gooit alle remmen los), die snode plannen smeden om alle kinderen van de wereld met behulp van een toverdrankje in muizen te laten veranderen. De jongen hoort toevallig van hun plannen en schakelt zijn oma in, in de hoop er een stokje voor te kunnen steken.

Met Zemeckis en Del Toro aan het roer (als respectievelijk regisseur en producent/coscenarist), zijn de verwachtingen voor ‘Roald Dahl’s The Witches’ hooggespannen. Beiden hebben immers in het verleden aangetoond over de nodige creativiteit te beschikken en innovatief te zijn. En films als ‘Who Framed Roger Rabbit’ (1988) en ‘Pan’s Labyrinth’ (2006) zijn behalve enorm fantasierijk natuurlijk ook een beetje creepy. Precies de ingrediënten die een goede Roald Dahl-verfilming ook zou moeten hebben. En juist daar schort het een beetje aan met deze nieuwe versie. De productie is tot in de puntjes verzorgd, met fijne muziek en een mooi productieontwerp, en de CGI biedt natuurlijk eindeloze mogelijkheden ten opzichte van 1990. Met Hathaway, Spencer en ook Stanley Tucci aan boord heeft de film bovendien een ervaren cast die zich allang en breed bewezen heeft. Maar de spanning en dreiging die uitging van de eerdere verfilming ontbreekt. Hathaways opperheks is stijlvol en heeft een aantal opvallende troeven in handen. Zo scheurt haar wond wagenwijd open als ze transformeert en heeft ze armen die zo uitrekbaar zijn dat Elastigirl uit ‘The Incredibles’ (2004) er jaloers op is. Maar in heksvorm is ze niet per se angstaanjagend of memorabel, eerder ondeugend – het is puur de CGI die er nog wat van maakt. Haar accent is ook nogal over de top; het is Engels met zo’n vet Oost-Europees accent dat het haast lachwekkend wordt. In elk geval is het niet griezelig.

Deze versie van ‘The Witches’ wordt gedragen door een degelijk scenario, een betrouwbare cast en slim gebruik van computeranimatie dat zijn hoogtepunt kent in de knotsgekke scène waarin muizen de keuken van het hotel onveilig maken. Vermakelijk is ‘Roald Dahl’s The Witches’ zeker, vooral voor hen die de versie van Nicolas Roeg nooit gezien hebben en dus niet kunnen vergelijken. Heb je nog altijd jeugdtrauma’s van Anjelica Huston, dan zul je de spanning en dreiging die van haar uitging in deze nieuwe verfilming missen. Zemeckis lijkt zich er, zeker naar het einde toe, wat al te gemakkelijk vanaf te hebben willen maken. Van iemand met zijn reputatie verwacht je meer. Eén voordeel: deze versie van ‘The Witches’ kun je ook met de allerkleinsten bekijken, zonder dat je bang hoeft te zijn dat je kinderen hetzelfde trauma oplopen als je zelf deed in 1990…!

Patricia Smagge

Waardering: 3

Bioscooprelease: 25 november 2020
Digital download-release: 28 december 2020 (Pathé Thuis, iTunes en Google Play)
VOD-release: 25 januari 2021 (Pathé Thuis, Ziggo en KPN)
DVD- en blu-ray-release: 17 maart 2021