Safety Last! (1923)
Regie: Fred C. Newmeyer, Sam Taylor | 73 minuten | actie, komedie, familie, romantiek | Acteurs: Harold Lloyd, Mildred Davis, Bill Strother, Noah Young, Westcott B. Clarke
Een jongeman trekt naar de grote stad na zijn verloofde (Mildred) de belofte te hebben gedaan snel veel geld te verdienen. In zijn brieven doet hij alsof hij na een bliksemcarrière een leidinggevende positie heeft verworven en stuurt haar dure geschenken. In werkelijkheid spaart hij zich voor deze cadeaus het eten uit de mond en is hij slechts een onbetekenend hulpje op de stoffen afdeling. Dit had nog lang door kunnen gaan, maar zijn verloofde besluit om hem in de stad te komen opzoeken. Door ingenieuze bedriegerij weet hij tegenover haar de illusie in stand te houden een succesvol man te zijn, maar hij weet ook dat dit niet eeuwig goed kan blijven gaan.
Dan hoort hij van zijn baas dat het warenhuis veel meer klanten moet zien te trekken en dat hij daar wel duizend dollar voor over heeft. De jongeman ziet hierin een kans alsnog de welvaart te verwerven die zijn verloofde hem toeschrijft. Hij schakelt zijn vriend in die zonder enig probleem de gevels van gebouwen beklimt. Net als hij verkeert zijn vriend permanent in geldnood en heeft wel oren naar het plan. Jammer genoeg wordt de vriend op de hielen gezeten door een fanatieke politieagent en voor het oog van de verzamelde pers en een grote menigte moet de jongeman alvast maar beginnen met de beklimming van de wolkenkrabber tot zijn vriend de agent van zich heeft afgeschud en hem kan aflossen.
Een geniale film, korter kan het niet worden samengevat. Het bekendste is de beklimming van de wolkenkrabber. Naar boven klimmen zonder enige oefening is al een beproeving, maar onderweg dienen er zich nog veel meer aan. De problemen waarvoor hij wordt gesteld zijn mooi uitgewerkt, grappig en spannend, zoals de balk die hij in zijn maag krijgt gesplitst vanuit een van de ramen en hij opeens boven een grote vrije ruimte bungelt. Het resultaat van dit alles is ronduit spectaculair en een feest voor het oog. Je leeft helemaal mee met zijn balanceren op richels en het zoeken naar mogelijkheden hoger te klimmen zonder in een vrije val te raken, maar onder het lachen veeg je tegelijkertijd met een zakdoek je voorhoofd af.
Maar voordat dat beroemde deel aanbreekt, is er een overvloed aan originele, hilarische en ontroerende scènes en strijden spanning en humor om de eer. Vooral het deel waarin hij zijn verloofde in het warenhuis laat geloven dat hij de baas is, steekt zo ontzettend goed in elkaar. Alles sluit naadloos op elkaar aan, maar je blijft op het puntje van je stoel zitten om te zien of het hem wel zal lukken dit bedrog vol te houden. En dan is er nog de spectaculaire scène in de ambulance waarin hij zich aan het begin naar zijn werk laat vervoeren, een dollemansrit door de drukke straten en dan die onvergetelijke taferelen tijdens de uitverkoop van het warenhuis en ga zo maar door.
Een film die je beslist moet zien en als je goed oplet, zie je dat hij al door heel veel latere filmmakers niet alleen is gezien, maar ook driftig geciteerd, geïmiteerd en als lichtend voorbeeld gebruikt. En terecht.
Diana Tjin-A Cheong