Sangue del mio sangue (2015)

Regie: Marco Bellocchio | 105 minuten | drama | Acteurs: Roberto Herlitzka, Pier Giorgio Bellocchio, Alba Rohrwacher, Lidiya Liberman, Federica Fracassi, Toni Bertorelli, Fausto Russo Alesi, Alberto Cracco, Bruno Cariello, Filippo Timi, Elena Bellocchio, Ivan Franek, Patrizia Bettini, Sebastiano Filocamo, Alberto Bellocchio

Regisseur Marco Bellocchio stuitte in het Italiaanse stadje Bobbio op de eeuwenoude verlaten kloostergevangenis Santa Chiara. Dit gebouw inspireerde hem tot ‘Sangue del mio sangue’ (2015), een film over een non die levend wordt ingemetseld omdat ze wordt verdacht met de duivel samen te spannen. De monniken van het klooster onderwerpen non Benedetta aan een serie van proeven om uit te vinden of zij een heks is of niet: ze gooien haar met loodzware kettingen in het water om te zien of ze blijft drijven, en met een brandijzer in de vorm van een kruis brandmerken ze haar om te zien of de wond vanzelf verdwijnt.

Bellocchio laat ons midden in deze geschiedenis vallen zonder introductie, echter de cultureel onderlegden onder ons weten dat hij refereert aan de 17e eeuwse geschiedenis van de Non van Monza. Die voorkennis is niet noodzakelijk, Bellocchio wilt ons vooral tonen wat religieuze en politieke machthebbers, in hun onnozelheid, dogmatisme of verbloemd sadisme, mensen kunnen aandoen.

We hebben dat al vaker gezien in het werk van Bellocchio, bijvoorbeeld in het sterkere ‘Vincere’ (2009) over Mussolini’s maîtresse en zijn onwettige zoon; moeder en kind worden hardhandig verwijderd uit het leven van de dictator wanneer zijn populariteit groeit. ‘Vincere’ is een messcherpe analyse van hoe iemands leven kapot gemaakt kan worden door politieke en maatschappelijke krachten.

In ‘Sangue del mio sangue’ worden we aan eenzelfde tragiek onderworpen, echter de toon van de film is luchtig en soms zelfs kolderig, vooral wanneer we halverwege, in het tweede deel van de film, plotseling in het heden belanden. De Rooms-Katholieke Kerk is weliswaar zijn ijzeren greep op de gemeenschap kwijt, ook de modern wereld kent zijn sores. De graaf van het stadje, een vampier, houdt zich schuil in de inmiddels vervallen kloostergevangenis. Bij een tandartsbezoek (voor zijn vampiertand) beklaagt hij zich over de veranderende tijd: het stadje is niet langer een gesloten, hechte gemeenschap, maar onderdeel van een grotere wereld van oppervlakkig individualisme, waarin de angst voor God is vervangen voor een angst voor de belastingdienst.

Beide delen sluiten thematisch op elkaar aan en komen uiteindelijk ook wat wonderlijk samen, maar voelen ook dissonant: het verleden is meer show don’t tell, terwijl het heden vooral bestaat uit komische dialogen. Ook de soundtrack met daarop in koor gezongen versies van bekende nummers, zoals Nothing Else Matters van Metallica, zorgen voor een contrasterende noot die hoewel betekenisgevend, ook wat geforceerd aanvoelt. ‘Sangue del mio sangue’ is intrigerend, maar schiet voor een film die je aan het denken wil zetten toch wat tekort.

Alberto Ciaccio

Waardering: 3

Bioscooprelease: 29 december 2016