Scream 4 – Scre4m (2011)

Regie: Wes Craven | 111 minuten | horror, thriller | Acteurs: David Arquette, Neve Campbell, Courteney Cox, Emma Roberts, Hayden Panettiere, Rory Culkin, Nico Tortorella, Marielle Jaffe, Marley Shelton, Mary McDonnell, Adam Brody, Anthony Anderson, Alison Brie, Erik Knudsen, Roger Jackson    

Wes Craven en Kevin Williamson zorgen halverwege de jaren negentig met hun kaskraker ‘Scream’ (1996) voor een wederopstanding van het horrorgenre. De slasher was door talloze vervolgfilms op sterven na dood, maar het verfrissende ‘Scream’ – waarin regisseur Craven het genre dat hem groot had gemaakt vakkundig op de hak nam – zette de horrorfilm weer terug op de kaart. Het vernieuwende aan de film was dat we hier niet te maken hadden met weerloze slachtoffers, maar met fervente filmkijkers die de regels van het genre uit hun hoofd kenden en Ghostface, de gemaskerde moordenaar, van repliek durfden te dienen. Wat overigens niet betekende dat ze hem ook te slim af waren trouwens… ‘Scream’ werd een succes bij zowel pers als publiek en een tweede (1997) en derde (2000) deel volgden. Met ‘Scream 3’ was de koek eigenlijk helemaal op. De populariteit van spoofs als ‘Scary Movie’ (2000) – een parodie op de parodie – betekende de doodsteek voor de ‘Scream’-reeks. Althans, dat dachten we. Want ruim tien jaar na ‘Scream 3’ is daar ineens een vierde deel, ‘Scream 4’ (ofwel ‘Scre4m’) (2011).

Craven kon naar verluidt niet langer aanzien hoe de eindeloze remakes van (zijn eigen) klassiekers als ‘House of Wax’ (2005), ‘The Hills Have Eyes’ (2006) en ‘Last House on the Left’ (2009) het genre opnieuw om zeep hielpen en besloot in actie te komen. Op voorwaarde dat Kevin Williamson, de scenarioschrijver die verantwoordelijk was voor de scripts van de eerste twee delen, ook aan boord zou springen, want zonder een sterk scenario zou het volgens de regisseur een zinloze missie worden. Sidney Prescott (Neve Campbell), ‘deputy’ Dewey Riley (David Arquette) en journaliste Gale Weathers (Courteney Cox), de enige personages die de slachtpartij van het derde deel wisten te overleven, zijn eveneens van de partij in ‘Scre4m’. Zo veel belangwekkends hebben zij sinds het laatste deel van de trilogie niet gedaan, dus de ‘Scream’-revival kwam hen waarschijnlijk wel goed uit. De vierde film borduurt voort op de gebeurtenissen die het slaapstadje Woodsboro tien jaar geleden teisterden. Sidney heeft het bloederige drama eindelijk kunnen verwerken, ze heeft het van haar afgeschreven in een zelfhulpboek en een bezoek aan Woodsboro, als laatste halte in haar promotietour, zou de ultieme bevestiging zijn dat ze haar trauma’s definitief van zich afgeschud heeft.

Maar zodra Sidney terugkeert in haar oude woonplaats, duikt ook de gemaskerde killer weer op. Veel eerder dan gepland staat Sidney weer oog in oog met haar oude vrienden Dewey (die inmiddels gepromoveerd is tot sheriff) en zijn echtgenote Gale Weathers, die sinds het verschijnen van haar zevende ‘Stab’-boek (allen succesvol verfilmd) met een writers block kampt. Ghostface speelt nog steeds hetzelfde spelletje – hij daagt zijn slachtoffers uit met vragen over hun favoriete horrorfilms – en lijkt het nu op Sidneys nichtje Jill (Emma Roberts) en haar vrienden gemunt te hebben. Maar ook de gemaskerde moordenaar is met zijn tijd meegegaan: ook op Facebook en Twitter zijn de jongeren niet veilig. Craven trok een blik jonge, populaire acteurs open, die allemaal met plezier de longen uit hun lijf gillen om weg te komen van Ghostface: Hayden Panettiere, Kristen Bell, Anna Paquin, Alison Brie, Marielle Jaffe, Marley Shelton, Erik Knudsen, Rory Culkin, Anthony Anderson, Adam Brody en Nico Tortorella maken allemaal deel uit van de nieuwe cast. De ervaren ‘Scream’-kijker weet bij voorbaat al dat velen van hen het einde niet zullen halen. Karakterontwikkeling is dan ook niet echt nodig. Desondanks weten met name Roberts, Panettiere, Knudsen en Culkin nog wat van hun rol te maken.

Wat de ‘Scream’-reeks zo sterk maakt, is het feit dat de makers hun film niet zo serieus nemen. De films laten je aan de ene kant gruwelen, maar aan de andere kant ook daveren van het lachen. De hilarische openingsscène van ‘Scream 4’ is hier een uitstekend voorbeeld van, evenals de grappige dialoog tussen de twee politieagenten Hoss en Perkins (die niet geheel toevallig Anthony van zijn voornaam heet). Om de haverklap wordt verwezen naar genreklassiekers (van subtiel tot pontificaal) en de fictieve filmreeks ‘Stab’. Met meeste spiegelt dit vierde deel zich echter aan de eerdere ‘Scream’-films (en dan met name het origineel uit 1996). Toch is dit geen herhaling van zetten, want Craven en Williamson hebben opnieuw de nodige verrassingen in petto. Het spotten met de regels van het genre is een truc die in vijftien jaar tijd (sinds de eerste ‘Scream’-film) nog nauwelijks aan kracht heeft ingeboet. Qua spanning moet dit vierde deel duidelijk zijn meerdere erkennen in het origineel (want de die hard-fans weten inmiddels wat ze kunnen verwachten), maar wat humor en entertainmentwaarde betreft doet ‘Scream 4’ nauwelijks onder voor het eerste deel. Na het matige ‘Scream 3’ is dat een prettige gedachte.

Is ‘Scream 4’ de voorbode voor een nieuwe trilogie? Als de delen 5 en 6 net zo vermakelijk zijn als deel 4, er net zo lekker de vaart in hebben en Kevin Williamson het scenario weer voor zijn rekening neemt, dan hebben wij er alle vertrouwen in.

Patricia Smagge

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 14 april 2011