Se7en (1995)

Regie: David Fincher | 127 minuten | drama, thriller, misdaad | Acteurs: Brad Pitt, Morgan Freeman, Gwyneth Paltrow, Kevin Spacey, R. Lee Ermey, Andrew Kevin Walker, Daniel Zacapa, John Cassini, Bob Mack, Peter Crombie, Reg E. Cathey, George Christy, Endre Hules, Hawthorne James, William Davidson

Soms zijn er van die films die een trend zetten. ‘Se7en’ (1995) is daar eentje van. Deze donkere, slim uitgedachte thriller rond een mysterieuze seriemoordenaar van David Fincher maakte dusdanig veel indruk dat er al gauw vele soortgelijke films volgden. Stuk voor stuk inferieur aan een van dé meesterwerken van de jaren negentig, ‘Se7en’. De kracht van de film ligt met name in het feit dat er niet zozeer wordt gezocht naar de dader. Nee, het sterke punt is juist dat Fincher zijn kijkers een spiegel voorhoudt. Want ‘Se7en’ draait in hoofdzaak om de zonden in de wereld. En daar maken we ons allemaal, in meerdere of mindere mate, schuldig aan. Het verhaal van ‘Se7en’ werd geschreven door Andrew Kevin Walker, die voor de film hem grote successen bracht werkte als kassamedewerker in een platenzaak. Walker trekt een opmerkelijke vergelijking tussen moord en het creëren van kunst.

In ‘Se7en’ draait het om de detectives William Somerset en David Mills. Somerset staat op het punt met pensioen te gaan en krijgt in zijn laatste week de taak nieuwkomer Mills in te wijden in het vak. Hun visie op het werk als detective – en op de wereld – verschilt nogal; de jonge Mills is energiek en agressief en uitsluitend gericht op het inrekenen van criminelen. De bedachtzame, ervaren en belezen Somerset hecht juist veel meer waarde aan het proces van zoeken naar sporen en verzamelen van bewijsmateriaal. De seriemoordenaar waar beiden achteraan moeten zoekt zijn slachtoffers op een wel heel bijzondere manier uit; op basis van de zeven hoofdzonden (gulzigheid, hebzucht, luiheid, lust, ijdelheid, afgunst en woede) die zij begaan hebben. Met zijn moorden hoopt de dader, John Doe, een boodschap te prediken aan de in zijn ogen vervallen wereld boordevol zonden, waar we onze ogen voor sluiten. Aan Mills en Somerset de taak om dit bloederige, sadistische spelletje te stoppen.

De verschillen tussen beide detectives zijn wellicht wat overtrokken, maar zorgen wel dat de heren elkaar aanvullen. Om het verschil aan te geven: Somerset denkt dat de oplossing voor de moorden te vinden is in bibliotheek en worstelt zich door Chaucer, Milton en Dante. Mills vindt dat teveel werk en beperkt zich tot het lezen van de samenvattingen. Maar als er deuren opengebroken moeten worden, staat Mills zijn mannetje. Zowel Pitt als Freeman zitten goed in hun rol, al zijn er momenten wanneer de eerste compleet wordt weggespeeld door zijn oudere vakgenoot die van Walker wijze, haast poëtische woorden in de mond gelegd kreeg. Ook de bijrollen worden geweldig ingevuld, al had de rol van Mills’ echtgenote Tracy misschien wat meer uitgewerkt mogen worden toen men topactrice Gwyneth Paltrow contracteerde. Nu ziet de kijker maar weinig van wat zij in huis heeft. Kevin Spacey steelt de show in het even afschuwwekkende als onvolprezen briljante slotakkoord van de film.

Niet alleen het script en het acteerwerk zijn uitstekend verzorgd. De donkere, treurige sfeer van de film is cruciaal voor het effect. Zo regent het vrijwel altijd en worden er veel donkere schaduwen ingezet om de grimmige sfeer extra te benadrukken. Ook de bijzondere rol van de moordenaar, een gestoorde maar welbespraakte man met een uitgedacht plan waar nog wel iets voor te zeggen valt, is anders dan in andere films. Om nog maar te zwijgen van de apotheose van de film, die de kijker nog lang bij zal blijven. Samen met ‘The Usual Suspects’ (1995) en ‘The Silence of the Lambs’ (1991) vormt ‘Se7en’ een illuster drietal onvergetelijke thrillers uit de jaren negentig die iedere filmliefhebber gezien móet hebben!

Patricia Smagge

Waardering: 4.5

Bioscooprelease: 9 november 1995