Secret Ceremony (1968)
Regie: Joseph Losey | 105 minuten | drama | Acteurs: Elizabeth Taylor, Mia Farrow, Robert Mitchum, Peggy Ashcroft, Pamela Brown
Leonora is op weg naar het kerkhof om bloemen te leggen op het graf van haar jonggestorven dochter. Het meisje is vele jaren daarvoor verdronken en Leonora voelt zich nog altijd schuldig over dat ene moment van onachtzaamheid waardoor het meisje is overleden. In de bus komt een jonge vrouw onaangenaam dicht tegen haar aan zitten en neemt haar van onder tot boven op. Ze achtervolgt Leonora zelfs tot op het kerkhof. Leonora voelt zich erg ongemakkelijk onder de opdringerige aandacht van de jonge vrouw die haar consequent ‘mama’ noemt, maar besluit toch met haar mee naar huis te gaan.
Cenci blijkt in haar eentje in een enorm groot en luxe huis te wonen. Op de daar aanwezige foto’s is de opvallende gelijkenis te zien tussen Leonora en Cenci’s moeder. Leonora past zelfs moeiteloos al haar kleren. Bij alles vraagt Cenci: ‘Herinner je je dat niet meer, mama?’ en Leonora gaat mee in dat zelfbedrog. Vooral als ze merkt dat Cenci al sedert haar jeugd door haar stiefvader is misbruikt en nog steeds door hem wordt lastiggevallen, laat ze haar moederinstinct de vrije loop.
‘Secret Ceremony’ is in het begin een typisch jaren zestig product. Muziek die vervreemdend moet werken en quasi diepzinnig, onnodig ingewikkeld gedoe om de spanning op te bouwen. Maar daarna volgt een intrigerend psychologisch spel waarbij het intrigerend is om te zien hoe Leonora en Cenci anderen, maar ook zichzelf manipuleren om maar aan hun eigen illusies vast te kunnen houden. Ze proberen hiermee wanhopig een emotionele lacune in hun levens op te vullen. Erg jammer dat Mia Farrow en Elizabeth Taylor van de regisseur af en toe in een hysterisch gelach moeten uitbarsten om hun geestelijke instabiliteit weer te geven. Iets meer subtiliteit was welkom geweest.
Van het kijken naar deze film krijg je het erg benauwd en dat is natuurlijk ook de bedoeling. Ook al is het huis van Cenci enorm en is het beeldschoon ingericht, de vele ruimtes zijn donker en beklemmend. Maar die duisternis geeft de personages ook beschutting. De weinige keren dat Leonora en Cenci letterlijk en figuurlijk licht in het huis en hun leven willen laten schijnen, heeft dit rampzalige gevolgen. Ze zijn gedwongen in donkerte pijn te lijden, een kleine privé hel.
‘Secret Ceremony’ is een mooi, beklemmend psychologisch drama dat hier en daar verouderd aandoet, maar zeker de moeite waard is door de gewetenloze, maar tegelijkertijd ook wanhopige manier waarop Leonora en Cenci anderen gebruiken om hun trauma’s te helen met meer of minder succes.
Diana Tjin-A Cheong