Shades (1999)

Regie: Erik van Looy | 95 minuten | drama, komedie | Acteurs: Mickey Rourke, Gene Bervoets, Andrew Howard, Mireille Leveque, Jan Decleir, Mike Verdrengh, Hilde van Mieghem, Tom van Bauwel, Rudolph Segers, Koen de Bouw, Luk D’Heu, Filip Peeters, Sally-Jane van Hoorenbeeck, Gert Lahousse, Tine Reymer, Marilou Mermans, Vic de Wachter, Gert Portael, Axel Daeseleire, Wim Stevens, Bert Struys, Ellen Dierckx, Eddy Vereycken, Victor Zaidi, David Steegen, Chantal Leyers, Dimitri Leue, Peter Borghs, Inge De Waele, Tania Kloek

Wie tien jaar geleden had gezegd dat Mickey Rourke ooit weer in de schijnwerpers van Hollywood zou staan, zou absoluut voor gek zijn verklaard. De acteur, die in de jaren tachtig als een komeet carrière maakte met films als ‘Rumble Fish’ (1983) en ‘Nine ½ Weeks’ (1986) had zijn eigen loopbaan immers eigenhandig de nek omgedraaid met zijn misdragingen en verslavingen. Toen hij, nadat hij voor ‘Harley Davidson and the Marlboro Man’ (1991) nog een flinke smak geld had geïncasseerd, zijn bokscarrière weer nieuw leven inblies, leek het voorgoed gedaan met de acteercarrière van Rourke. Jarenlang was hij mikpunt van spot, omdat hij zijn ooit zo mooie gezicht en lichaam naar de verdoemenis aan het helpen was in de ring. Artikelen in tijdschriften gingen niet over zijn nieuwste film, maar over zijn meest recente cosmetische ingreep. De acteur was zelf de laatste die geloofde in een comeback. Wonderwel kwam die er met een rol die Rourke op het lijf geschreven is. Als Randy ‘The Ram’ Robinson snoerde hij met ‘The Wrestler’ (2008) zijn criticasters rigoureus de mond.

Voor die glorieuze comeback er was heeft Rourke echter jarenlang gezwoegd in kleinschalige (B-) films. Voor iemand die ooit zo’n grote Hollywood-ster was als hij een pijnlijke vernedering. Eén van de betere films die Rourke in die tussenliggende jaren maakte is ‘Shades’ (1999) van de Belgische regisseur Erik van Looy. Rourke speelt Paul S. Sullivan, een Amerikaanse regisseur die zijn beste jaren gehad heeft en veroordeeld is tot het filmen van obscure projecten in Europa. Hij is in Antwerpen voor de film ‘Shades’, over het leven van de beruchte Belgische seriemoordenaar Freddy Lebecq (Jan Decleir). De opnamen gaan niet over rozen, wat mede komt door de moeilijke relatie die Paul heeft met zijn opstandige hoofdrolspeler Dylan Cole (Andrew Howard), die zo zijn eigen ideeën heeft over de invulling van zijn rol. Ook loopt de aalgladde producent van de film, Max Vogel (Gene Bervoets) hem constant voor de voeten. Als Dylan zijn frustraties niet meer de baas kan en een overdosis neemt, gaat ook de media zich met de productie bemoeien. Er duikt een man op die namens de slachtoffers van Lebecq wil voorkomen dat de film gemaakt wordt. Ondertussen wacht de moordenaar zelf in zijn cel op een mogelijk vervroegde vrijlating…

De carrière van regisseur Erik van Looy zou enkele jaren na ‘Shades’ in een stroomversnelling komen dankzij het zeer succesvolle ‘De zaak Alzheimer’ (2003). Diens opvolger ‘Loft’ (2008) zou alle bezoekersrecords breken in België. Met ‘Shades’ was Van Looy echter nog niet zo ver: deze film komt wat obscuur en rommelig over. Het verhaal – geschreven door Van Looy en Guy Lee Thys – is voorspelbaar, hoewel het kijkje achter de schermen van een filmset  en de knipoog naar de echte wereld (niet alleen in het personage van Rourke, die zelfs zijn trouwe chihuahua even tevoorschijn mag halen, maar bijvoorbeeld ook in de manier waarop de media schaamteloos op de schandalen duiken) erg vermakelijk zijn. ‘Shades’ wordt er echter nooit spannend door. De film heeft gelukkig als voordeel dat het tempo door al die insiders jokes lekker hoog blijft. Van Looy heeft er een gelikte productie van gemaakt met flitsende beelden en een dreigende score. Maar al die poespas verhult niet dat het verhaaltje maar bitter weinig om het lijf heeft en dat heeft vooral te maken met de nauwelijks uitgewerkte personages. Geen van hen weet namelijk echt de sympathie van de kijker te winnen.

Rourke en Decleir weten van hun rollen nog het beste te maken. De Amerikaan hoeft daar overigens niet eens veel meer voor te doen dan simpelweg zichzelf zijn. Ogenschijnlijk op de automatische piloot werkt hij naar het einde toe. Decleir heeft jammer genoeg erg weinig screentime. In de paar minuten die hij krijgt weet hij echter te intrigeren als seriemoordenaar Freddy Lebecq, een man van weinig woorden die nauwelijks te doorgronden is. Juist de acteurs die veel in beeld zijn, werken bij vlagen op de zenuwen. Gene Bervoets komt met een merkwaardige mix tussen Engels en Vlaams op de proppen waar geen peil op te trekken valt. Zijn personage Max Vogel is een arrogante slijmerd en Bervoets voldoet aan die eisen. Maar het maakt hem er niet geliefder op bij de kijker. Welshman Andrew Howard is al even onsympathiek. Het is een nukkige, dwarse filmster die de tol van de roem nauwelijks aankan. Net als Bervoets vertolkt Howard zijn rol naar behoren. Je kunt er als kijker echter niets mee, want meeleven is er niet bij. Onopvallende of onbeduidende bijrollen zijn er onder anderen Mireille Leveque en Koen de Bouw.

‘Shades’ kent ondanks zijn vele gebreken een hoog amusementsgehalte. De grootste attractie is Mickey Rourke, wiens aanwezigheid alleen al voldoende intrigeert om de film te gaan zien. De blik die we mogen werpen op de chaotische taferelen rond een filmset zijn eveneens interessant genoeg om ons anderhalf uur zoet te houden. Dat het script aan alle kanten rammelt, geen enkel personage onze sympathie kan dragen en de film nauwelijks diepgang heeft, is van latere zorg. ‘Shades’ is typisch zo’n film die je vijf minuten na de aftiteling alweer vergeten bent. Gelukkig maar dat zowel Rourke als Van Looy ons in een later stadium van hun carrière zouden trakteren op beter werk!

Patricia Smagge

Waardering: 2.5