Shaft (2000)

Regie: John Singleton | 99 minuten | actie, misdaad, thriller | Acteurs: Samuel L. Jackson, Christian Bale, Jeffrey Wright, Vanessa L. Williams, Richard Roundtree, Toni Collette, Dan Hedaya, Busta Rhymes, Ruben Santiago-Hudson, Josef Sommer, Lynne Thigpen, Philip Bosco, Pat Hingle, Lee Tergesen, Daniel von Bargen

In 1971, de hoogtijdagen van de zogenaamde ‘Blaxploitation’-periode, was er niemand cooler dan John Shaft. Dertig jaar na de eerste film over deze zwarte actieheld, maakt Richard Roundtree – de originele John Shaft – een comeback als oom John, een van de opvallendste bijrollen in de Shaft-remake (door sommigen liever bestempeld als een vervolg). De hoofdrol wordt dit keer gespeeld door een met ‘goatee’ getooide Samuel L. Jackson. Hij bewijst dat John Shaft dertig jaar na dato in essentie nog altijd ‘King of Cool’ is.

In de aanloop naar de release van deze film waren er nogal wat strubbelingen op de set. Regisseur John Singleton (bekend van ‘Boyz ’n the Hood’) en hoofdrolspeler Jackson lagen regelmatig met elkaar, met producer Scott Rudin en scenarist Richard Price in de clinch. De precieze reden daarvan is nooit aan het licht gekomen, maar deze onenigheden hebben er wel voor gezorgd dat de film niet helemaal is geworden wat het had kunnen zijn. Het verhaal is niet helemaal naar behoren uitgewerkt en kent een onbevredigende conclusie. De film ‘Shaft’ is in principe niet meer dan een reeks gepolijste actiescènes, bijeengehouden door een flinterdun plot. Maar maakt dat nou zo heel veel uit in een film waar alles draait om de ‘coolness’ van de hoofdpersoon?

John Shaft is een detective bij de NYPD. Hij wordt gevraagd onderzoek te doen naar de moord op een zwarte nachtclubbezoeker, die door de kille rijkeluiszoon Walter Wade werd doodgeknuppeld. De enige getuige, serveerster Diane, wordt door deze Wade gesommeerd haar mond te houden, of anders… Shaft weet de dader op te sporen, maar Wade heeft zoveel geld en diverse connecties dat hij in een mum van tijd weer vrij rondloopt. Uiteraard vlucht hij naar het buitenland, om pas twee jaar later weer terug te keren naar New York, waar Shaft al op hem staat te wachten. Ondertussen heeft de detective zijn handen vol aan een plaatselijke drugdealer, Peoples Hernandez. Wade en Peoples ontmoeten elkaar in de gevangenis en smeden een pact om Shaft aan het wankelen te brengen.

John Singletons eerbetoon aan de Blaxploitation-film is goed uit te zitten, en dat is met name te danken aan het prima acteerwerk. Niet alleen Jackson staat zijn immer coole mannetje, ook Christian Bale als de kille Walter Wade doet van zich spreken. Dat hij als geen ander een yup met misantropische neigingen kan spelen bewees hij al in ‘American Psycho’, en ook in ‘Shaft’ is hij op dreef. Toni Collette is geloofwaardig als altijd als getuige Diana en de aanwezigheid van Richard Roundtree is een leuke knipoog naar de originele film. Maar de show wordt absoluut gestolen door de door velen ondergewaardeerde Jeffrey Wright. Hij haalt het optimale uit zijn rol, die van drugsbaron Peoples Hernandez; een compleet gestoorde flamboyante mafkees met een spraakgebrek. Zijn haast onverstaanbare kreten geven een hilarische draai aan het geheel.

Eerlijk is eerlijk; zonder Samuel L. Jackson was deze film wellicht direct in de videotheek beland, omdat hij nou eenmaal de aandacht trekt. In dit geval overigens helemaal terecht, want Jackson is van zichzelf al net zo cool als Shaft. Wat wel afbreuk doet aan het origineel is dit: de originele Shaft, gespeeld door Richard Roundtree, mocht zich op seksueel gebied wat meer uitleven. Deze moderne versie kent, op wat vluchtige beelden aan het begin van de film na, geen romantiek. En rokkenjagen hoort eigenlijk wel bij Shaft. Verder is de impact van deze film natuurlijk veel minder dan in 1971, toen ‘Shaft’ de eerste film was waarbij een zwarte held dingen deed die voorheen alleen voor blanken waren weggelegd.

Maar deze film is, ondanks het niet optimaal uitgewerkte plot, zeker het kijken waard. Al was het alleen al vanwege de prima acteerprestaties van de cast. Tel daar de funky seventies-soundtrack nog eens bij op, inclusief de megahit ‘Theme from Shaft’ van Isaac Hayes, dan kom je de avond wel door.

Patricia Smagge

Waardering: 3

Bioscooprelease: 23 november 2000