Shanghai Dreams – Qing hong (2005)
Regie: Xiaoshuai Wang | 120 minuten | drama | Acteurs: Gao Yuanyuan, Li Bin, Yan Anlian, Tang Yang, Wang Xueyang
Met een vrij klassiek opgezette film geeft Xiaoshuai Wang een inkijkje in China anno 1983, en dan het platteland van China. De economische veranderingen zijn er alleen van horen zeggen, en vergroten de heimwee bij diegenen die tijdens de Culturele Revolutie gedwongen verhuisd zijn van de grote stad naar het platteland. Dit geldt ook voor Qinghongs vader Wu Zemin, een strenge man die het nooit heeft kunnen verkroppen dat hij naar zijn vrouw geluisterd heeft en naar het platteland verhuisd is, om daar te werken in een klein dorpsfabriekje.
Die frustratie uit zich niet alleen in geheime besprekingen met collega’s over hoe ze weer zo snel mogelijk richting de stad kunnen gaan, maar ook in een strenge houding van Wu Zemin tegenover zijn tienerdochter. Als zij naar de universiteit mag, kunnen ze immers weer verhuizen.
De wat verlegen Qing Hong laat dit strenge regime min of meer gelaten over haar heenkomen. Ze is niet het rebelse type dat er luid tegen in opstand komt, zoals haar extraverte vriendinnetje Xiaozhen, die overigens heel wat ruimdenkender ouders heeft. Toch weet Xiaozhen Qinghong mee te slepen naar geheime feestjes waar de Chinese jongeren van 1983 nog volop in de vetkuiven- en soulbroekenmode verkeren. Het levert enkele liefdevol humoristische scènes op, en geeft de film een wat ruimer kader dan alleen de wederwaardigheden van de schuwe Qinghong.
Toch is zij duidelijk de hoofdpersoon in deze film. Op klassieke wijze worden zij, haar strenge vader, haar zwakke moeder, vriendin Xiaozhen en haar geheime minnaar Honggen geïntroduceerd. Het maakt het verloop van de eerste helft van de film wat voorspelbaar. Natuurlijk moet vader niks weten van de plattelander Honggen. Zij ‘stadsmensen’ gaan zich immers niet mengen met plattelanders. Honggen zelf is ook te verlegen om meer te durven dan wachten tot Qing Hong naar hem toekomt. Ondertussen krijgt Xiaozhen wat met de populaire vetkuif Lu Jun, die echter gedwongen moet trouwen met een ander meisje omdat hij haar bezwangerd heeft.
Uiteindelijk mondt alles natuurlijk uit in een klassiek drama. Xiaozhen smeert hem met Lu Jun, en de ingewikkelde verhouding tussen Qinghonh, Honggen en Wu Zemin komt tot een niet te voorkomen uitbarsting. Niet te voorkomen, maar gelukkig ook niet voorspelbaar. De manier waarop dat klassieke drama gestalte krijgt is gelukkig een stuk verrassender dan het verloop van de film tot dan toe. Het zorgvuldig opgebouwde maar een beetje saaie verhaal, krijgt een verrassende wending.
Die wending maakt dat ‘Shanghai Dreams’ meer wordt dan een vakkundig gemaakt ‘coming of age’ drama. De emoties en wanhoop van de hoofdpersonen worden opeens levensecht. Een ander aspect dat ‘Shanghai Dreams’ op een wat hoger plan tilt, is de subtiele wijze waarop Wang Xiaoshuai een blik werpt op niet alleen het leven van een tienermeisje, maar op een samenleving in verandering. Die blik is subtiel, maar ook maatschappijkritisch. De gevolgen van de meedogenloze combinatie van staatscommunisme en de keiharde economische wetten worden zichtbaar gemaakt in ‘Shanghai Dreams’, maar gelukkig zonder dat ze het verhaal op de achtergrond dringen.
Wat ook opvalt is de grote aandacht voor details die Xiaoshuai Wang heeft in deze film. Vooral de sociale verhoudingen tussen jongeren en hun ouders, en tussen plattelanders en ‘stadsmensen’ die zelf ook al jaren op het platteland wonen, worden daardoor duidelijk gemaakt. Ook hier geldt weer dat al die details wel ten dienste staan van het verhaal van Qinghong en haar omgeving.
De klassieke opbouw, de oog voor details en de vakkundigheid waarmee maatschappelijke en persoonlijke aspecten worden samengebracht maken van ‘Shanghai Dreams’ een mooie, subtiele en (uiteindelijk) verrassende film. Net op tijd laat Xiaoshuai Wang zich niet meeslepen door de klassieke dramaregels en weet hij de film te redden van het predikaat ‘saai’. Integendeel, ‘Shanghai Dreams’ is een boeiende en persoonlijke film geworden.
Daniël Brandsema
Waardering: 3.5