She’s a Boy I Knew (2007)

Regie: Gwen Haworth | 70 minuten | documentaire | Met: Colleen Haworth, Gwen Haworth, Kim Haworth, Nicole Haworth, Thomas Haworth, Malgosia Rawicz, Roari Richardson

In de 21e eeuw hebben we geen taboes meer. Of in ieder geval een stuk minder dan enkele jaren geleden. In het verkeerde lichaam zitten, oftewel transgender zijn is echter nog altijd een moeilijk bespreekbaar punt. Als je homoseksueel bent is dat in deze tijd een stuk makkelijker dan vijftig jaar geleden. Maar wat als je een man bent maar eigenlijk vrouw wilt zijn? Dat zeg je niet zomaar op een dag aan de ontbijttafel tegen je ouders. Blijkbaar zijn we dus toch nog niet zo open minded als we dachten.

Steven Haworth is geboren als jongen. Hij was het oudste kind van de familie en zijn ouders waren er dan ook trots op dat ze een zoon kregen. Na Steven krijgt het gezin nog twee dochters erbij om het perfecte gezinnetje compleet te maken. Steven groeit op en niemand merkt aan hem dat hij niet lekker in zijn vel zit. Hij krijgt een relatie met de liefde van zijn leven, de Russische Malgosia en ze lijken een perfect gelukkig koppeltje. Als ze trouwen lijkt de happy ending voltooid.

Maar dan besluit Steven dat hij niet langer kan leven met zijn geheim. Hij is niet gelukkig en voelt zich meer vrouw dan man. Langzaam vertelt hij dit aan zijn omgeving. Malgosia schrikt hier natuurlijk van maar nadat hij haar heeft verzekerd dat hij echt van haar houdt en niet ineens op mannen valt lijkt ze het te accepteren. Ze gunt hem zijn geluk en steunt hem in de keuzes die hij maakt, maar houdt ze dit wel vol? Houdt hij wel echt van haar of is het meer een vorm van jaloezie, en wil hij gewoon zo zijn zoals zij?

Ook de ouders zijn niet bepaald blij met zijn keuze. Als moeder zit de naam van je zoon zo ingebakken in je geheugen. Alle herinneringen aan vroeger heeft zij aan Steven. Lukt het haar wel om hem/haar ineens bij zijn/haar nieuwe naam, Gwen te noemen? En hoe is het om ineens over haar en zij te spreken in plaats van zijn en hem?

Deze kwesties komen uitgebreid aan bod in de documentaire van Gwen Haworth. Inderdaad, de transgender himself eh… herself natuurlijk. Het is mooi en goed om een keer te zien wat er gebeurd met familie en vrienden als iemand die je liefhebt ineens van geslacht verandert. Het is natuurlijk ook niet niks.

Wat jammer aan deze documentaire is dat Gwen zelf de interviews doet met familie. Je merkt dat als kijker omdat de mensen die geïnterviewd worden soms rechtstreeks tegen haar praten. Het is natuurlijk leuk dat een insider deze documentaire maakt, zij weet er natuurlijk het meeste vanaf. Maar was het niet eerlijker geweest als een buitenstaander de interviews had gedaan? Nu lijkt alles en iedereen helemaal tevreden te zijn met de situatie en is iedereen leuk en aardig tegen Gwen maar kom op, er zullen toch ook wel negatieve dingen geweest zijn? Dat dingen af en toe minder lekker lopen. Zijn er geen vrienden afgehaakt? Is er ruzie geweest? Dat krijgen we niet te zien en dat zijn ook dingen die erbij horen! En op een gegeven moment weten we wel hoeveel haar ouders en haar vrienden van haar houden. Het wordt allemaal iets te langdradig.

Wat wel interessant is, is het liefdesverhaal van Steven en Malgosia en Gwen en Malgosia. Wat zou jij doen als jouw man ineens een vrouw wilde worden? Blijf je bij haar? Wordt je dan ineens lesbisch? Val je op een persoon of toch op het geslacht? Dat zijn de boeiende kwesties! Daar willen we meer van weten! Helaas wordt daar net iets te weinig aandacht aan besteed en blijft het een beetje bij het ‘iedereen houdt zo van elkaar’ gedoe.

Het idee voor de documentaire is prima, het is leuk uitgewerkt door verschillende mensen afgewisseld aan het woord te laten en terugblikken te mengen met het heden. Toch had iemand anders deze documentaire moeten maken, dan was het waarschijnlijk allemaal beter gelukt. Dan was het eerlijker overgekomen én had het liefdesdrama beter uitgewerkt kunnen worden, want dat zijn de dingen waar filmkijkers nou eenmaal van smullen.

Eveliene Sanders