Sibyl (2019)

Recensie Sibyl CinemagazineRegie: Justine Triet | 100 minuten | drama | Acteurs: Virginie Efira, Adèle Exarchopoulos, Gaspard Ulliel, Sandra Hüller, Laure Calamy, Niels Schneider, Paul Hamy, Arthur Harari, Adrien Bellemare, Jeane Arra-Bellanger, Liv Harari, Lorenzo Lefèbvre, Aurélien Bellanger, Philip Vormwald, Henriette Desjonquères, Agnès Tassel, Judith Zins, Duccio Bellugi-Vannuccini, Natascha Wiese, Fabrizio Mosca, Etienne Beurier, Frank Williams

‘De beste Belgische actrice die u waarschijnlijk niet kent’, zo omschreef de Vlaamse krant De Standaard actrice Virginie Efira naar aanleiding van de première van de film ‘Sibyl’ (2019) op het Filmfestival van Cannes. De in 1977 in het Belgische Schaarbeek (nabij Brussel) geboren Efira maakt de laatste jaren gestaag carrière in de Franse cinema – in 2016 liet ze zich naturaliseren tot Française – en hoewel ze nog niet in de buurt komt van het niveau van een Isabelle Huppert of Catherine Deneuve, weet ze het Franse publiek met gemak om haar vinger te winden met haar veelzijdigheid. Aanvankelijk speelde ze vooral in romantische komedies, maar ze begint haar horizon steeds verder te verbreden. Voor haar rollen in ‘Victoria’ (2016), ‘Le grand bain’ (2018) en ‘Un amour impossible’ (eveneens 2018, dat was een uitstekend jaar voor haar!) werd ze genomineerd voor een César, het Franse equivalent van de Oscars en ook met haar bijrol in Paul Verhoevens ‘Elle’ (2016) trok ze de aandacht, wat in de schaduw van Huppert geen sinecure is.

Efira werkt in ‘Sibyl’ (2019) opnieuw samen met regisseur Justine Triet, een generatiegenoot met wie ze het zo succesvolle ‘Victoria’ maakte. Ze speelt het titelpersonage Sibyl, een vrouw die het ogenschijnlijk allemaal voor elkaar heeft. Ze werkt als psychotherapeute, heeft een relatie met de betrouwbare Etienne (Paul Hamy) en is de liefhebbende moeder van twee kinderen. Maar onder dat ogenschijnlijk rustige leven gaan een hoop onrust, frustraties en onvervulde verlangens schuil. De film begint met de mededeling van Sibyl dat ze haar carrière als therapeut vaarwel zegt en haar oude ambities als romanschrijver wil op wil pakken. Slechts een handjevol cliënten houdt ze aan en als de jonge actrice Margot (Adèle Exarchopoulos (‘La vie d’Adèle’ (2013)) zich bij haar meldt, raakt ze geïntrigeerd. Ze blijkt zwanger van haar tegenspeler Igor (Gaspard Ulliel), maar die is al getrouwd met Mika (Sandra Hüller), de regisseur van de film waarin beiden spelen. Sibyl vindt de beslommeringen van de wanhopige Margot zó fascinerend dat ze besluit de therapiesessies op te nemen en haar verhaal te verwerken in de roman die ze probeert te schrijven. Niet bepaald kies voor een psychotherapeute, maar zoals gezegd heeft Sibyl zelf ook nogal wat onverwerkt drama, dat nu allemaal opnieuw opgerakeld wordt.

Klinkt het je allemaal nogal ‘soapy’ in de oren, dan kan dat kloppen. Er wordt een blik melodrama opengetrokken van heb-ik-jou-daar. Zo komt bijvoorbeeld de moeizame relatie tussen Sibyl en haar inmiddels overleden moeder totaal niet uit de verf. De waslijst aan zijlijntjes in het scenario van Triet en Arthur Harari leidt enorm af van het centrale verhaal, de confrontatie die Sibyl met de demonen uit haar verleden aangaat. Dat gebrek aan focus maakt de film rommelig, chaotisch en overvol. Ook qua toon is ‘Sibyl’ veranderlijk; enerzijds hebben we bijvoorbeeld de hilarische Hüller (bekend uit ‘Toni Erdmann’ (2016), die de zichzelf uiterst serieus nemende arthouseregisseur vol drift en koppigheid haarfijn op de hak neemt, anderzijds zwelgt Sibyl regelmatig in zelfmedelijden over haar teloorgegane liefde voor Gabriel (Niels Schneider, in het echte leven ook de partner van Efira). Triet is talentvol genoeg dat ze ervoor kan zorgen dat de film niet helemaal uit bocht vliegt en kan bovendien leunen op haar geweldige cast, waarin vooral de vrouwen volop ruimte krijgen om te schitteren. Dankzij het overtuigende spel van Efira, Exarchopoulos en Hüller zijn we bereid mee te gaan in al die absurde wendingen, driehoeksverhoudingen en rolverwisselingen – tot op zekere hoogte althans. En de manier waarop de monumentale en mysterieuze vulkaan Stromboli – die al vaker de hoofdrol speelde in films – in de film is verweven verdient alle lof en getuigt van eerbied voor de filmgeschiedenis.

‘Sibyl’ waait als een wervelwind over het doek, met duizelingwekkende intriges en een wirwar aan nodeloze terzijdes en plotvertakkingen. Het is soms lastig je hoofd erbij te houden, omdat de ontwikkelingen soms te vluchtig, soms te veel en soms simpelweg niet boeiend genoeg zijn. Voor een film als deze moet je echt in de stemming zijn. Maar omdat Triet ‘Sharadoba’ van Roy Orbison in haar film verwerkt heeft, is veel haar vergeven!

Patricia Smagge

Waardering: 3

Bioscooprelease: 20 augustus 2020
DVD-release: 16 december 2020