Silence of the Tides (2020)

Recensie Silence of the Tides CinemagazineRegie: Pieter-Rim de Kroon | 102 minuten | documentaire

De Waddenzee is het enige Nederlandse natuurgebied dat de status van Unesco Werelderfgoed heeft. Het ligt overigens zeker niet exclusief op Nederlands grondgebied, maar strekt zich uit tot Duitsland en Denemarken. In ‘Silence of the Tides’ neemt regisseur Pieter-Rim de Kroon de kijker mee op een fraaie en zinnenprikkelende reis door de Wadden. Centraal staan daarbij de getijden, die door het pulserende ritme van eb en vloed een symbool vormen voor de natuurlijke kringloop van komen en gaan, maar ook voor de voortdurende gedaantewisseling die het Waddengebied doormaakt.

Het landschap, met zijn kwelders, slikken, schorren en soms haast geometrisch perfecte lijnenspel, is dan ook de hoofdrolspeler in ‘Silence of the Tides’, terwijl de vele dierlijke bewoners van het waddengebied de ondersteunende cast vormen. De spectaculaire opnamen hebben aandacht voor het micro- en macroniveau, zowel voor het gigantische als het minuscule. Beelden van de uitgestrekte waddenstranden of een gigantisch cruiseschip dat als een onheilspellend zeemonster aan de mistige horizon voorbijtrekt, maken makkelijk plaats voor close-ups van een krab die een ongelukkige garnaal verschalkt. Sowieso gebruikt ‘Silence of the Tides’ de kracht van contrasten veelvuldig als narratief instrument. Leven en dood, licht en duisternis, eb en vloed: ze vertellen het verhaal van een dynamisch landschap dat continu laveert tussen de scheppende en destructieve kracht van de elementen.

Naast de schoonheid, die dankzij fraaie landschapsopnamen, natuurtaferelen en een ingenieus spel van licht, duisternis en kleurenpracht van het scherm spat, heeft ‘Silence of the Tides’ ook aandacht voor de rauwe kanten van het leven in en rond de Waddenzee. Wat te denken van twee mannetjeszeehonden die tot bloedens toe vechten om de gunsten van de geslachtsrijpe vrouwtjes. Of van het lammetje, dat we zowel geboren zien worden als vergezellen naar de slachtbank.

Het geluid is in ‘Silence of the Tides’ minstens zo belangrijk als het beeld. Er is geen commentaarstem en nauwelijks muziek, waardoor de soundtrack vooral een veelstemmige en rijke symfonie van natuurgeluiden is. Het klotsende zeewater, klepperende lepelaars, de ademtocht van vissen, bulderende zeehonden en de vaak serene stilte in het Waddengebied dragen bij aan de sfeer en veelzijdigheid van de beelden.

De mens komt spaarzaam langs, maar is desondanks zelden helemaal afwezig in dit adembenemende Waddenportret. De bebaarde postbode Hannie die in het Duitse Waddengebied met een bescheiden locomotiefje zijn pakjes rondbrengt, een straaljager die oefeningen uitvoert, en daarbij de idylle van sereniteit kortstondig bruut verstoort, en de boten met feestvierders die het gebied zo nu en dan bezoeken: ze laten zien dat de mens ook in een ‘leeg’ en tijdloos decor als het Waddengebied altijd terloops aanwezig is.

‘Silence of the Tides’ is een afwisselend overdonderende en ingetogen ode aan een van de speciaalste natuurgebieden in Noordwest-Europa. Een film die een sterk terug-naar-de-basisgevoel oproept en de kracht van beeld en geluid bundelt tot een gemêleerd en meeslepend portret van de Waddenzee en haar bewoners.

Frank Heinen

Waardering: 4

Bioscooprelease: 10 maart 2022