Silent Souls – Ovsyanki (2010)

Regie: Aleksei Fedorchenko | 75 minuten | drama | Acteurs: Yuliya Aug, Igor Sergeev, Viktor Sukhorukov, Yuriy Tsurilo

We zien een man op een fiets. Hij heeft net twee vogeltjes, twee gorzen, gekocht op de markt. Hij fietst door het verlaten landschap naar huis, terwijl hij met een kalme stem in een voice-over vertelt over de plek waar hij vandaan komt. De Merja is een oude stam uit een kleine regio in West-Centraal Rusland. Een cultuur die bijna is vergeten, maar voor een paar mensen nog erg belangrijk is. Tijdens de rit naar huis vertelt Aist over zijn vader, zijn geschiedenis. Hij verzamelt woorden en namen van de Merja cultuur en probeert het zo in leven te houden.

Aist is werkzaam als een fotograaf in een papierfabriek, hij heeft geen gezin. Op een dag wordt hij bij zijn baas Miron geroepen. Mirons vrouw is de nacht ervoor overleden. Hij wil de hulp van Aist om haar volgens de tradities van de Merja naar haar laatste rustplaats te brengen. Miron wil haar terugbrengen naar de plek waar ze ooit hun huwelijksreis hadden gevierd. Samen gaan ze naar zijn huis, ze wassen haar en maken haar op zoals een Merja-bruid. Voordat ze de reis beginnen, stopt Aist nog even thuis om zijn vogels mee te nemen. Ze hebben een reis van vele kilometers voor de boeg en niemand anders kan ze verzorgen.

De reis van Aist en Miron gaat dwars door het isolate Russische landschap. Onderweg vertelt Miron over zijn huwelijk met Tanya, in de Merja cultuur wordt dit “roken”genoemd, het stilstaan bij herinneringen van de overledene. Gedurende de rit komt de kijker steeds meer te weten over de levens van Aist, Miron en Tanya. Aan de hand van flashbacks, de voice-over en gesprekken tussen te twee mannen in de auto leert de kijker de personages, maar vooral over de cultuur van de Merja, beter kennen.

De Russische titel van de film, ‘Ovsyanki’ is de naam van de vogeltjes die Aist meeneemt tijdens de trip. De regisseur van de film, Fedorchenko, licht toe dat dit vogeltjes zijn die eigenlijk niemand opmerkt, net zoals de personages. Gewone mensen, maar iemand die verder kan kijken, zal zien dat ze veel meer zijn dan dat, net als de vogeltjes. Het verhaal speelt zich af in de tegenwoordige tijd, maar de avonturen van de personages zijn verbonden met een verleden waar niemand meer precies van weet wanneer het is begonnen.

De manier waarop de reis van de twee mannen en de twee vogels in beeld wordt gebracht is prachtig. ‘Silent Souls’ is een roadtrip langs melancholische wegen, zonder dramatisch te worden. De manier waarop de tradities van een vergeten cultuur in beeld worden gebracht, is uiterst liefdevol en teder. Voor de Merja’s zijn er geen goden, alleen water en liefde. In de wereld van de Merja’s is leven, liefhebben en sterven iets om naar te verlangen. Het was de intentie van de regisseur om een andere film over Rusland te maken, een film die recht doet aan eeuwenoude tradities. Hij wil de kijker een wereld laten zien die zo dichtbij lijkt, maar dat niet is en dat is hem zonder meer gelukt. ‘Silent Souls’ is cinematografische poëzie die je als kijker meevoert naar een wereld die zichtbaar is als je het wilt zien.

Grietje de Heer

Waardering: 4

Bioscooprelease: 24 februari 2011