Sisu (2022)
Regie: Jalmari Helander | 91 minuten | actie, thriller | Acteurs: Jorma Tommila, Aksel Hennie, Jack Doolan, Mimosa Willamo, Onni Tommila, Tatu Sinisalo, Wilhelm Enckell, Vincent Willestrand, Arttu Kapulainen, Elina Saarela, Ilkka Koivula, Max Ovaska, Joel Hirvonen, Pekka Huotari, Severi Saarinen, Aamu Milonoff, Joonas Brilli
‘Sisu’ is een grindhouse slasher voor John Wick-fans die behoefte hebben aan nog minder plot of karakterontwikkeling. Het Finse woord sisu is lastig te vertalen, maar het duidt op een mix van moed, veerkracht, doorzettingsvermogen en een ijzeren wil om je missie te volbrengen in de meest barre omstandigheden. Waarom dit begrip juist nu het hoofdpersonage behelst, dat al jaren angst inboezemt met het vergelijkbare label one man deathsquad, verduidelijkt het verhaal niet per se voor de kijker. Zulke onduidelijkheden maken van ‘Sisu’ een bijna perfecte exploitatiefilm. In deze film is het verhaal namelijk onbelangrijk, maar draait het volledig om het schokeffect van het bloederige geweld tegen de nazi’s.
Goudzoeker en ex-soldaat Aatami (Jorma Tommila) leidt een teruggetrokken bestaan in de wildernis van Lapland. Nadat hij op een grote goudader is gestuit, besluit hij zijn buit naar de dichtstbijzijnde stad te brengen. Zijn pad kruist echter met dat van een groep terugtrekkende, gewelddadige SS’ers. Om hun vluchtpoging een kans van slagen te geven, passen de nazi’s de tactiek van de verschroeide aarde toe. En dus moet ook Aatami kapot gemaakt worden. Aatami, onder de Russen bekend als “de onsterfelijke”, denkt daar alleen anders over.
Wat moet een oude einzelgänger die ogenschijnlijk alles kwijt is geraakt of opgegeven heeft met zoveel goud? De kijker zal met deze vraag blijven zitten, want schrijver en regisseur Jalmari Helander doet geen moeite deze vraag te beantwoorden. Daardoor is de gedachte “goud is geld en geld wil iedereen” het enige dat verklaart waarom Aatami bereid is om keer op keer de ergste fysieke pijn te doorstaan. Het is jammer dat Helander wel beantwoordt waarom het goud zo belangrijk is voor de nazi’s, want daarmee herinnert hij de kijker er nog eens aan dat dit voor Aatami leeg gelaten is. Laat Helander helemaal in het midden wat “goed én kwaad” nou echt met dat goud willen, dan krijgt het goud MacGuffin-achtige trekjes. In dat geval kan de kijker namelijk vergeten dat het goud überhaupt bestaat en volledig genieten van waar het om gaat: het doldwaze, groteske bloedbad dat het hoofdpersonage aanricht.
Met kreten als ‘niet zomaar een goudzoeker’ en ‘wraak is goud’ sorteerden de trailer en de filmposter al voor op een bloedbad. En een bloedbad is het. Daarvoor verdient Helander alle lof. Niet alleen omdat hij de belofte nakomt, maar ook omdat hij de kijker vermaakt met de creatiefste manieren om de nazi’s van hun ledematen te scheiden. Daarmee lijkt er nog een soort rekening open te staan met volksvijand nummer één van Europa. Tel er vervolgens de adembenemende wildernis van Lapland bij op, het exterieur van ‘Sisu’, en je krijgt een macaber schouwspel. Eén waarbij je echter wel hoopt dat de naziloze rust snel wederkeert.
Gefrustreerd door de mensen om je heen of weet je even niet wat je met die perverse fantasie aan moet? Dan is ‘Sisu’ een welkom medicijn.
Jannick Engel
Waardering: 3
Bioscooprelease: 7 september 2023