Skin (2018)

Regie: Guy Nattiv | 120 minuten | biografie, misdaad | Acteurs: Jamie Bell, Danielle Macdonald, Daniel Henshall, Bill Camp, Louisa Krause, Zoe Margaret Colletti, Kylie Rogers, Colbi Gannett, Mike Colter, Vera Farmiga, Mary Stuart Masterson, Russell Posner, Jenna Leigh Green, Sean Cullen, Jaime Ray Newman, Portia, Scott Thomas, Ari Barkan, Justin L. Wilson

Wie beweert dat mensen niet kunnen veranderen of geen tweede kans verdienen, zou eens een hartig woordje met Bryon Widner moeten spreken. Zestien jaar lang maakte de Amerikaan deel uit van extreemrechtse groeperingen in het midwesten van de Verenigde Staten. Hij was zelfs een van de oprichters van de Vinlanders Social Club, een racistische beweging in Indiana die er niet voor terugdeinsde extreem geweld te gebruiken. Widner, wiens bijnaam ‘Pitbull’ was, liet zijn lichaam en gezicht vol tatoeëren met extreemrechtse symbolen en teksten, een daad waar hij spijt van zou krijgen toen zijn geweten ging knagen. De oorzaak: de liefde. Maar je wrikt jezelf niet zomaar los uit zo’n club, dat ondervond Widner aan den lijve toen hij zijn definitieve besluit had genomen zijn racistische ‘familie’ de rug toe te keren. Het levensverhaal van Widner, die zelfs de antiracisme-activist Daryle Lamont Jenkins aan zijn zijde wist te krijgen, leest als een spannend boek. Geen wonder dat er een filmmaker – in dit geval de Israëliër Guy Nattiv – opstond om zijn verhaal te verfilmen. Voor de hoofdrol werd Jamie Bell gestrikt, de Brit die in 2000 doorbrak met ‘Billy Elliot’ en sindsdien zijn veelzijdigheid heeft laten zien met diverse filmrollen. De eerste keer dat Bell en Widner elkaar spraken, was op 12 augustus 2017, nota bene de dag dat in Charlottesville de extreemrechtse ‘Unite the Right’-mars plaatsvond. Volgens de acteur duurde het telefoongesprek maar kort, omdat Widner zich zorgen maakte of Jenkins – die betrokken was bij een tegendemonstratie in datzelfde Charlottesville – in orde was.

‘Skin’ (2018) is voor Nattiv zijn eerste Amerikaanse film. Extremistische daden en haatcriminaliteit zijn aan de orde van de dag. Met zijn film probeert Nattiv te schetsen welke redenen er ten grondslag kunnen liggen aan dat soort gedrag. Waarom hebben groeperingen als Vinlanders Social Club – in de tijd dat Widmer erbij zat de snelst groeiende extreemrechtse beweging in de VS – zo’n enorme aantrekkingskracht op (vaak kwetsbare) jongeren? En waarom is het zo lastig om je er weer van los te trekken? Een Israëlische filmmaker die begrip probeert te kweken voor neo-nazi’s; waarom niet? Nattiv zag Bryon Widner in de documentaire ‘Erasing Hate’ (2011) en is sindsdien al bezig zijn verhaal te verfilmen. De film wordt verteld vanuit het heden, waarin we Bryon Widmer (Jamie Bell) zien als hij allerlei pijnlijke behandelingen en plastische chirurgie moet ondergaan om de vele tatoeages te laten verwijderen. De inkt op en in zijn lichaam weerhouden hem ervan een nieuw leven op te pakken en zijn verleden achter zich te laten. De tattoo’s maken hem bovendien makkelijk herkenbaar voor de mensen die hij liever wil ontwijken. Tussen de operaties door, zien we in flashbacks hoe hij op het punt gekomen is waar hij nu is. Bryon was zelf ook een kwetsbare jongen, die zijn ouderlijk huis al op jonge leeftijd ontvluchtte omdat hij het niet meer trok om met zijn alcoholische en gewelddadige ouders samen te leven. Hij wordt in de armen gesloten door Fred Krager (Bill Camp) en zijn vrouw Shareen (Vera Farmiga), innemende surrogaatouders die zich ontfermen over de verstotenen, het uitschot en de kanslozen. Ze geven hen niet alleen te eten en een dak boven hun hoofd, maar brengen hen ook in aanraking met alcohol, drugs en extreme ideologieën. Fred heeft politieke ambities en heeft een ‘leger’ skinheads nodig om die kracht bij te zetten. Ze deinzen zeker niet terug voor bruut geweld en brandstichting.

Meteen aan het begin al zien we dat Bryon zich niet meer zo op zijn plek voelt in de ‘familie’. Tijdens een demonstratie van de Vinlanders Social Club ontdekt de zwarte antiracisme-activist Daryle Jenkins (Mick Colter) een klein sprankje twijfel en wroeging bij Bryon en hij besluit er werk van te maken hem los te weken uit de klauwen van extreemrechts. Tegelijkertijd leert Bryon Julie (Danielle Macdonald) kennen, een vrouw die zo haar eigen sores heeft. Een verleden van geweld, dat haar richting de Vinlanders duwde, ligt achter haar: ze doet haar uiterste best om een goede moeder te zijn voor haar drie dochters, zodat zij niet het zelfde hoeven doorstaan als zij zelf. Bryon en Julie vinden elkaar in hun diepgewortelde wens uit de ‘familie’ te stappen en hun eigen gezinnetje te vormen. Maar dat klinkt makkelijker dan het is; of ze nou naar een andere stad verhuizen of niet, Fred en consorten weten hen te vinden en zij zullen er alles aan doen Bryon weer terug te halen. Het is in dit gedeelte van de film dat Nattiv (tevens scenarioschrijver) de waargebeurde feiten loslaat en gebeurtenissen wat dikker aanzet, maar dat Widner bedreigd werd en dat de extreemrechtse clubleden zonder aarzelen tot heftige daden overgingen (en -gaan) staat buiten kijf.

‘Skin’ heeft een sobere stijl. Het thema kennen we natuurlijk uit films als ‘American History X’ (1998) en ‘This is England’ (2006), dus ‘Skin’ is niet origineel. Desondanks weet Nattiv er een meeslepende, rauwe vertelling van te maken, die zwaar leunt op de uitstekende acteerprestaties. Met name Bell geeft een intense performance die zowel fysiek als emotioneel veel van hem vraagt. Bell laat zien hoeveel hij in huis heeft en krijgt prima weerwerk van Danielle Macdonald (die ons eerder al inpalmde met haar rol in ‘Patti Cake$’, 2017). Maar ook Camp en Farmiga zijn goed op dreef. Dat Nattiv in de laatste akte de geloofwaardigheid wat laat varen – allicht met de bedoeling zijn film spectaculairder en dus commercieel aantrekkelijker te maken – vergeven we hem, maar nodig was het niet. Widmers eigen inspirerende en hoopgevende relaas is, zeker in de overtuigende vertolking van Bell, krachtig genoeg.

Patricia Smagge

Waardering: 3.5

DVD- en blu-ray-release: 2 oktober 2019